lineament a latin itatis regni hungarle mediae et

488 PersonalltiUs l*ersufflare IPetarda
personaliter, temporaliter et spiritualiter
posse et debere procedi. Beth. G. Lev. 2. Cf.
Arnob. 3, 124; Salv. Gub. D. 6.
Personalitius, 3., ad locumtenentem
regis pertinens; szemelynokszeki. Fej. T.
XI. V. Tin. 176. per Prothonotarium Personalitium.
Kass. Jur. Civ. I. 102. personalities
sedes.
Personatio, actus personae efficiendae;
a szemelynek megalkotdsa. Pel. Pom. L.
I. P. VII. Art. III. c. 3.: Tertius stupor personationis
idest duarum naturarum et substan-
tiarum una personatio.
1. Personatus, us, (DuC.) personae
dignitas, vel ipsum beneficium in ecclesia;
kdptalanbeli szemelyes tisztelet, tisztseg.
Cher. Jus. Eccl. I. 268. Canonicos inter enascitur
discrimen honore, officio et iurisdictione.
Honoris praerogativa absque ulla offlcii
adminislratione aut iurisdictione dicilur Personatus,
uti Abbatia, vel Praepositura titula-
ris. Kon. Egyh. 302. Batty. Leg. III. 62. an.
1309. Tor. Tar. 1889. p. 579. Fej. X. 1. 536.
Szek. Okl. 1. 102.
2. Personatus, 3., (Du C.) 1. in dignitate
aliqua constitutus, 2. clarus, cuius fama longe
personal; i. magas dlldsu, 2. hires. 1.
Szek. Okl. I. 102. una cum personatis Senioribus
Siculorum. 2. Marc. Chr. II. 47. Videntes
autem ipsos Cumani optime personatos.
Personula, ae, dimin. a persona V. Parvitas
mea; szereny szemely. Verancs. VII.
59. Et tamen in contemptissima mea personula
voluit Deus vincere et impetui fastuoso
modum facere.
Persorna, ae, (Cf. russic, pereiorna, indigestio)
csomor, (a perezrati, solito plus
comedere) Ljub. Mon. SI. IV. 293. an. 1392 :
est graviter infirmus de persorna.
Perspectiva, ae, telescopium ; tnvcso,
szemcso. Tor. Tar. 1887. p. 388. Arch. Rak.
VIII. 346. Thok. Diar. II. 383. Una perspectiva
ad formam baculi.
Perspectivice, scenographice; tdvlatilag.
Ger. perspectivisch. Greg. Aesth. 91.
tamen Sculptura differt a pictoria non modo
dimensione corporea, sed etiam, quod non ita
perspectivice exhibeat neque facile magnum
figurarum numerum patiatur.
Perspicilliarius, i, qui perspicilla
conficit; szemuvegkeszito, Idtszeresz, optikus.
Pest. Var. Levt.
Perspicillium, V. Perspicillum.
Szentiv. Cur. Misc. Dec. II. P. I. p. 248.
Perspicillum, vitrum oculare, ocularium;
pdpaszem, szemuveg. Ger. Augenglas.
Mall. A3 : Si autem ilia Sambarius nolit
esse contentus, perspicilla applicet naribus.
Otia Bachm. 165.
Perspirabilis, qui perspirat; kigdzolgo.
Bene Med. II. 225. materia perspirabitis
cutis.
Perspiraculum, vas, per quod ex oriflciodolii
vapores ascendunt; gdzfogd edeny.
S. Benko. Top. Misk. 45. sed oriflcio dolii
perspiraculum respondet, ne orta fermentatione,
aut totum mustum effluat, aut vas
diffrangalur.
Persuadere, ad normam linguae Hungaricae
cum Accusative pro Dativo. Knauz M.
E. Str. I. 10: neminem persuadebunt. Cf.
Enn. ap. Serv. Verg. Aen. 10, 10.
