Soendaneesch-Hollandsch woordenboek - upload.wikimedia....

182 GEBRIS-GEDE.
wegjagen (door met den voet te stampen
en te schreeuwen); digëbrig; kagèHrig,
verjaagd, verdreven; andjing galak digëbrigan,
een kwaden hond aanhitsen,
sprkw. toot: zfln meester, ais he boos
is, tot grooter toorn prikkelen. (Vgl.
g&rag.)
QÊBRI8, nab. van 't geluid van niezen,
het brieschen van een paard, en derg.;
ook: steeds .is" antwoorden (uit onwilligheid);
gëgëbrie, idem; gëbrae-gëbria, maar
meer goebros-gëbris, op bitsen toon tegen
iemand spreken, bits antwoorden (b. v.
als men van iets beticht wordt) en zich
dan toornig verwijderen, te keer gaan,
opspelen (b v. een vrouw, als haar man
er een tweede vrouw b{| nam of wil
nemen; vgl. djëbras-djëbrie).
GËRRO (vgl. 6ro.), ngbr.; ngagëbro, neerploffen,
neerstorten.
GÉBROEG (vgl. broeg), werkw. tusschenw.
voor: vallen, storten, iemand op 't ïyf
vallen, haastig in de armen klemmen [doch
in de beide laatste gevallen beter gabroeg];
als gezegde: vallen, ploffen (in het water
of op den grond); gëbrag-gëbroeg, ofgoebraggëbroeg,
met de voeten stampen, te keer
gaan, hevig aangaan (van een boos mensch
vooral van een booze vrouw); ngagëbroeg,
plompen (in het water), nederstorten (in
een diepte); ngagëbroegkeun, doen ter aarde
storten, doen neddrplompen (in het water,
in een diepte); ook: (een deur) dichtgooien;
digëbroegkeun; tigëbroeg, ter aarde of in
een diepte storten, nederstorten, ineenstorten.
(Vgl. gëbroes, enz.)
GËBROEL (vgl. broet), afgaan, afvallen,
afvliegen (b. v. een stuk dat men ergens
van afknipte, veeren die van een vogel
afgeschoten zyn, haar dat afgesneden is,
enz.); gëbroelan, z. v. a. goendoekan, troep,
zwerm, kudde; sagëbroelan, =s sa&leutan
en eagoendoekan, een troep, een kudde.
GËBROE8 (vgl. broes), werkw. tusschenw.
voor: inwerpen, indoen, zich werpen in
(b. v. in zee); Ogëbroes, = tikëljémploeng,
in het' water storten; ngagëbroeekeun,
iemand of iets storten in (b. v. in de zee);
dig&roeskeun. (Vgl. goebroes.)
GÊDAQ, schudden, bewegen, heen en
weer schudden of zwaaien, zwiepen; ieu
gedag gedag a$an, zich zelfs niet bewegen;
ngagëdag, iets schudden, iets heen en weer
bewegen; digëdag; hagëdag, geschud worden
of raken (b. v. door den wind), aangestooten;
kai hagëdag koe angin, een
boom bewogen (alleen) door den wind,
sprkw., getefcd van iemand die tot al wat
aJg 4oet door anderen moet aangezet wor-
den; ngagëdag gedag y iets aanhoudend
schudden; ngagëdagkeun, iets heen en weer
bewegen, iets schudden; digëdagkeun.
QEDAQ, ngbr.; ngagëdag f omhoogslaan
(van vuurvlammen), hard branden, woeden
(van vuur). Vgl. goedag.
GEDAG GËDIG, zie gëdig.
GÊDAH, glas (de bekende harde, broze,
doorschijnende stof); ook: van glas; laoet
gëdah, glazen zee.
GÉDANG, de vrucht, meer bekend onder
den naam van papaja; tangkal gëdang, de
boom dié deze vrucht draagt.
GËDAR GËDOR, zie gëdor.
GÉDE, 1. k., agëng 1., groot (van lichaam,
nl. van den mensch); 2. k., agoeng 1., groot
(in waardigheid, rang of derg.), aanzienlek,
voornaam (zie voorts agëngenagoeng);verder:
groot van omvang, gezet, dik,
(een bamboe, een balk, het lichaam), wijd
(een deur, een opening), sterk, krachtig
(van den wind, van den regen); djalan
gëde, de groote weg; tjai gëde, een groot
water; sidèkah gëde, een groote maaltyd;
bakti gëde, een groot geschenk; gëde angin,
een groote (sterke) wind; gëde laicangna,
wrjd is de deur; toeloengna gëde, groot is
z{jne hulp; djaltna gëde, een voornaam
mensch; soedagar gëde katjida, een zeer
aanzienlek koopman ; - pare gëde, naam
van een soort witte r$at; hoewi gëde, nasun
van een aardvrucht; koneng gëde, een
koneng-sooTt met dikken woitel; antanan
gëde, naam van een antonan-soort; haranggasah
gëde, naam van een plant; - djangkoenggëde,
lang en zwaarlijvig, zwaargebouwd;
pondokgëde, kort en dik; - noe
gëde, een groote, een voorname ; noe gëdegëde,
noe galëde, de grooten, de aanzienleken;
- gëder o, de grootte-, de -omvang
ervan; verder: hei meest, vooral, bovenal,
inzonderheid; gëdena wads, inzonderheid
wekte het een weemoedige stemming;
gëde-gëdena, op z^n allermeest; sagëde, zoo
groot als, zoo dik als, zoo klein als; eagëde
sasawi, zoo klein als een mosterdzaadje;
eagëde tipoeng, zoo klein als een korreltje
meel; gëdena eagëde goenoeng, zoo groot
als een berg, van omvang gelijk een berg;
ook z. v. a. ninggang, wat aangaat, wat
betreft; eagëde kamt mah, m|j aangaande,
als het me betrof; - goemëde, zich groot
voordoen, zich voomaam aanstellen, verwaand,
hoogmoedig; goemëde hate, hoogmoedig
enz.; - pagëgëde, (van een kind)
op volwassen leeftyd komen (vgl. pakokolot
be kolot)\ - gëgëden, groote, voorname,
hooggeplaatste, opperste, gebieder; noe
gëgëden, de grooten, de voornamen ; kagèden,