lineament a latin itatis regni hungarle mediae et

Dies artificialis Dies induciarum Diffldatio
Dies artificialis, in quo artifices convenire
solebanl; mesternap. Teut. Schul. I.
271 : in templo artificialibus diebus . . .
celebrari soli to.
Dies cantoralis, dies ad cantum dcstinatus;
enekre szdnt nap. Batty. Lee. III.
255. an. 1370.
Dies carnalis, dies, quo carnibus vesci
licet; husevo nap. Lzb. Cod. Med. III. 84.
Dies cinerum, (DuC.) caput ieiunii;
hamvazo szerda. Cod. Dip. And. V. III. p.
5. Cod. Dip. Arp. Cont. IV. 204.
Dies communis, (Du C.) Festis oppositus
; mives nap, koznap. Torvt. Msz.
Dies concussionis ovorum, dies
alter festi paschatis, quo die ovorum concutiendorum
lusus usu venit; husvet hetfo
napja. Tkal. Mon. Civ. Zag. I. 280. an. 1380.
S/az. XI. 539. an. 1453.
Dies Corporis Christi, Festum corporis
Christi; ur napja. Szirm.
Dies critici, (DuC.) periculosus, decretorius,
decernensd.; vdlsdgosnap,megvdlaszto
napok. Torvt. Msz. Curios Misc.
116. Atque haec de annis Climactericis. Nunc
videamus quid de diebus criticis sentiendum
sit. De diebus criticis. Dies critici illi dicuntur,
in quibus crises seu indicia de incremento
inorborum formari a medicis solent.
Porro crisis alia est perfecta alia imperfecta.
Perfecta est, quae segrum integre a morbo liberal
; imperfecta vero est, in qua morbus perfecte
non indicatur, sed tantum secundum partern
et alterius crisis futurae locum post se relinquit.
Dies decretalis, dies nefastus, dies
ferialis ; szunnap, torvenyes szunnap v.
unnep, torveny kijelelte iteldszeki szunnap.
Torvt. Msz. Szirm. Glos. 63.
Dies decretorii, V. Dies critici.
Dies diei, Magy. Tor. Tar. XII. 30. datum
sexto die diei Ammonicionis (dominica
proxima ante fest. b. Mathei Apost.) 53. tandem
vero 15-o die diei huiusmodi juramentalis
Deposicionis etc.
Dies duplex, dies sollemnior; kettds
iinnep. Batty. Leg. III. 621. an 1498.
Dies esurialis, diesjejunii; bojti nap.
Lzb. Cod. Med. III. 84.
Dies Exaltationis sancte Crucis.
Dies festus memoriae crucis erects ; kereszt-felemeles,
kereszt-felmagasztalds
napja. Cod. Dip. Briiss. Burg. 19. Datum in
arce una Budensi in die Exaltationis sancte
Crucis.
Dies fatales, dies constituti, praeflniti,
discrimina; megvdlaszto, kiszabott napok,
veszedelmes v. ugy sorsdt elvdlaszto napok.
Torvt. Msz. Szirm. Glos. 69. D. fatales.
Meghatarozolt napok.
Dies feriatus, dies negotiosus; munkanap;
koznap, dologtevo' nap. Torvt.
Msz.
Dies ferropolii, dies Solis v. Dominica;
vasdrnap. Georch. H. T. IV. 107. regenten
iinnepnapokon szoktak tarlani a vasart;
mert akkorra leglobb nep szokott osszejonni.
Hihetoleg innet szaradott az tlr napjara
(Dies Dominicus) a vas-arnap (dies ferropolii)
mivel t. i. a regi vitez magyaroknak
eredeti kereskedesek jobbara csak a vasnak
adas-veveseb61 allott.
Dies indices, V. sub Contemplabilis,
jovendolo' nap.
Dies iiiduciarum, feriae; szunnap.
Torvt. Msz.
Dies internuntius, V. s. Contemplabilis.
Dies iudiciorum, iuris, (Du C.) in
quo ius dicitur ; torvenynapok. Georch. H.
T. I. 216. Torvt. Msz.. '
Dies legalis, (Du C.) quibus Lege agere
licet; torvenyes nap. Torvt. Msz.
Dies longior, sive dilator, dilatio,
mora ; halasztds. Kronst. III. 264. pro die
longiore sive dilatore sumendo.
Dies messionis extremse, dies
novissimus, indicium novissimum; utolso
itelet napja. Batty. Leg. III. 52.
Dies naturalis, dies 24 horarum
die); naponkent. It. alia giornata, per giorni.
Thurocz. 74. slalim flrmavil castra revolvens
dietenus in mente, an Romanam deberet aggredi
urbem.
Dietim, (Du C.) per, in singulos dies;
naponkent, naprol-napra. Curios. Misc.
282. Bod. Hist. Eccl. I. 167. Urb. Reg. 97.
qnod non a singulo Restantiario dietim cornpetal.
Rak. On. p. 303. 1. 28—29. Dietim
augebatur aegrotantium numerus.
Difalcare, difTalcare, discindere; szetvdgni.
Magy. Tor. Tar. XL 101., 103.
Diffamator, oris, qui diffamat: elhiresztelo',
hirbe hozo, rdgalmazo, gyaldzo.
It. diffamatore. Cod. Ep. Pet. Paz. I. 169. ut
haec odiosa causa inter nos cum diffama-
(DuC.); termeszetes nap. Batty. Leg. III. tore orta ita comppnatur.
