lineament a latin itatis regni hungarle mediae et

Matricularis 2. Matrix Ma/ellare 413
Matricularis, e, ad librum, ubi nomina
natorum, mortuorum etc. relata sunt, pertinens;
anyakonyvi. It. di matricola, matricolare.
Kass. P. P. I. 307. Extractus Matricularis.
Matrimonialiter, (Du C.) matrimonii
vinculo; hdzassdgilag. Ger. ehelich. Thurocz.
162. Altera insuper filia ipsius Felieiani
maior Sebe nomine cuidam nobili nomine Kopai
matrimonialiter nupta. S. de Kz. Chr.
II. 4., 2.
Matrimonisari, matrimonio iungi;
megndsulni. It. maritare, maritarsi. Georg.
Sirm. I. 49. El in opidulo Sarki matrimonisatus
est et optimos liberos habet.
Matrimonium ad legem Salicam,
balkezi hazassag. Vuch. Jur. Feud. 111.
(dicitur Matrimonium) ad legem salicam, non
quod in lege salica eius mentio fiat, sed quod
antiquissimis temporibus talia matrimonia apud
Frankones et alios populos originis Germani-
C33 usitatissima fuerint; Germanis placet nominare
: Ehe zur lincken Hand, quod occasione
copulationis copulandi sibi manum sinistram
porrigant.
Matrimonium ad. morganalicam,
(e Ger. Morgengeba. longobardico :
morgincap : donum matutinum, post noctem
genialem) sinistra manu vinctum matrimonium,
quum nobilis conditionis vir cum fcemina
minoris conditionis matrimonium init; balkezre
kotott hazassag. Kon. Egyh. 524.
Matrimonium civile, coram civili
magistratu initum connubium; polgdri hazassag.
Kon. Egyh. 521.
Matrimonium conscientise, matrimonium
clandestinum ; titkos hazassag.
Tb'rvt. Msz.
Matrimonium de futuro, in quo
spondent seiuslum matrimonium inituros esse.
Georch. H. T. 1.79. Meg kell azonban jol kiilomboztetni
az eljegyzest a hazassa"gi kotesto"!:
amabban csak megigerik (spondent) egymasnak
a kot6 felek, bogy oszvekelni akarnak es
azert jovenddre valo hdzassdgnak (matrimonium
de futuro) neveztetik.
Matrimonium de prsesenti, in
quo viva voce declarant se matrimonium inituros
esse. Georch. H. T. I. 79. emebben (hazassagi
kotes) pedig szoval kinyilatkoztatjak
egymasnak, hogy oszvekelnek es azert tilstent
valo hdzassdgnak (matrimonium de
praesenti) hivattatik.
Matrimonium legitimum, legi civili
conveniens matrimonium. Georh. H. T. I.
77. Mivel pedig a hazassag haromfele, t. i.:
torvenyes legitimum (a polgari kotes altal)
szent vagyis megerositelt (ratum) (a megyes
Papnak es ket tanubizonysagnak jelenlette altal)
es betellyesitett consummatum : (az elhalas
altal) torvenylelen gyermekeknek talaltatnak
azok is, a kik az eljegyzes utan, de az eskiives
elott fogantaltak, meghalvan az eskiives
elfltt attyok.
Matrimonium putativum, quum
quis putat se iustum matrimonium iniisse;
velt vagy johiszemii hazassag. Kon. Egyh.
524. Matrimonium ratum, quod agente
sacerdote et duobus testibus prsesentibus initur.
V. s. Matrimonium legitimum.
Matrissans, malri similis; anyjdra
iitff. Bod. Hist. Eccl. I. 221.
1. Matrix, (DuC.) baptismalis ecclesia;
anyaec,yhdz. Kon. Egyh. 346. Cod. Dip. Arp.
Cent. VI. 126. XI. 399. Cher. Jus. Eccl. II.
78. 2. Per subiectionem seu Accessionem,
cum una Ecclesia alteri tamquam Superior!
adiicitur eius-demque Rectori ita subiicitur, ut
tanquam inferior et subiecta ad alteram velut
principalem, primariam, et superiorem accedat,
unde base filialis, ilia mater aut matrix
dici solet.
2. Matrix, forma; dntominta. Ger.
Guszform. Archaeolog. Ert. (HampelJ.) XV. 5.
Matrizare, indolem, naluram matris hereditate
accipere ; anydra iltni. Curios. Misc.
168. Hinc vulgare illud adagium : mali corvi
malum ovum, et Cicero in oralione pro Roscio
censet: Neminem ex improbo Patre, probum
filiuni nasci posse existimare. Unde proles alia3
patrizare alia? matrizare dicuntur.
Matruelis, (DuC.) ex matris fralre natus
; anydm bdtyjdnak magzata. Szek. Okl.
I. 146. Cf. Marc, Dig. 48, 9, 1. Aurel. Vici.
de orig. gentis Rom. 43. fin.
Matrusium, matracium; matrdcz. Ger.
Matratze. Schla'g. 1148.
Matruus, i, (Du C. malruelis) ex matris
fratre natus ; unokaocs. Bek. Paszt. III. 514.
an. 1666. ,'ralri suo . . . matruo et consanguineo.
Matten Hispanicum, species moneta3.
Instil Arithm. 222. Tabula V. Monetarum
exterarum cum domesticis comparatarum Argenteas.
Matten Hispanicum: Flor. Cruc. 4.
Matthas, (Du C. Mattubas species panni
aurei); aranyszovetfajta. Monm. Comil.
Trans. V. 196. De una pecia Matthas L 2.
Matthus, 3., (Du C. mattus) stultus, sto-
post absolutum votivum matutinale Sacrum
peragitur.