Persuasivus, 3., ad persuadendum accommodatus,
persuasibilis; rdbeszelo, meg-
gyo'zo. It. persuasive. Cod. Dipl. And. V. IV.
p. 347 : fallacia persuasiva seducti.
Persufflare, 1. illudere, insultare, 2.
afflare; i. kipiszegni, kicsufolni, 6 razni, dttorni. Germ, cluchfahren. BeszUi.
Levt.
Pervalde, nimis valde; igen nagyon.
2. oda Ljub. Mon. SI. XXI. 112. an. 1438: pervalde
lehelni. Nagy Hier.
sumus affecti.
Perterribilis, valde terribilis; nagyon Pervalide, maxime; igen nagyon. Fej.
rettenetes. Cod. Dip. And. II. 406., 465. T. XI. V. Un. 105. pervalide necessaria.
1. Pertica, (Du C.) mensura longitudinis Pervenire aliquem, assequi ali-
(decempeda) 6 pedum. Mensura geometraquem ; utolerni, kozeljutni. Frak. Mat. lev.
rum 10 pedum; mero rud, mero'vesszo. II. 65 : sic avolaverunt (Turci), ut vel alitibus
Instit. Arithm. 66. Cf. Prop. 4, 1, 130; Valer. fuisset possibile illos pervenire. Thurdcz.
Cato in Diris 45 ; Serv. Virgil. Eel. 917. 252. Insequebantiir illos Hungari et cunctos
2. Pertica, ae, ponticulus (Du C. al. s.); ad quos pervenire poterant, moribunda in
jdrodeszka; pallo. Beszlb. Levt.
cadavera redigebant.
Perticse, Pertices, singvas, pdnt- Pervestigabilis, V. Impervestigabivas.
Ger. Schiene, Bandeisen. Kecsk. Otv. lis; kifurkeszheto. Ger. erforschlich.
172. Arch. Rak. VIII. 347. viginli perti- Pervisio, lustratio; szemle. Kelem. Hist.
ces ferri long* et ali« breviores vulgo sin Jur. Pr. 43. 3 Militari, quippe Militiae inlra
decem.
limites Castri sui existentis Supremus Dux, et
Pertinencies, Pertinentise, arum, in earn tarn in pace pervisiones (lustratio-
(Du C.) res familiaris; quod ad aliquem pernes) militares peragendo, quam tempore belli
tinet; hozzd tartozek, vagyon. Gall, appar- adversus hostem ducendo, auctoritatem suam
tenance. Pesty Szor. III. 176. pertinencia- exercebat.
rum suarum integritatibus. Werbficzi 512. Perybolum lignum, ancon; /«-
Appellatione vero pertincntiarum comprenyulo terehhordo gerenda. Ger. Kraghenduntur
omnia, qua; ad rem et hsereditatem holz. Kronst. II. 243. an. 1532. pro ... tra-
huiusmodi corporalem de iure vel consuetubibus ligno peryboli vulgo Krochholzer.
dine civitatis spectare dignoscuntur. Pes, mensura longitudinis unius brachii;
Pertinentise feudales v. feudi, lab. Han. Mon. Jur. II. 264 : teneatur pasti-
huberi vagyon. Vuch. Jur. Feud. 40. Etsi res nare quatuor pedes olivarum . . . pes sit ita
aliqua pertinentiarum nomine contineatur, grossus, sicut est brachium hominis,
nondum tamen consequitur, quod sitinfeudata, Pes ex ligno, gralla; manko. Tor.
hinc est, quod interpretes inter pertinentias Tar. 1888. p. 394.
feudales et pertinentias feudi dislinguant, Pes Schemniciensis, Juriev. Jur.
illae tanquam a re principal! distinctae absque Met. 84. Orgya vero montana dividitur in 0
praescriptione aut infeudatione non censentur pedes Schemnicienses ; pes aulem Schem-
esse qualitatis feudalis, hse qualitatem feudi niciensis habet se ad Viennensem sicut 1494:
induunt vel sola destinatione.