621. an. 1498: fratres . . . infra diem na- Dilfamatorius, 3. (a diffamando Du C.)
turalem, ex quo ad loca pervenerint. . . probrosus, contumeliosus ; gyaldzo. It. diffa-
quardianis suas obedientias ostendere lematorio. Kovy El. 588. Licet quis in probam
neantur.
diffamatoriae suae dictionis aeque tale do-
Dies pantocriticus, dies novissimus; cumenlum producal.
utolso itelet. Teutsch. Schulor. I. LXXXVII. Diffamia, (Du C.) calumnia, infamia ;
Dies profestus, (DuC.) dies faslus; rossz hirnev, rdgalom. An. Sc. II. 163. an.
koznap. Torvt. Msz.
1531. Cf. Augustin. Civ. D. 3., 31. et Quaest.
Dies quatuor Coronatorum; Vet. Test.
octava dies novembris; november nyolcza- Diflamis, infamis, diffamatus; roszhiru.
dika. Batty. Leg. T. II. 454. an. 1279 : Sta- Bod. Hist. Eccl. III. 19.
tuimus, ut a die quatuor Coronatorum us- Differencia, ae, (Du C. differentia)
que ad diem natalis Domini a sanguine et car- discordia, lis, controversia ; egyenetlenseg.
nibus . . . abstineant.
Szek. Okl. I. 246.
Dies recreationis, dies ad refectio- Differencius, (inusitatus compar. a
nem datus; szabad nap. Magy Tor. Tar. differens) plus, praestantius (DuC. differenlior);
XIII. 45.
kivdlobban. Tkal. Mon. Ep. I. 80. an. 1244:
Dies reginse, Mariae ascensionis in coe- tanto ampliori sint. . . munere prosequendi,
lum d.; Maria mennybemenetele. Szaz. quatenus differencius pre ceteris sua eis me-
XVIII. 74., 1.
rita suffragantur.
Dies Respectus, (in Camb.) dies dila- Differenter, alio modo, alia ralione,
lus, prolatus ad solvendum ; kimeleti napok. alias (Du C. eminenter); kiilonbozo'leg, kil-
It. Respiro. Ger. Respecttage. Art. D. 1840. lonbdzo, elutomodon, mdskep. Torvt. Msz.
p. 70.
Pel. Dom. I. Adv. s. III. c. 5. Cf. Solin. 1.
Dies semi duplex, dies semi sollem- Differentia metalis, dissidium, connis
; felig iinnepelyes nap. Batty. Leg. III. troversia de lerminis, confmiis; hatdrbeli
621. an. 1498.
villongds. Torvl. Msz.
Dies septimanalis, dies profestus; Differentialis, ad differentiam perti-
hetkoznap. Teut. Schul. I. 271.
nens; ad dissidium spectans; ktilonbozesi,
Dies solemiies, dies, quibus ius age- villongdsi. Pazm. Dial. 265.
batur ; torvenykezesi napok. Passim in iure Diffibulare, (Du C.) flbulam resolvere,
hungarico.
discingere; kikapcsolni, kicsatolni. Isthv.
Dies solis, (Du C.) dies dominicus; va- XV. 259. Cf. Slat. Theb. 6., 570.
sdrnap. Passim.
Difficultare, (Du C.) difficilem se prae-
Dies solennes, V. Dies critici. bere, impedimentum, moram afferre; kifogd-
Dies strennarum, primus dies ineunsolni. Ger. difflcultieren. Opin. P. II. Sec. II.
tis anni, Kalendae Januariae; uj esztendo. Cap. IV. §. 3. retentio senioratuum pro future...
Batty. Leg. III. 235. an. 1370; Olahii... dant non difficultattir. Kass. Jur. Civ. Lex. 17.
nobis in die stennarum ... equum unum. Jogt. Eml. T. II. 2. p. 384. Maty. kir. lev. I.
Cod. Dip. Arp. Cont. IX. 124. Numi Hung. 157. p. 467. ^
Dies termini, dies dictus; hatdrnap. Difficultatio, difflcultas, impedimen-
Torvt. Msz.
lum ; megnehezites. Pel. De. s. Petro ad vin-
Dies Visitationis; Sarlos-Boldog- cula s. II. c. 2.
Asszony. It. visitazione. Ger. Heimsuchung Diffidare, (Du C.) a fide, quam quis
Mariae. Szirm.
alicui debet aut pollicitus est per litteras aut
1. Dieta, ae, V. 1. Diaeta; egy napi epistolam deflcere; diffidere; bizalmat el-
iit. Prot. inq. 318. LXIII: interrogate, in vonni, nem bizni, bardtsdgot felmondani,
quantum distal ilia villa . . . respondit: «ter- husegtol elpdrtolni. Clir. Dubn. 186. ac
lia dimidia dieta». Pel. Pom. De Innoc. III. ipsum imperatorem per suas litteras diffida-
c. 5. Fej. III. 2., 16., 2.
vit et oppidum Trenchinum intravit. Maty,
2. Dieta, merces diurna; napszdm. lev. II. 209. Ljub. Mon. SI. I. 120: commune,
Krons. III. 579 : solvimus 5 dietas.
qui voluerit facere guerram, teneatur alleri
3. Dieta, diaeta; eletmod. Kol. Cod. communi diffidare.
21. Dieta facit sapientiam.
Diffldatio, diffldentia (Du C.); bizal-
Dietarius, i, (DuC.) Dierista q. v. matlansdg. Kov. Form. St. LV1. De diffida-
napszdmos. Fjp. Szclm. p. 236.
tione autem tua ad Imperatorem, quod nos
Dietenus, de die in diem (Du C. lota queens, quid facere debeas, respondents tibi