lineament a latin itatis regni hungarle mediae et

718 Marlrwlyn Micrographia Obsilreperus
clyan hatalmas vagy forangu vagy cszes vagy
kiliinocn goromba szonoknak, ki cgy masik
szintoly minosegu celcbritasnak aprora megloreseben
talalja hivatasat stb. stb.
Markwlyn, parvus denarius; kis dendr.
Magy. Tort. Ernl. XXX. 18(5. an. 1547.
quadraginta minutos seu parvos dcnarios
murkwlyn vocatos.
Maximalis, summus; legmagasabb.
Passiin.
Mazerius, i, (Du C.) qui clavam tenet;
pdtczavivd. It. mazziere. Gall. Massier. Star.
XVII. 58. an. 151(5. mazerius sanctissimi doinini
papae.
Mechitarista, cootus institutus abArnienio
Petro Mechitar (=consolator) an 1701.
Constanlinapoli ad augendas litteras et propagandum
priscurif Armenia; idioma. Quum is
coetus 1717. in San Lazzaro dictum non procul
a Venetiis situm locum commigrasset, quitlam
eorum regulam Sti Benedicli amplexi
sunt, quern ordinem Clemens XI. approbavit.
Ab an. 1810 sedes eorum principalis est Collegium
Viennse, prseterea Monaci. Cher. Jus.
Eccl. II. 48. Szaz. IV. 637. triesti mechitarista
kolosior.
Medicina mentis, doctrina, quae leges
recte cogitandi tractat. Logica; esztan.
Carlow. Log. I. Quam Scientiam Logicam appellamus
earn veteres Dialecticain, recentiores
vero Philosophi rationalem Philosophiam, Artem
cogitandi, Viam ad Veritatem dixerunt;
erant, qui Medicinam mentis non iniuria
nominarent.
Megalomanicus, 3.; nagyzdsi hobortban
szenvedo. am Grossenwahn leidend.
Salgo J. Elmekdrlan. Budapest, 1890. p.
125. Melodrama, tis, dalmu, opera. Greg.
Aesth. 133. Melodrama est poe'ma lyricodramaticum
cantui et musica? iunclum. (Singspiel,
Oper).
Melopoeia, ae, (fisKoiioua) ars cantus;
dalmiiveszet. Ger. Tonsetzen. Greg. Aesth.
. 93. Ad musicas artes refertur tarn instrumen-
. talis quam vacalis seu cantus, cuius ars vocari
potest melopoeia.
Menesiana pocula, vina, vinum
nobile, primae nota3 ex regione Menes; menesi
bor. Pall. Debr. 10 :
Et mihi nectareo spumat Tokaj inclyta vino
Vino, quo tellus non ferl generosius ullum;
Turgida florescit praastantibus Agria mustis
Delicia3 Bacchi; sunt Menesiana nobis
Pocula, Divinis (si fas est dicere) semper
Delibanda labris; et qua? mihi vina Bihar dat.
Mercantilismus, systema illud oeconomiffi,
quo negotia, qua3 quaestus causa exercentur,
potiora esse agricultura putantur, oppositum
agrarismo ; ipar es kereskedelem
fejlesztesenek vedelme. Passim.
Mercanlilista, 33, qui res commerciales
negotio agriculture pra3ponit; a kereskedelemnek
elsobbseget vitato. Passim.
Metaphisicus, i, iuvenis qui melaphysicam
discit; metaphysikus. Szaz. XVII. p.
360. Microcosmus, i, (Du C. Microscosmus)
parvus mundus; vildg kicsiben. It. microcosmo.
Patr. Const. 169. Homo Microcosmus
In mundo mundi resident majore minores
Parvus enim mundus quilibet audit homo.
Cod. Dip. Arp. Cont. IV. 42. Cf. Isid. Orig.
3., 22.
Micrographia, pictura minuta; apr6
festcs. It. micrografia. Vern. Psych. 288. piclura
minuta, seu micrographia.
Micrologia, 33, parcitas, cura parvarum,
exilium rerum ; sopdrsag, aprosdgokon
valo kapds. Par. Pap.
Micrologicus, 3., nixgoKoyoq, scrupulosus;
kicsinysegekre ugyelo, aprolekos.
Vern. Phil. Mor. 175. Conscientiam scrupulosam,
micrologicam etiam vocare . . .
nonnullis placet.
Miiiimalis, minimus; legalsdbb, legolcsobb.
Passim.
Misculantia, ae, perturbatio et confusio
rerum, machinatio, techna ; kotyvalek, mesterkedes,
iizelmek. Misch-masch, Machenschaften,
Intrigue. Passim.
Monarcha, Ca3sar, ad quern delata sunt
omnia; egyeduralkodo. It. monarca. Cod.
Dip. Briiss. V. 170. Sacri Romanj Imperij a
deoque Orbis Chrisliani Monarcharum clementiaa
ac pietatis. . . Passim ap. poe'tas.
Moiiarchia, 33, (Du C.) dominatus
unius ; egyeduralom, birodalom. Passim.
Cf. Capitol. Max et Balb. 14. Tertull. adv.
Prax. 14.
Monarchicus, (fjovapxixoq) quod
unius nutu regitur; egyeduralkodoi} egyeduri.
It. monarchico, monarcale. Cher. Jus.
Eccl. I. 131. Non existit in Ecclesia forma Regiminis
Monarchica sive absoluta sive limitata.
