lineament a latin itatis regni hungarle mediae et

Visa 2. Visionarius Vitrellum 701
dum et qui imperaret et quse temporis vis
esset, cum ad confeclionem tributi conferri
oporlet.
Visa, se, (Du C.) formula approbationis,
subscriptio ; Idt, Idttamozds. It. visto. Gall,
visa. Kass. P. P. I. 54. ct pass. Recursus Contribuentium
ad Dicasteria exhibendi Agentis
contribuentium vcl alterius stallo provisi subscriplione
aut visa firmati esse debent. Tor.
Magy. Tort. Eml. VII. 190.
Visare, approbare, subscriber*;; Idttamozni.
Torvt. Msz.
Viscalis, (ex visco), glutiriosus ; rayados,
osszetartos. Pel. Serm. Morte . . . nexus
illi et viscales nodi, quibus anima et corpus
iuncti sunt, dirumpuntur. Aest. 76., 6.
Viscariutn, (Du C. viscus) araneum;
pokhdlo. Schlag. 1702.
Visceralis, ad viscera pertinens; bel...
Bene Med. IV. 154. vermes viscerales sou
splanchnici:
Viscerosus, 3., intimus, sincerus
(Du C.); benso. Pel. De inventione s. crucis
s. III. c. 7: Per quod (Christus) viscerosum
amorem ostendit.
Viscierus, i, thesaurarius; kincstdros.
Rum. visterin. Quel. Sieb. I. 245. an. 1497.
cuidam Alp visciero vajvodse. Cf. 536. wyzthier
boyero sive thesaurarius.
Viscositas, natura viscosa (DuC. viscus)
; ragadossdg. Gall, viscosite. Szentiv.
Cur. Misc. 185. Sunt enim feminse naturae humidioris
et viscosioris, humidum autem facile
commovetur et varias figuras imaginesque rerum
recipit, viscositas vero easdem potentius
retinet.
Viserius, i, V. Vezirius; vezer. Star.
XII. 91. an. 1552. bassarum seu Viseriorum.
Yisierus, Vizierus, Vezierus, V.
Vesirius. Tort. Magy. Eml. III. 395. et passim,
non deest bonaa voluntatis continualio:
quam Vizierus hue usque Regi Bohemias patefecerit.
Vezierus per aliquot dies laboravit
ex Podagra . .. Hoc autem consideratu dignum
est Visierum nunc non, ut. . . etc.
Visiherus, (editio princeps), Vezirius
(Schwandtner). V. Vesirius. M. Soiterus De
bello Pannonico p. 579. Advpcatis itaque in
concionem Veziriis (Visiheris), Beglerbegis,
Bassis, Sansachis et Zumbassis atque aliis
tribunitiae, aut alterius cuiuscunque militaris
potestatis hominibus, habita oratione, hunc
prope in modum disseruit.
1. Visio, sententia ; nezet. Ansiclit, Meinung,
Gutachten, Avis. Cod. Dip. Briiss. II.
147. Item ills terra et conflnia, qua3 sunt ad
portam Budse, quse omnia sicut scripta ex visione
nostra in registrum nosirum ad nos
pertineant.
2. Visio, istennek vildgos Idtdsa, ismerese.
Szentiv. Cur. Misc. Dec. III. P. X. 70.
Tres communiter dotes beatse animas a Theologis
assignari, suntque sequentes : visio, comprehensio
et fruitio. Visio est clara Dei cognitio.
Visio personalis, prasens visere, invisere
; szemelyes Idtogotds. An. Sc. II. 87.
an. 1412 : Opera Cardinalis . . . devictus...
agere . . . personalem visionem cum Sigismundo
Rege consensit.
1. Visionarius, i, homo imaginosus,
qui imaginatur; tiinemenyldto, vakbuzgolkodo,
rajzo, rajongo. It. visionario. Ger.
Geisterseher, Traumer, Schwarmer. Torvt. rint in misericordiam nostram ct nulla predi-
Msz.
clarum misericordiarum ponatur nisi per sa-
2. Visionarius, 3., miraculis clarus; cramentum proborum hominum de vimeto.
csodalevo.Srh. XVl.SQQ.visionarius kapol- Vispilio, (Du C. tersoriuin) grassator
naja.
nocturnus (pro : vispellio); ejjeli koszdlo,
3. Visionarius, 3., ad visionem perti- rabid. Kov. Form. St. 170. universosque Funens,
qui solum in visione exsistit; idtomdsres, Latrones, vispiliones, domorum incenszerii,
kepzelcli. Rak. On. 353. 1. 34 3(5. sorcs, Intoxicatores, Incantatores, homi-
(35.): Simplex et clara est haec demonstratio; cidas aliosque quoscunque nialefaclores uhi-
sed homo mundanus non capit illarn ct ideo cunque... in persona detinere. Cod. de
speculalivam ac visionariam asserit illain, Szlara II. 353.
quamvis sit vera et realis . . .
Visu repertum, inspeclio a medico
Visir, Visir bassa, Visirius, V. pcracta; Idtlelelet, orvosi vizsgdlat. It.
Vesirius. Verancs. V. 50., 51., 190. visto. Ger. Fundbericht. Kass. Prax. I. 36.
Visirius Supremus, summus dux, a oculares peragere inspectiones, solitum avisu
consiliis Zultani; fdvezer. Tor. Magy. Tort. repertum)> conficere mortuosque revidere.
Eml. IV. 105. Ex alia parte Supremi Visirii 1. Visualis, idem quod visivus, quod
morbus diuturnus, turn natura minus communi- vide. Cod. Dip. And. V. IV. p. 289.
cativa, nova eiusdem authoritas etc ... effe- 2. Visualis, ad iudicium oculorum percerunt.tinens;
szemmerte'ki. Ger. Augenmass. Fej.
