lineament a latin itatis regni hungarle mediae et

Stare contra aliquid 1. Static Status militaris 627
Stare contra aliquid, resistere alicui;
ellentdllani. Fjp. Anon. 12. a.: non ...
audercnt stare contra audaciam Hungarorum.
Stare coram iure, in indicium venire
; torvenyt dllani. Vor Gericht crscheinen.
Torvt. Msz.
Stare in luce alteri, officere apricanli,
obslruere luminibus ; utjdban dllani.
Wagn.
Starea, Staria, districtus civitatis ad mare
V. Astarea; tengermellek. Ljub. Mon. SI. I.
71. etc.
Staria, ae, terra; szdraz fold. Ljub.
Mon. SI. II. 282: faciant . . . facere vastum
tarn in staria tarn in insula.
Starium, (Du C. stara) inensura aridorum,
sextarius; mero. Ljub. Mon. SI. I. 30.
an. 1211. Marinarius portabit secum in navi
quatuor staria inter panem et farinam. Cod.
Dip. Arp. Cont. II. 382. Szaz. XXIV. 199.
Starna, ae, perdix; fogoly. It. starona.
Gall, perdix. Galeoti. 43. Anserculi enim et
anaticulae, capones, Phasiani, perdices, starne,
quorum ibi copia magna est. . . vario semper
et proprio iure aut merguntur aut condiuntur.
Starosta, ae, locumtenens in Polonia;
helytarto. Bel. Geogr. 397. Administrate
regnum Polonia} Regis et Optimatum auctoritate
... 4. per Palatinatus XXXII. qui iterum
in Caslellanorum et Starostarum Prififecturas
subdividuntur. Arch. Rak. VIII. 163.
Starostia, %, districtus, praefectura;
helytartosdg, kerulet. Arch. Rak. II. 532.
exercitus in Starostiam Spilensem dislocatus,
unde et Ungarise et Silesiae confiniis invigilare
poterit.
Stataria executio, iudicio militari
sumtum supplicium; rogtoni vegrehajtds.
Standrechtliche Hinrichtung. Torvt. Msz.
Statarialis, ad statarium pertinens;
rogton itelo birosdgi. Jokai Rab. R. I. 230.
statarialis birosag.
Statarium ius, iudicii militaris ius;
rogtontorveny, rogton itelo szek. Kass.
Prax. I. 208. Intimatum, quo Norma pro exercitio
Juris Statarii transmittitur.
Statarium proelium,pro3lium iustum,
cui opponitur: tumultuarium pr.; rendes
csata, eros harcz, dllo harcz. Ranzani 407.
Postremo turmas illas suas nigras, qu« non
tumulluarioproe//o sed statario vincere consvessent,
ne negligereat.
Stater, eris, nummus argenteus qualtuor
drachmas valens; (Heyse : Stater: eine ehem.
jiid. Silbermiinze, der Silberling, 1 /2Rthlr.)Cod.
Dip. Arp. Cont. XI. 502. ut de sarcina unius
equi solvere debeant tres novos denarios et
sex statures. Cf. Hieron. in Matth. 3, 17, 26.
Stateralis, adj. ex vocabulo: «stater»
fictum; stater = nummus argenleus quattuor
drachmas valens; staterales denarii = denarii
quattuor drachmarum. Cod. Dip. Arp. V.
271. partim in denariis stateralibus.
Stathia, ae, tributum ; ado(kivetes). It.
stathia (over piovego). Ljub. Mon. SI. XXI.
338. an. 1450. quando ponetur aliqua stathia,
comes providere debeat, quod habentes
angariam personalem nullatenus cogantur ad
angariam pecuniariam, sed stathia pecuniaria
dividatur equaliter inter nobiles et alios
populares, qui non facerent angariam personalem.
Statia, ae, static; dllomds.Ljub.Mon.SI.
V. 255. an. 1334 : pro condempnatione, quia
non fuit ad mulos ad statiam.
1. Static, munus, partes, (Du C. al. s.);
alias,-hivatal. Kaz. Lev. I. 58.
2. Static, Cf. It. stagione, mansio, (Du C.
7.); dllomds, tartozkodds. Rak. On. 48.
hyemis rigore transeunte vernales stationes
anni in arce Szerencs transigebam.
3. Static, mansio, mutatio in cursu publico
(DuC. 9.); dllomds. Ker. Nap. 198. es
3 statiokon ert Budara. Cf. Inscr. Mur. 1015;
Morcell. de Stil. Inscr. Lat. 1. p. 421.
Static depositionis, lerako hely.
Gcr. Legstadt. Vect. Gen. R2.
Static commercialis, kereskedelmi
betoro dllomds. Germ. Kommerzialeinbruchsamt.