Vern. Phil. Mor. 431.
Monarchista, 33, monarchic studiosus;
az egyeduralom hive. Jokai Mire Megv.
IV. 153. nagyszeru alkotmanyos monarchistak
a mehek.
Monocephalus, unius capitis; egyfejil.
Numi Hung. 39. aquila monocephala.
Monumentuosus, 3., monumenti instar
exstructus; emlekszeru. Ger. monumental.
Passim.
Morphinisnius, perversus usus ita
dicti morphii; mdkony elvezes. Passim.
Motilitas, atis, perturbala, commota
agendi ratio; V. Motitare; mozgekonysdg,
feszkelodes. das unruhige Geberden. Salgo J.
Elmekortan. Budapest 1890. p. 70.
Mozaisnius, i, doctrina Moysis; mozes-vallds.
Kon. Egyh. 12.
Mimicipalismus,i, studium iura municipii
defendendi, tuendi; kozsegi, torvenyhatosdgi
jogok vedelmezese. Passim.
Muspillare, globulis ornare; gombokkal
elldtni. Archiv f. Litter, u. Kirchen-Geschichte
III. 366. muspillatus anterius circa
collum.
N.
Nalineus, (Du C.) acolythus q. v. (ab
hebr. nathan, a deo datus, deo dedicaius).
Passim ap. scriptores ecclesiasticos.
Nationalista, 33, qui iura nationis tuetur
; nemzetiseget vedo. Passim.
Naturalistice, ut natura fert; termeszetszeruen.
Passim.
Naturalisticus, 3., conveniens rationi
eorum, qui naturam deum faciunt; natur«
conveniens ; termeszeti. Szaz. XI. Ap. 28.
Naturitas, ratio asseclarum naturae;
termeszetesseg, egyszeriiseg. Passim.
Nazarenismus, i, doctrina nazarenorum.
V. s. Nazarei. Passim,
Neologia, studium sermonem innovandi;
nyelvujitds. Poor J. Zsebsz. 137. -
Neologismus, i, nyelvujitds, ujszolas.
Gall, neologisme, neologie. Ger. Neologie,
Neologismus. Kass. P. P. I. 5. Neologismus
seu usus vocabulorum proprio marte procusorum.
Nexus, us, coniunctio, familiaritas; oszszekottetes,
sogorsdg, komasdg. Jokai Epp.
I. 258. Van egy magyar szo: «nexus». Ez.a
«nexus» az egyeduli nagyhatalom a vilagon.
Egyik intezm^nye a nexuscsinalasnak volt a
csaladnal a juralusi rendszer.
Nihilismus, i, (Heyse: eine in neuester
Zeit besonders unter den Studenlen und der
jungrussischen Partei verbreitete socialislische
Bewegung Oder Propaganda, welclie eine polilische
und sociale Revolution herbeifiihren,
die bestehende Ordnung in Slaat und Gesellschaft
vernichten und aus dem Nichts heraus
eine neue Welt errichten will.) A nihilistdk,
regit felforgatni torekvok tdrsasdga,
tana. Vernichtungs-Lehre. Passim.
Nihilista, ae, V. Nihilismus; a regit
megsemmisito, f'elforgato tdrsasdghoz
tartozo. Passim.
Nodulus, i, orbiculus vesti colligandae;
kis gomb. Thok. Diar. II. 351. Noduli nigri
ex Austein Novem maiores, novi argentei.
Item alij undecim parvi noduli argentei. Arch.
Rak. VIII. 352.
Nominalista, ae, V. Nominalis i.;
nevvitato. Imre Phil. 288. Seculo 12. Roscellinus
et Abaalardus universalia asserehant esse
mera nomina; hinc una cum suis sectatoribus
appellati sunt Nominalislae, quibus recentiori
aetate etiam Hobbesius, Berkeleyus el Humius
subscripserunt. c) Eodem seculo Petrus
Lombardus cum multis aliis afflrmavit esse res
et revera existere et his nomen Realistarum
inhaesit.
Normalista, se, scholae primariaa alumnus
; elemi iskolai tanulo. Passim.
Nota, (Du C. 2.) modulalio, cantus carminis,
numeri modique; nota, dal, dallam. Jokai
Epp. I. 103. Nota Rakoczyana.
Nummularius, monetarius, campsor;
penzvdlto. End. p. 397. (Belffi III. Libertas
13. an. 1191.) nummulariorum seu monetarior.um
nostrorum concessiones et molestias
non formident. Tor. Tar. 1894. p. 27. Cf. Suet.
Galba 9 ; Petron. Sat. 56.
o.
Obscurantismus, i, status lenelmonum;
sotetkedes, zavarosban haldszas,
maradisdg. Passim.
Observantismus, legum servilis rigorosissima
observatio; szigoru szabdlytartds.
Szaz. XXIX. 103. A XV. szaz. mar a hanyatlase,
utolso fellobbanasa es mar denaturalt
megnyilatkozasa a regi tuznek, mely az
observantismus vakbuzgd, sot mondhatjuk
reaktionarius 6s kovetkez^seiben absolutisticus
mozgalmaban es rendi alakulataban jelentkezik.
Observatrix, astrologa; csillagvizsgdlo
kisasszony. Het. 1887. okt. 24.
Obstreperus, 3. calumnians, detrectans;
gdncsolo. Ru. Pan. Prasf. p. 8 : Contra
tales .,. obstreperos corvos . . . decet tueri