Matutinalum, matutinale. V. s. Mattinale.
Mauchmeticus, i, mahometanus.Masy.
Tor. Tar. XIV. 179.
Mavevarius, apud Du C. mavecharius;
is suspicattir hoc loco mendum inesse
et maccecarius scribendum esse, quod dignitatem
magni cod significaret; fd konyhamester.
Luc. Regn. Dalm. 96. nam in supradictis
Privil. inveniuntur subscript! Camerarius
2., 3. Pincernarius, Palatinus, Duornick
sive Curialis, Dad siveDed, avus vel senior et
similia, qui Croatorum Regibus in usu fuere.
Mavevarius autem an Slavum vel Latinum
fuerit, inconpertum est.
Mavia, 33, Mavea, 33, fors. idem quod
auri massa oblonga; aranyrud. Verancs.
VII. 225. Ila namque cum artifice calculum
subduximus, ut ex 72 maviis fianl majores
scutellas 12; mediocres 12 ex maveis 48,
minores 12 ex maveis 30 ; disci 12 ex maveis
24, tota summa facit mavias 174. Sin-
gute autem maviae constant ducat. 6. p. 23.
de liga, ut vocant.
Mavors, tis (Du C. pannonica catta)
meles; nyest. Batty. Ger. 240. sub splendidissimis
Mavortibus . . . et trabeis multse
latent nauseas.
Maxella3,arum, macellum.V. Mazellum;
meszdrszek. Fjp. Szam. 236. an. 1427 :
pro ductura asdificiorum ad maxellas. 275.
ipse debet unam stubam parare et tecta circumambiendo
maxellas pro 600 den.
.Maxima, a?, lex, ratio, regula (Du C.);
lidus; ostoba, dore. It. mattus. Prot. inq. elv. Ger. maxime. Jokai Uj f. II. 133. azon
220: si papa hoc fieri mandaret, nolo esse jeles jog maxima szerint: Si fecisti, nega.
mattha, sed volo servare virginitatem. Vern. Psych. 525. Torvt. Msz.
Mattinale, liber matutinas preces con- Maximas, atis, ad normam optimas,
tinens ; idem ac matutinale. Rac. Mon. SI. Magnas (Du C.); mdynas, four. Probst. Co-
VII. 181. ad fin. saec. XI. 1. mattinale . . . mitiol. p. 9: Pontificum, Maximatum . . .
1. matutinalum ... 1. manualum 1. oratio- corona . . . Dominum suum praestolabatur.
nalum.
Maxina, 33, V. Masina. Han. Mon. Jur.
Matula, a?, vas.urinae; ejjeli edeny. P. I. 90: aliquis non habitat in Lumbardia nee
Otia Bachm. 75. spumabant libidinibus, hinc cum familia nee cum maxinis, nee galinis.
matulam, in quam spurticiem exonerare Mayneries, ei, (Du C. maneria) habita-
possent, qua-rebant. Cf. Festus p. 125. ed. tio cum certa agri parte, villa rustica ; major-
Miiller, Plant. Most. 2, 1,39; Hieron. Ep. sag. Ljub. Mon. SI. III. 242. an. 1352: exi-
117, 8.
gat decimum ... in aliis locis et mayne-
Maturista, se, V. s. Beatista. riebus.
Matutinse, arum,officium divinum matu- Maystrus, 3., principalis; fd. Ljub. Mon.
tinum ; virradati zsolozi,ma. Eszt. Okm. p. SI. XI. 262. an. 1347 : porta maystra.
69. (Martirius strigranensis eccles. minister l.Maza, as, gr. |W«^o'e, uber; (Du C. al. s.)
1156): Ad cuius servicium constitui chorum V. s. Becharius ; tolgy.
fratrum cottidie convenire debere, et ibi ma- 2. Maza, 33, fascis (Du C. al. s.); koteg. It.
tutinas et vesperas eiusdem matris domini mazzo. Tor. Tar. 1890. p. 215. mazas pel-
debita veneracione celebrare.
lium sabellinarum.
Matutinse laudes, (auctore Battanyo Mazalinum, (ap. Du C. Mazer, Mazeri-
Matutinae vel Matutinae laudes dicebannus, Mazarum, Masdrinum), Murrha, materia
tur, quas nunc absque ullo addito laudes di- porcellana ; folypdt, porczelldn. Szaz. XIII.
cimus, ut discrimen fieret a Vespertinis lau- 234. unus cipus de Mazalino.
dibus, Vesperarum enim omiies quinque Mazamurrhina, pocula murrhina;
psalmi a laude incipiebant, hinc etiam in ordi- porczelldn iiveg, pohdr. Fej. III. 23. Quod
nariis antiquis hi psalmi assignantur formula Georgius. . . Rodominus et Quianus ei. . .
omnia laudate. Batty. Leg. T. II. 176. (Saec. duo pallia . . . quingentos mazamutin (maza-
XII). nmrrhina seu pocula murrhina) . . . per vio-
Matutinale, (Du C.) liber matutinas prelentiam abstulerunt.
ces continens. Officium, laudes; virradati Mazamutin, pocula murrhina. V. Ma-
zsolosmakonyv. Rac. Mon. SI. VII. 122. an. zamurrhina.
1076.
Mazelinum, V. Mazalinum. Cf. ap.
Matutinalis, e, (Du C.) matutinus ; reg- Du C. mazerinus; drdga anyagbol valo.
geli. Beng. Ann. Erern. Coenob. 189. Unde Fej. I. 67. Duos cyphos de bono mazelino.
haec devotio in Thaumaturgae Matris sacrario, Mazellare, cultro dividere ; vdgni. It,