1401.
1. Pertractare, exigere; tdlteni. Ger. Pesa ferrata, pondus ferreum V. s. Jl«l-
zubringen. Thurdcz. 256. incepto propterea a lantia; vas mertek.
proposito non viso hoste reverti inglorium Pesare, (DuC.) librare; merlegelni.
esse iudicabant et ob hoc ultimum «statis Ljub. Mon. SI. XI. 7. an. 1306: debeant stare
mensem et quasi omnem aulumnum hostili in ad pesandum carnes in becharia.
terra pertractarunt.
Pesator, qui powteral^merlegelo, md-
2. Pertractare, Hal. petraltare, pro: zsdlo. Raft. Mon. SI. XIII. 255. an. 1358:
agere cum aliquo, ut dicitur; pertraktdlni pesatores farine.
vmit, tdrgyalni. S. de Kz. Chr. I. 2., 3. Pescaria, ae, piscaria; haldszat. It. pe-
joeriraciareconsilium (tandcsot tartani)= scheria. Fej. X. 3. 190. quod duymus d. ha-
consultare.
bere deberet pro solutione et parte solutionis
Pertractatio, actus agendi; tdrgya- due. 1100. due. auri quatuor annis continue
Ids. Torvt. Msz.
incipiendo anno pred. et ut sequitur datium
Pertranquillus, 3., valde tranquillus, duanaa^e.scartae d. Communis integre et sine
prorsus tranquillus; igen nyugodt. Fej. X. I. aliqua diminutione.
405. animumque nostrum exillarant pertran- Peseta, ae, ab It. peso (pondus); silly.
quilli temporis spatia virtutum facit enan- Kol. Cod. 8. Marca el pesetas et Karatos.
cisci incrementa.
Pesetes, pro: pesetae, pesetas. Kol. Cod.
1. Pertransire, evadere; (Fjn. keresz- 23., 24., 25.
liilmenni) menekiilni. Ger. durchkommen. Pestilentialis, pestifer, pestilens; dog-
An. Sc. I. 69. an. 1485 : qui forum vestrum veszes, haldlveszes. Obs. Jadr. AQl.pesti-
impedient, certe impune non pertransibunt. lentiali nece interierunt. Brezny. 219. Ve-
2. Pertransire, praeterire, omittere; rancs. I. 172. aeris pestilentialis conlagio.
melldzni. Ger. iibergehen. Cod. Dip. Arp. Pestilitas, (Du C.) pestis, lues pestifera;
Conl. VII. 134. merita eiusdem eximia inre- dogvesz. I. Rak. Gy. 392. Fej, Jur. Lib. 179.
munerata nolentes pertransire.
Cf. Lucr. VI. 1096.
3. Pertransire, transire; keresztiil Petaminarius, (DuC.) (gr. nerd^e-
menni. Cod. Camb. Merc. 37. ac universis voq) qui in acre volat: funambulo ; kotel-
expensis, per quotcumque demum loca, ac jdro. Nagy Hier. Cf. Firmic. Math. 8, 15;
manus Cambiales legitime pertransiverunt. Salv. Gub. D. 6, 3.
S. de Kz. Chr. I. 3., 1., 4., 1. II. 1., 14. Petarda, ae, (DuC.) Mortarium murale,
Pertransitivus, 3., fluxus, caducus; tormentum ad diruendos muros; roncsa.
elmulo. Pel. De s.Ladislao s. 1, c. 2 : Secunda Szegedi Ruhr. Pars. II. p. 235 : Arcis Taten-
pars vitae humanae est tota laboriosa et bresis portam, Petdrdd (quam contra Jaurinum
vissime pertransitiva.
Baro de Wabeccurt, natione Lotharingus,
Pertundere, (in montanisticis); dt- fabricarat, et quae hodiedum in armamentario