lineament a latin itatis regni hungarle mediae et
lineament a latin itatis regni hungarle mediae et
lineament a latin itatis regni hungarle mediae et
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Acuarius<br />
Acuarius, i, opifex, artifex qui acus facit;<br />
tukeszito, tumives. Nadler. Tab. Conscr.<br />
Acuate, acutis armis; dies fegyverrel.<br />
Tor. Tar. 1887. p. 556. universisque christianorum<br />
armis in nostram protectionem semper<br />
parate <strong>et</strong> acuale stantibus.<br />
Acuatio, actus acuendi; elesites. Fr.<br />
Lib. Ration. 224. Item fabro solvimus pro<br />
acuatione ferreamentorum.<br />
Acucies (Du C.) acumen, cuspis; elesseg.<br />
Gyon. 278. [elesites. Gyon. 290.<br />
Acucio (Du C.) actio vel passio acuendi;<br />
Acuenus 3., acutus, acie munitus; meghegyez<strong>et</strong>t.<br />
Ljub. Mon. SI. III. 294 : baliste<br />
duo acueno cum ver<strong>et</strong>onibus.<br />
Aculeate, aculeo pungendo; szuron,<br />
hegyesen, elesen. Verancs. III. 292. Verum<br />
dum ad eius insolentias respondemus, non<br />
audemus aculeatius agere, sed quanto modestius<br />
possumus,rem commissamnobisgerimus.<br />
Aculeolus, i, dimin. ab aculeo; kis<br />
fuldnk. Pair. Const. 18. Gestat aculeolos<br />
apis herba3 provida.<br />
Acuncula, dem. ab acu. (Du C. acucula);<br />
kis tu, tucske. Gyon. 320.<br />
Acunula, se, parva acus comaloria; kis<br />
hajtu. Mon. Com. Trans. V. 480 an. 1607.<br />
Ut neque Saxonicarum puellarum inaures in<br />
auribus, neque acunulas in capitis velamine<br />
mulierum reliquerit (Turca).<br />
Acupedius, i. Castor: acupedis, (oxtirtovq;<br />
hod. Schla'g. 2161.<br />
Acupictor, artifex, qui acu pingit, acupicturas<br />
facit; aranyhimzo. Goldsticker. Tor.<br />
Tar. XX. 165. Tab. Conser. Gyon. 317.<br />
Acupita, &, vestis acu intexla vel ornata.<br />
(Cath: Acupicta veslis acu intexta vel ornata<br />
vel picta.) — (Du C.acupicta, acupita) himz<strong>et</strong>t<br />
ruha. Gyon. 285.<br />
Acus, i, piscis; vdgohal. Szentiv. Cur.<br />
Misc. Dec. III. P. If. 152. Acus sic dictus piscis<br />
ab acu sutoria (eo quod sit longus ac tenuis).<br />
Acus contentiva, acus; varrdtu.<br />
Heftnadel. Poor. Zsebsz. 189.<br />
Acus Magn<strong>et</strong>ico-Nautica, pyxis<br />
nautica acu magn<strong>et</strong>ica instructa; hajo-mdgnestu.<br />
Szentiv. Cur. Misc. Dec. II. P. I. p. 253.<br />
Cur. Misc. Oct. Synops. Chron. X. acus magn<strong>et</strong>ico-Nauticaper<br />
Flavium a Gloria Melfensem<br />
adinventa an. 1303.<br />
Acus muscata (Dief. Kranicli, Storchschnabel.)<br />
Arch. Ver. Sieb. XXVI. 94.<br />
Acus oneratoria; urtu. Ger. Raumnadel.<br />
Besztb. Levt.<br />
Acus polaris,Acws magn<strong>et</strong>ica; mdgnestu,<br />
It. ago calamitato, compasso. Pair.<br />
Const. 197. Tua mens, acus sit polaris. Mens<br />
tua dum vivis sit acus magn<strong>et</strong>ica.<br />
Acus probatica, acus exploratoria;<br />
probatu. Probirnadel. Thok. Diar. II. 250.<br />
Joannes Frangus fat<strong>et</strong>ur esse apud se 4 marcas<br />
cum 15 lotonibus argenti <strong>et</strong> acu probatica,<br />
item bilances duas de cupro, 12 circiter<br />
libras.<br />
Acus sutoria, subula; hegyes szerszdm,<br />
dr. Szentiv. Cur. Misc. Dec. III. P. II.<br />
152. Acuta, febris acuta; forro Idz. Gal. fievre<br />