Visita, se, actus salutatum veniendi, offi- X. I. 751. Tandem eandem possessionem Recii
causa adeundi, visitandi, invisendi, acccthi simul cum dicta terra Jungebelfewlde iuxla
dendi, conveniendi; Idtogatds, vizit. It. vi- modum premissum debeat mensurare vel visita.
Szirm. 198.
suali consideratione intueri.
Visitacio, salutatio; Idtogatds. Pesty Visumrepertum, V. Visu reper-
Szor. III. 263. Visitacio Beatissime Marie. tum. Regul. Turm. Prset. 63. et chyrurgica
Cf. Tertull. adv. Jud. 13 fin.
Visareperta super vulnera'ionibus et mortis
Visitatio canoiiica, spectatio census casibus. Georch. H. T. III. 310. Szirmai.
ecclesiarum secundum canones; egyhdzldto- Visusfinitor, (horizon) coeSum ; coelum
gatds. Szaz. XV. 585. Fabo. Monm. Evang. vacuum; Idtohatdr, Idtokor. Bel. Geogr.
II. 313.
Comp. 7.
Visitatio Ecclesise, V. Visitatio Visus punctum, si consideres, exa-
canonica; egyhdzldtogatds. Szaz. XV. 422. mines (Hungarismus); szempont, tekintet.
Visitationale protocollum, tabu- Ger. Gesichtspunkt. Opin. Deput. 51. institulae
res de spectatione comitatus continentes; tum Fororum Pedaneorum hoc e visus pun-
megye jdrdsi jegyzokonyv. Georch. H. T. cto illud singulare emolumentum provinciali-
IV. 121.
bus prajstitit. Torvt. Msz.
1. Visitator, qui visitat scholas ordinis Vita sua coniite, vivo aliquo; eltte-
observandi, conservandi causa ; vizsgdlo, Idben. Georch. H. T. II. 290.
togato. Wallaszky 537. Scholarum vero ver- Vitalis statura, vera, ipsa corporis
nacularum Inspectores Regios, in Cascho- statura ; e'letnagysdgu alak. Pinx. Apod. p.
viensi Franciscum Kazinczi et Andream Valyi 75: Conspiciantur Sancti Apostoli ex mar-
Visitatorem, in Posoniensi Joannem Klanimore secundum staturam vitalem positi.
czai creavit. Irodt. Kozl. VII. 1. p. 5. Vitalisticus contractus, pactum,
2. Visitator, (Du C.) qui visitat et ad- quo alicui aliquid ad vitam victumque assignaministrat
dioecesim in locum episcopi; egytur ; eletjdradeki szerzodes. Torvt. Msz.
hdzmegye-ldtogato. It. visitatore. Fej. X. 2. Vitalitium, quod alicui ad vitam victum-
Ubi idem Dominus Antonius Episcopus Vicaque assignatur; e'letjdradek,holtigielelemrius
et Visitator infrascripta formavit Capipenz. It. vilalizio. Ger. Leibrente, das Vitalitula
in scriptis redacta.
tium. Kass. P. P. I. 226. ut eidem Comiti N.
Visitatorius, 3., ad visitationem perti- vitalitium iam ante hac elevatum inde a die
nens ; Idtogatdsi. Teutsch. Schulord. I. 307 : obitus suppletorie assignetur. Jokai Karp. Z.
acta visitatoria.
435.
Visiva consideracio, oculatus, per- Vitaspatrum, (Du C.) liber ecclesiastilustratio
oculis; Idtleleti szemle. It. oculare cus continens vitas patrum (indeclinabile);
cognizione. Ger. Beaugenscheinigung. Cod. atydk elete. Pel. De dedic. Eccl. s. II. c. 7:
Dip. And. V. IV. p. 284 : particulam terre liti- Legitur exemplum in Vitaspatrum.
giosam in prima visiva consideracione pro Vitiligatismus, i, concertationis stu-
quinquaginta ingeribus consideratam. dium ; perlekedesi viszketeg. Szaz. HI. 587.
Visivus, 3., (Du C.) videns, ad visum Ileszetes vitiligatismus. BohmLenard «Del-
pertinens; potentia visiva, facultas videndi; magyar v. az u. n. Bansag ku'lon tortenete»
Idto tehetseg. Pazm. Dial. 36. actus poten- czimii munkajanak igazolasaul. Temesv. 1869.
tiae visivae. Pel. Serm. virtus visiva in Vitiligator, litigator; perlekedo. Dec.
oculo non videntis diu in tenebris deficit. Bar. XLV. Nam aut optime mihi conscius viti-
Hiem. 44. f.
ligatorum calumnias facile contemnam.
Viskianum, hyosciamus niger : belen- Vitrarius, vitrearius, (Du C. vitriadek,
csalmatok. Ger. der Hyosciamus, die rius) vitrorum artifex; iiveges. Kronst. III.
Bilse, das schwarze Bilsenkraut, der gemeine 117. vitrario, quod fenestras in consistorio
Stechapfel. Schlag. 890.
melioravit. Rau. Elem. 156. Tab. Conscr. Egri
Visnetum, vicinetum, vicinitas (DuC.); Levt. Cf. Senec. Ep. 90 med.
szomszedsdg, szomszed lakosok, szom- Vitrator, V. Vitrarius. Fjp. Szarn. 174.
szecl helyseg. Ketes esetekben a szomszedok defalcavit 3 fl. de tractibus ex parte vitra-
tanuvallomasai szerint itelt biro (lesmoins torum.
voisinaux). Uj Magy. Muz. III. 196. si incide-
J
Vitrellum, vasculum vitreum ; (uti) kis