lineament a latin itatis regni hungarle mediae et

516 Prserogatio 1. Pj'sescilus Prscsensilis
tas item principiorum in Judiciis obtinenda telo, szeldelo, tdlnokmester . . . Pfahl. Jus. Sax. 72. Duplex igitur est prascriptio 1. Ex-
praerequirit, ut. . . Irnre Phil. 112. Georg. XXX. In domo (aula, curia, am Hofe) tinctiva, qua tantum exceptio constituitur ad
Prserogatio, praerogativa, immunitas; proprie serviebant (Hausofficianten): Camera- submovendam intentionern alterius. 2. Ad-
kivdltsdg. Occurrit etiam in textu Geriaarius, Cubicularius, Janitor, Culinae Magister, quisitiva, qua directe res aliena seu ius in
nico . «Praerogdtiony) et variatur : aPrae- Cocus, Dapifer vel Discophorus, Pincerna re aliena adquiritur; illius causa in sola nerogativ)).
Priv. Ceh. Dennoch bleibt die Frey- (Mundschenk), Cellarius (Kellermeister) Praeglecta iuris persecutione posita et nine actioni
heit und Praerogatio eines Edelmans fur scissor (Vorschneider).
et liti praescribitur. Torvt. Msz.
sich. Pest. Var. Levt.
1. Prsescitus, us, (Du C. al. s.) absque Prsescriptio completa, kitdltdtt
Prserogativa, se, dictum aut factum praescitu, non conscio, sciente aliquo; va- iddmulds. Torvt. Msz.
liberaliter ab eo, qui nobis benefacturus est, lakinek tudta nelkiil. V. Passim. Cf. Valer. Prsescriptio dormit, praescriplio vi-
ante praestitum beneflcium : specimen et prse- res gest. Alex. M. 1., 49. Cf. Juf. Val. rer. gest. gore caret; az ido'muldsnak nincsen sijudicium
benevolentias. Privilegium. Donatio Alex. M. 1., 41. (39).
kere. Szirm. Glos. 149.
immunitatis onerum, vectigalium, venia legum, 2. Prsescitus, 3., reprobus, damnandus Prsescriptio feudalis, huberi d-
libertas, quae solvit legum vinculis, gratia legis (Du C.); elitelendd. Ger. unwiirdig. For. Scr. evilles. \
facta. Jus ordine, lege primi; kivdltsdg, sza- p. 51 : Quod si Papa sit praescitus et malus
badalom, elo'jog, elo'seg. It. prerogativa, et per consequens membrum Diaboli, non
prerogazione. Szirm. Kulonos Szabadsdg. habeat potestatem supra fldeles sibi aliquo da-
Batty. Leg. III. 207. an. 1388. hanc gratiam tarn, nisi forte a Caesare.
et praerogativam in nostri praesentia fecit Prsescribere, vetuslate inlirmari; ide-
nobilibus. Cf. Plin. 37., 9. (46), 129. Eumen. jet mulni. Ger. verjahren. Cf. usucapere,
Pan. ad Const. 2. §. 4. Ulp. Dig. 26., 7., 11. usucapio. Georch. H. T. III. 59. pignori, ut
et passim ap. Jurisconsultos.
pignori nunquam praescribitur, a zdlog,
Prserogativa illustrium viro- ugy mint zdlog, soha idejet nem mulja.
rum, Vuch. Jur. Feud. 42. In literis investi- Szirm. Glos. 149. Quibus rebus non potest
lurae saepe numero occurrit collatio integro- praescribi ? minemii iigyeket nem mulattat
rum praediorum et territoriorum cum formula : az ido ? Pfahl. Jus. Georg. XLVI. Vocabanlur
cum omni honore, cum omni honorantia. Po- autem servi pecoraque profuga . . . usucapiotestatem
harum vocum varii varie explicant; nes ilia ex ratione, quod, nisi intra cerium
nonnulli iurisdictionem notari adserunt, alii tempus dominus illorum se insinuasset pro-
praerogativam illustrium virorum, nee prietatemque comprobasset, Rex ilia prae-
non superioritatem territorialem desiscripserit, praescriptio enim aliter etiam
gnari putant, alii per honores intelligunt do- usucapio vocalur.
minationes, possessiones vel provincias. Pra3scriptarius, 3., cuius ins vetu-
Prserogativus, 3., praestans, praecelstate infirmatum est; hire nezvevalami ellens;
kivdlo, kivdltsdgos. S. de Kz. Chr. II. evult. Nagy. Jus. Trans. Sax. 78. De aequitate
1., 4: Arpad ... in fluvio Ung primus fixit pra3scriptionis, in praesens verba essent fa-
sua castra eo, quod eius prosapia ista praecetecienda, nisi egerint et agant de hac materia
ris tribubus praerogativa investitur digni- illustfes Juris professores, pauca tamen attintate.gere
sufficiat; per praBscriptionem nullum
Prseruber, valde ruber; nagyon pi- praescriptario prseiudicium inferri inde
ros. Bene Med. II. 33.
patet. . .
Prsesalvare, servare, conservare; elore Praescriptio, (DuC.); ido multa, el-
biztositani. Ger. vorversichern. Opin. Deeviiles. Nagy. Jus. Trans. Sax. 71. Praescripput.