aigue. Vita S. Margar<strong>et</strong>s Hungaricae num. 53.<br />
Rex Ladislaus cum pluribus diebus acutam<br />
continue passus fuiss<strong>et</strong>.<br />
Acutare, acuere; elesiteni. Georg. Sirm.<br />
I. 24. equos foverent <strong>et</strong> gladios acutare facerent.<br />
Acutela<br />
Acutela, 33, (Du C.) acumen; el. Cath.<br />
Gyon. 288.<br />
Acutim, (Du C.) acute; elesen. Gyon.<br />
289.<br />
Acutor, qui acuit; elesitd mester. Gyon.<br />
291.<br />
Acutus 3, eminens; kimagaslo. Urk.<br />
Sieb. II. 475. an. 1377. in collo cuiusdam<br />
acuti mentis.<br />
Ad pro: adversus V. s. Devotio; irdnt.<br />
Ad pro: cum; -val, -vel. Tkal. Mon. Civ.<br />
Zag, I. 173. an. 1344 : Quicumque . .. vulneraverit<br />
ad periculum alicuius membri.<br />
Ad pro : in ; (Du C.) -ban, -ben. Batty<br />
Ger. 48. Cecidit refuga cum suis de ccelo ...<br />
remanentes vero flrmati ad statum suum.<br />
Ad pro : iuxta; szerint. Batty Ger. 50. ad<br />
rationem considerationis.<br />
Ad pro Dativo, more Italorum; -nak -nek.<br />
Cod. Dip. Arp. Cont. VII. 205. Et si aliquod<br />
homo de Almissio fecerit dampnum ad aliquem<br />
Raguseum. God. Dip. Arp. Cont. VI. 8. Ad sacerdotes<br />
d<strong>et</strong>ur pro anima mea centum capita<br />
de peculio.<br />
Ad pro : in; -on, -en. Han. Mon. Jur. P.<br />
I. 86 : si non habuerit unde solvere frust<strong>et</strong>ur<br />
palam ad equum super platea.<br />
Ad cum Accus. fpro simplici Accus. Pel.<br />
Hiem. 17. f. Christus exemplo suo in omnibus<br />
nos ad salutem felic<strong>itatis</strong> sternse edocuit (salutem<br />
edocuit).<br />
Ad cum Accus, pro simplici genitivo ; Pel.<br />
Hiem. 31. d.: Cur Cristus voluit in navi periculi<br />
tempore dormire ? Ad quod secundum<br />
doctores dantur rationes (cuius <strong>et</strong>c.)<br />
Ad acta, per literas; Apud acta,<br />
verbo; irdsban, szoval. Nagy. Jus.Trans,<br />
Sax. 90. Judiciale est, quod fit apud acta idest<br />
ore ten us coram iudice aut coram eius deputatis;<br />
vel ad acta idest, quod in scripturam<br />
redactum <strong>et</strong> a testatore subscriptum offertur<br />
iudici aut eius deputato,<br />
Ad alia vota transire, dcnuo nubere<br />
; Text v. s. Caduca bona.<br />
Ad animam meam, ne vivam, ne<br />
sim salvus, male mihi sit, si; lelkemre, bei<br />
meiner Seele. Wagn.<br />
Ad assem privare, omni argentospoliare<br />
; utolso fillerig megfosztani. Verancs.<br />
VI. 144. <strong>et</strong> jam omnibus bonis ad assem privatum,<br />
facilius progressum proposito facinori<br />
compare!.<br />
Ad coram, prsesenle aliquo; negyszem<br />
kozt. Arch. Rak. II. 145. Ezekrfil plura ad<br />
coram.<br />
Ad dextram <strong>et</strong> sinistram sedere,<br />
accumbere supra, infra ;jobbrol es balrol,<br />
jobb es bal felol ulni. Wagn.<br />
Ad diem prsefixum, ad diem, ad<br />
diem dictum, ad statum diem; kituzotl napra.<br />
Wagn.<br />
Ad laciem stare, oppositum esse;<br />
szemben dllni. It. in faccia. Georg. Sirm. 1.<br />
69. ex utraque parte ad faciem st<strong>et</strong>erunt <strong>et</strong><br />
imp<strong>et</strong>um habuerunt.<br />
Ad instantiam, alterius gratia, altero<br />
urgente, postulante, deprecante; kerelmere.<br />
Wagn.<br />
Ad inter, intra ; -ba, -be, koze. Georg.<br />