Vect. Gen. 12. §. 53. Merces
transeuntes. . . nulla alia via induci possunt,
quam per flnitimas commerciales stationes.
Static postse cambiaturalis, V.
Cambiatura. Torvt. Msz.
Stationale quarterium, habitatio
litani. Arch. Rak. VIII. 16. nem statudlja
az obvenialando zsoldosokat az ezerhez.
Statuibilis, qui slatui, scribi polest;
dllithato. Torvt. Msz statuibilis est pro
milite.
Statuifaccio, onis, immissio in bona;
beiktatds. Pesty Szor. III. 185. in dominium
intromissione, Statuifaccione et perpetuacione.
Szek. Okl. I. 283. Cod. Dip. Pat. V.
163., 234.
Statuifacere, immittere in bona; birtokba
iktatni. Cod. Zi. III. 454., 518.,
531. Statuifactio, statutio, quau per alium
fieri iubetur; joszdgba valo beiktatds. Cod.
Zi. Vol. V. 219: possessio . . . legitima recaptivalione
et eidem statuifactione . . . indigeret.
Kov. Form. St. 325.
Statui maiidare, in possessionem locare
; joszdgba iktatni. Samb. Tyrn.
Statuminare, statuere; rendelni,
szabni, hatdrozni. Nagy. Jur. Trans. Sax.
mansionis; dllomdsi lakds. Arch. Rak. IX. 39. Legibus enim municipalibus de modo per-
98. Nograd s Heves varmegyeket pro statiotractationis substantive coniugum divortiatonalibus
quarteriis assignalta. Torvt. Msz. rum nihil statuitur et quidquid hae leges ratione
stationalia loca, szd^ds-tarto helyek. divisionis bonorum statuminant. Opin. P. I.
1. Statioiiarius, parum proflciens, §. 7.
(Du C. al. s.); maradi. Szaz. XI. ap. 27. Staturosus, 3., (DuC.) eleganlis statu-
2. Stationarius, 3.; helyben dllo. rae ; szeptermetu. Nagy Hier.
Gall, stationnaire. Szentiv. Cur. Misc. 46. Po- 1. Status, (imperii) : (Du C. 6.) ordines
tissimum autem ex eis ab Astronomis illa3 ob- imperii, provincial;; kar, rend. Kass. Prax. I.
servantur, a quibus Planet* sequentes acci- pass, habet sibi adlateratos suos Status et
piunt denominationes, nempe: ut idem Pla- Conferentiarum Ministros ac Consiliarios.
neta dicatur modo directus, retrogradus, 2. Status, sententia, (Du C. al. s.); tar-
stationarius; modo velox, tardus, mediotalom. (Fjp. allapot). Fjp. Anon. 4a. Primus
cris; modo orientalis ac matutinus . . . status iuramenti sic fuit.
3. Stationarius, stativus; dllandd. Status caucellarius, cancellarius
Bene Med. I. 46. Constitutio epidemica alia publicus ; dllamkanczelldr. Ker. Nap. 186.
est stationaria, qua? per plures subinde an- Status conferentiarum mininos
excurrit.
ster, qui regi, principi est a rebus publicis
Stationes, (Du C.) loci propaganda? re- gerendis; dllamtandcsos. Molniir Patv.
ligioni destinati; szervezett hitterito videke- 49., 57.
ken, valamint a missiokbol alakult piispoki Status ecclesiasticus, ordo eccles.;
megyekben levo es a plebaniakkal analog te- egyhdzi rend. Moln. Patv. 62. Status Eccleriiletek
stationes vagy missiones. Kon. siasticus, in quo homines Deo devoti in pcr-
Egyh. 263.
petuo coalibatu . .. vivunt.
1. Statista, &, civitatum, rerum publica- Status effectivus, torvenyes, tenyrum
peritus; orszdgbiro, dllamtudos. It. leges allapot. Arch. Rak. VIII. 383. Moln.
statista. Imre Phil. 331. In Monarchia singula- Patv. 63. Status effectivus vel status legis.
riter viget morum, cumprimis exteriorum, cul- Porro Status effectivus ille est, ut cum iam
tura: quemadmodum ista politic! uberius sententia Ex. gr. executa pars triumphans po-
probant; statistae autem et historic} consita est in statum effectivum seu vim legis,
firmant.
effectum inductricem seu inducentem. Status
2. Statista, persona in theatro, qua; non autem legalis est, ut cum partium aliqua a
est ludi particeps, tantummodo numerum acto- via instantiarum vel Mandatorum Regiorum
rum auget; statiszta. Ger. Schaumann. Rak. vel ordinariorum Regni Judicum eximilur et in
On. 258.1.16—19. (16.): . . . statistam po- cursum viamque Juris reponitur.
liticum agens Summamque prudentiae in prae- Status iuridicus,,/o