60. difflcultas . . . penitus diluitur eo, tio quas est modus civiiis adquirendi domi-
quod Forum isthoc Appellatorium Excelsae nii, a praescribendo seu praefigendo ita dicta
Curiae Regiae incorporandum proponalur, hac- est: temporis praefixio sive terminus a lege
que ratione Art. 4.1507. et 55 : 1514. dispo- positus, intra quern, si res non repetitur, possitiones,
atque Personalis Praesentiae Regiee in sessor illius fit dominus. Origo prsescriptionis,
Judiciis Locumtenentis activitas praesalven- diversis ex causis iuri naturae adscribitur,
tur. Proj. Leg. Civ. 285. Jura pupillorum ab quoad formam iuris civiiis est. Olim usucapio
omnibus involutionibus praesalvabuntur. a praescriptione maxime differebat: ilia domi-
Prsesbiteriani, (alias: Puritani, nonnium, haec exceplionem dabat, qua alterius ius
conformist*) = protestantes in Anglia, qui epi- exstinctum est. Kovy El. I. 33. Moln. Patv. 26.
scopis carentes, pristinam religionis formam Praescriptio,, quae lapsum temporis ad prae-
unicam veram esse confltentur; dldozdroscribendum Juridice sufficientis denotat. —
sok. Ker. Nap. 20.
Csaplov. Nucleus. 149. Inter fratres currit
Prsescientia, ae, praecognitio; eldre- praescriptio, sed tantum quoad usum, non
tudds. It. prescienza. Cod. Evang. T. I. p. quoad haereditatem. Nagy. Jus. Trans. Sax.
161 : Distinguendum igitur est inter aeternam 72. Praescriptio itaque in genere est, modus
Dei praescientiam, sive potius omniscien- excludencM ius ob neglectam eius persecutiotiam,
et inter aeternam praedestin.ationem nem, per tempus lege deflnitum; Jure civili ro-
sive electionem filiorum Dei. Szentiv. Cur. mano est adiectio aut, ut aliqui corrigunt,
Misc. 102. Cf. Augustin. Civ. Dei 5., 9. Ter- adeptio dominii per continuationem possessiotull.
adv. Marc. 2., 8. Boeth. de cons. 5. pros. nis lege deflnili temporis. Def. bon. p. 18:
4 et5;Mart. Cap. 2. §..159.
Quum quarumlibet possessionum 32 anno-
1. Prsescindere, concidere (Du C.); rum pacificos possessores approbata consue-
felmetelni. Gall, couper. Ger. vorschneiden. tudine regni nostri titulo legitimae praescrip-
Ludewig. t. VI. p. 342. Coronatio reg. Hung. tionis eosdem admittat in perpetuum pos-
Ad mensam prandenti sua3 maiestati hi servisidendas. Conf. Pelcz. Geisa. p. 45. et sub
bunt. Praescindet dominus Bothai.
voce Granides. Jogt. Eml. I. 144. Proj. Leg.
2. Prsescindere, pratermittere, ut la- Civ. 241.
ceam; eltekinteni, elmello'zni. Tag. Erd. Prsescriptio adquisitiva, jogke-
II. 143: Praescindo . . . ab eo, quod etc. res6 iddmulds. Prsescriptio extin-
Praescissor, structor mensae; felmes.
Nagy. Jus. Trans.
r uch. Jur. Feud. 100. Praescriptio
feudalis quid ? Alter modus acquirendi originarius
in se quidem extraordinarius est
praescriptio, qua ius feudi per possessionem
continualam et tempus lege definitum acquiritur.
Prsescriptio feudalis acquisitiva,
exstinctiva; szerzemenyes huberi
elevules — megszuno . . . Vuch. Jur. Feud.
101. Praeterea cum prsescriptione novus nexus
feudalis possit oriri aut etiam existens dissolvi,
hinc praescriptio feudalis vel acquisitiva
est vel exstinctiva.
Prsescriptio feudalis ordinaria,
Prsescriptio feudalis extraordinaria,
szabdlyos elevules — szabdlytalan
elevules. Vuch. Jur. Feud. 101. Praescriptio
feudalis vel ordinaria est, quats in regula
obtinet et tempore lege definite decurrit, vel
extraordinaria, qua? ab ordinaria deflectit,
in qua proinde in tempore a lege definite receditur.
Prsescriptio mcompleta, terminus
lege praeflxus nondum completus; kitoltetlen
iddmulds. Torvt. Msz.
Prsescriptio non currit, praescriptioni
non est locus; nincsen helye az ele'vulesnek.
Torvt. Msz.
Prsescriptionis efficacia, vis praescriptionis;
idomiUdsnak foganatja.T6r\t.
Msz.
Prsescriptionis interruptio, actus
inlerrumpendi praescriptionem; az iddmulds
felbenakasztdsa. Torvt. Msz.
Prsescriptivus, quod praescribi solet;
eloirni szokott. Lzb. Cod. Med. T. II. 452:
praescriptiva . . . remedia.
Prsescriptum est iuri alicuius,
velustate infirmatum est ius alicuius; idosult
a joga. Torvt. Msz.
Prsescriptus, 3., supra, prius laudatus,
.memoratus; elo'bb, fontemlitett, It. sopvascritto.
Art. Diaet. Pos. 83. qui praescripti
Terreni oculari revisione praesente etiam Fisco
Regio necessitatem et quantitatem Lineae Confiniarise
cognoscent.
Prseseferre, continere; tartalmazni,
mutatni. Cod. Dip. Briiss. IV. 110. et pass.
Ita a Serte Vestra, si, quod literae eius praeseferunt,
pacem constanter cultam et continuatam
serio cupit. Rak. On. 246.
Prsesensatio, praesensio; elderzes. It.
presentimento. Vern. Psych. 200. Triplicem
autem eius gradum distinguunt: praesensationis
(eloerz^s, Vorempfindung), praesensionis
(sajditas, Vorgefiihl) et praevisionis (elolatas,
Vorhersehen).
Prsesensilis, valde sensilis, sensibilis;
nagyon erzekeny. Cod. Dip. Arp. Cont. II.
215. in unum corpus compaginat una fides,
quod uno eorum saucio non possunt prae-