Sirm. 1, 3. Mox parvulus Ladislai fugit ad inter<br />
ianuas satrapis.<br />
Ad interim, interim, inlerea; egy idore.<br />
Arch. Rak. IX. 635.<br />
Adinvicem, inter se, invicem; viszont.<br />
Ad primum 11<br />
Cod. Dip. Briiss. IV. 156. haec cum literarum<br />
ad invicem scriptarum <strong>et</strong> interceptarum testi<br />
monijs.... Wagn.<br />
Ad iactum sagittse V. ictus Sagittae;<br />
nyil lovesnyire. Cod. Dipl. And. V. IV.<br />
p. 509.<br />
Ad limina, dicebantur servi, qui ad<br />
atrium <strong>et</strong> aditum excubabant; kilszobdr. Gj on.<br />
413.<br />
Ad longius, summum ; legfolebb, legkeso'bb.<br />
V. s. Fallum.<br />
Ad longum, diffuse, copiose, uberrime ;<br />
hosszadalmasan. Wagn.<br />
Ad maius, summum, ad summum; legfolebb.<br />
Wagn.<br />
Ad meam fortunam, forte, fortuna;<br />
szerencsemre. Wagn.<br />
Ad men tern, e sententia; ertelmeben.<br />
Germ, im Sinne, zufolge. Kass. P. P. I. 171. ul<br />
ad mentem Resolutions... in naulis, trajectibus,<br />
furibus severe invigilari faciant.<br />
Ad minimum, minimum'. legaldbb.<br />
Wagn. [lev. 437.<br />
Ad minus, saltern ; legaldbb. B<strong>et</strong>h. G.<br />
Ad minutum, minutim; kicsinyben.<br />
Ljub. Mon. SI. XI. 148. <strong>et</strong> passim.<br />
Ad multos annos, in annos nmltos;<br />
sok evig. Wagn.<br />
1. Ad oculum, (Hungarismus) in speciem;<br />
szemre ne'zve. It. in apparenza. Germ,<br />
nur zum Schein. Nill. Symb. p. 263 : Unionem<br />
esse factam tantum ad oculum.<br />
2. Ad oculum, oculorum indieio; szemmertek<br />
szerint. Ger. nach Augenmass, Han.<br />
Mon. Jur. II. 272: non audeant... vendere...<br />
edos, agnos ad oculum /scilic<strong>et</strong> vendant ad<br />
pondus.<br />
Ad oculum demonstrare, apertissime<br />
demonstrare; szemmel lathatolag<br />
kimutatni. Wagn.<br />
Ad ordinem, iussu, aliquo iubente; parancs<br />
szora. Han. Mon. Jur. II. 282: habentes<br />
boves aratorios... veniant ad ordinem.<br />
Ad parolam loqui, signo dato loqui,<br />
hadi jelszora beszelni. Szilady Tor. Magy.<br />
Tort. Eml. VIII. 287. quidam miles mihi relulit<br />
in confidentia se in Porta cum quodam<br />
Transylvanorum ad Parolam locutum fuisse.<br />
Szaz. VI. 239.<br />
Ad partem, ad partem, gradatim ;<br />
lepesrol lepesre. Ljub. Mon. SI. IX. 98. an.<br />
1410; si... non possent ambasciatores concludere<br />
cum ipsa summa, vadant postea ad<br />
partem ad partem... usque ad sum mam<br />
ducatorum C.<br />
Ad pensum, pondere; suly szerinl.<br />
Han. Mon. Jur. P. I. 200: amittendi totum<br />
panem, qui non ess<strong>et</strong> ad pensum.<br />
Ad pilum (Hungarismus) hajszdlig,<br />
liaarklein. Austr. Aust. p. B. 3: omnia ad<br />
pilum usque verissima invenies.<br />
Ad placitum (in Camb.) It. a piacere;<br />
t<strong>et</strong>szesre. Art. D. 1840. p. 69.<br />
Ad plenum, perfecte. plene; Wagn.<br />
Ad pondus, pondere; mertekszerint.<br />
V. s. ad oculum. 2.<br />
Ad prsesentiam alicuius venire,<br />
in conspectum venire ; vkiszine ele jdrulni.<br />
Verancs. VI. 104. Quum <strong>et</strong> Mailadus difflsus<br />
innocentiaB suse,ad praesentiam regis venire<br />
noluerit.<br />
Ad primum, ad secundum, ad<br />
tertium <strong>et</strong>c.: primum <strong>et</strong>c. eldszor. stb.<br />
B<strong>et</strong>h. G. lev, 173.<br />
2*