Soendaneesch-Hollandsch woordenboek - upload.wikimedia....

692
TOEMALAWONG, zie talawong.
TOEMAMA (Jav., van tama), 2. v. a.
keuna, treffen, raken; tapihanteu toemama,
maar hg trof (hem) niet.
TOEMAMBIRANG, verkl. met goembira
en gagah, fier, kranig. P.
TOEMAMOE, zie tamoe,
TOEMAN, gewend, aan iets gewoon ztyn,
met iets vertrouwd of gemeenzaam zfln,
gehard tegen iets; ook: ervaren; hanteu
toeman, niet gewoon-, niet gewend zfln;
dipUoemanan, aan iets gewend-, tegen iets
gehard worden; katoetoemanan, aan iets gewend
raken of geraakt ztyn, tot een hebbelijkheid
worden of geworden ztfn; ook:
gehardheid. (Vgl. bjfaea en toetoer I.)
TOEMANDANQ, zie tandang.
TOEMANQ, voll. andjing toemang, een
zwarte hond met gele vlekken aan den
kop of een gelen staart.
TOEMAMGQAL, zie tanggal.
TOEMANINAH (Ar., thoemaninah, rust,
pauze), 1. het onbeweeglijk staan of zitten
tot rust bij sommige overgangen in de
aalat; 2. op z|]n gemak doen, op z{Jn gemak
zjjn; vaak gelijk van beteekenis met
ngeunah, aangenaam, genoeglijk; toemaninah
ijitjing dina pasanggrahan, zü hadden
een genoeglijk verblufinde legerplaats;
8. overvloedig*, over zjjn, ruim ztyn (z. a.
stot die ergens toebenoodigdis),b.v.a*o*
poeh koedot diboengkoee, sarta koedoe toemaninah,
de doode moet worden ingewikkeld,
en (het katoen dat verstrekt wordt) moet
ruim voldoende ztyn. (Vgl. aabatae.)
TOEMANTJÉB, zie tanijëb.
TOEMARAH, = pasrah, zich geheel ten
dienste stellen; poeh hiroep eêdja toemarah
ka Jdrea, in leven en sterven wensen ik
m\) te voegen naar uw wil.
TOEMARIMA, zie tarima.
TOEMAROS, zie taroi.
TOEMAS-TOEMI8, toespijzen b$ de rijst
(gekruid en gebraden).
TOEMBAK, I. spies, piek, speer, lans;
bahoe toembak, het benedeneinde van een
speer; manggotl toembak, een speer op
schouder dragen; djoeroitoembak, speerdrager,
lansknecht; noembak, met een
speer steken; ditoembak; silih-iosmbak, naar
elkander met een speer steken, met elkander
een lans breken of elkander met de
speer steken.
IL Ylaktemaat van 12 BQnl. voeten of
één RJJnl. roede; satoembak, één roede, enz.;
toembakan, een meetstok van 12 RQnL
voeten lengte; noembakan, met de toembakan
meten; ditoembakan.toembakankeun!
meet eens met de to$mbakanl
TOEMALAWONG - TOEMBOENG.
TOEMBAL (vgl. radjah), bezweringsmiddel
tot afwending of tot bevrijding
van geesten, plagen, enz. [bestaande in
het lezen van een formulier]; ook: het
ophangen of schilderen van den naam
Gods of dien van profeten en heiligen
boven den ingang van het huis; verder:
het branden van wierook, het ophangen
van dingen welke men voor matih houdt,
enz.; noembal, een toembal aanwenden;
ditoembal, gezegd van een voorwerp of
persoon waarover een toembal aangewend
wordt; langs den weg van bezwering
onoverwinnelijk worden gemaakt, enz.;
noembalan, ten aanzien van iemand of
iets een toembal aanwenden, belezen;
toekang noembalan, belezer, bezweerder;
ditoembalan. (Vgl. djampe.)
TOEMBAB (Jav., koopen),ngbr.; noembae,
een geschenk (pr^Js) geven aan een meisje
dat men huwde, nadat men bevond dat
zty maagd was; panoembas, geschenk, als
koopprijs in het genoemde geval. (VgL
patoekon.)
TOEMBEN, z. v. a. Zondagsch ('t tegen
overg. van sasarina, alledaagsch).
TOEMBILA, weeg- of wandluis; indü
sirib gëbrag (of rtfab, of kirab) toembila,
allen optrekken, zich verspreidende als
wandluizen [die uit een mat worden geklopt];
allen uittrekken (b. v. een geheele
familie, met al wat er toe behoort);
noembila, verkl. met njoro ka eemah^ van
een gast syn voordeel zoeken.
TOEMBOE, g. w.; noemboe, iets ergens
aan verbinden, een stuk ergens aanzetten,
verlengen, langer maken, lasschen; ook:
op het door een ander gesprokene voortgaan
(noemboe saoer); ditoemboe; katoemboe,
ong. = katema, opgevolgd worden of ztyn
door; p%noembos t wat verbindt, verbinding,
lasch, aanhechtsel, koppeling; noemboekeun,
iets aan iets anders verbinden, langer
maken, aaneenvoegen, aaneenschakelen;
ditoemboekeun.
TOEMBOEH, opschieten (van planten);
toemoemboeh, idem.
TOEMBOEK, g. w.; noemboek, stompen,
stooten (z. a. met de vuist), vuistslagen
geven, boksen; ook z. v. a. mënërerxninggang,
treffen op, juist komen of vallen
op; noemboek di poë Ahad, het trof juist
op een Zondag; ditoemboek, gestompt worden,
enz.; noemboékan, (zich of een ander)
herh. met de vuist stompen, stooten of
slaan; dUoemboekan.
TOEMBOELTAMBAL, zie lambal.
TOEMBOENG, I. het kiemgat van een
kokosnoot (vgl. tfoengapy, ook benaming