Soendaneesch-Hollandsch woordenboek - upload.wikimedia....

laten (vgl. bobos, hampos, poewak, sëdoet,
enz.); kahiioetan, naam van een plant die
zeer kwalflk riekt.
HIWANQ (6. p.) t =
HIWANG— HOELENGL 233
't meer gebr. hari-
wang. P.
HODHOD (vgl. hidhid), ngbr.; ngahodhod,
klappertanden.
HODJAH, ook wel odjah,hoedjah of kodjah
(het Ar. hoeddjah, argument), verkl. met
wani, karëp, n$at en sanggoep, iets terugzeggen
of terugdoen, zeggen iets op zich te
nemen, beweren, aandurven, durven ondernemen
; taja hodjahna, bij heeft geen durf,hy
heeft niets in de melk te brokkelen, hjj
verweert (verdedigt) zich niet, hij doet
niets terug.
HOË, algemeene benaming voor rotan
(rotting); tjoetjoek hoë, rotan-doorn, meestal
oeneuk genaamd; tjaoe hoë, naam van een
pisangsoort.
HOEBOE-DOENYA, zie doenya.
HOED (Ar.), naam van zeker onder de
Mohammedanen genoemd profeet, voll.
nabi Hoed.
HOEDANQ k., tanghi 1., zich oprichten,
opstaan (uit zittende of liggende houding,
uit den slaap, uit een ziekte, uit den dood),
wakker worden ; ook : ontwaakt, opgestaan
hoedang gering, uit een ziekte opstaan;
barang hoedang tl koeboer, als ze uit het
graf opstaan; ngahoedang, opwekken (b.v.
van verzwakte kracht, verdoofde liefde,
haat hartzeer, enz.), opwaken; ngahoedang
koeda koe pare, een paard flinker maken
door het rtfst te geven; dihoedang; kahoedang,
opwaken (ten gevolge van omstandigheden),
wakker worden, opleven (b. v.
een herinnering, een gevoel van leed of
smart, enz.); verwakkerd; kahoedang ngingëtkeun,
verwakkerd worden (raken) om
te gedenken; ngahoedangkeun, wekken,
opwekken, oprichten, verlevendigen; dihoedangkeun;
süih-hoedangkeun moen laboeh,
elkander als men valt ophelpen. (Vgl.
geuivg en seuit)
HOEDJAH, zie hodjah.
HOEDJAN, regenen, regen; aja hoedjan
kabawa koe angintin 't een regen medegevoerd
door den wind? d. i. manehkadijeu
karëp atawa lain? komt ge uit eigen
beweging of wordt ge gezonden? hoedjan
leuük, een zachte regen; hoedjan gëde, een
sterke regen ; tji-hoedjan, regenwater, regen
pihoedjaneun, zullen regenen, regenlucht;
ngahoedjanan, als regen doen neerkomen
op (b. v. van pfllen); dihoedjanan djamparing,
de ptflen doen regenen op; kahoedjanan,
in den regen staan of loopen,
beregend worden of raken, nat geregend;
ngahoedjankeun, iets in den regen zetten,
laten beregenen; dihoedjankeun.
HOEH, tusschenw. om zfln voldoening
te kennen te geven, b. v. als 't gaat
regenen: o! ochl zool [het wordt luide
uitgesproken] ; ook wel z. v. a. : zeg eens I
HOEH-HAH, zie hah.
HOEJA, in sawan-hofja,verb.v&n sawan-
koeja, zie koeja.
HOEK (Z.-B.), bevestigen met ja, =
heueuh, maar nog grover. P.
HOEKOEM (Ar.), recht, wet, bestuur,
gerecht, rechtbank, rechtspraak, oordeel,
gericht, vonnis, straf; ook z. v. a. ënjana
(maar sterker), naar recht, in waarheid,
inderdaad, staat gelflk met; teukagoenqan
hoekoem, er geen wet (rechtspraak) op na
houden; hoekoeming Allah, het recht-, de
wet Gods; njëkèl hoekoem, het recht (de
wet) handhaven; këlak ka hoekoem, btfhet
gerecht verklagen; meunang hoekoem, een
vonnis kragen, straf krijgen; indoeng hoekoem,
handhaver der w et; hoekoem ganggoe,
dat is rechtens (staat geiyk met) aanraken;
hoekoemna, naar recht, rechtens;
hoekoemna haram, het is naar het rectft
verboden, volgens de wet is het verboden;
ngahoekoem, veroordeelen, een vonnis of
straf aan iemand voltrekken; dihoekoem;
mihoekoem, wederrechtelijk tot vrouw
hebben; dipihoekoem, wederrechtelijk tot
vrouw genomen worden, maar ook, van
een vrouw: gehuwd worden; dipihoekoemkeun,
(van een vrouw) getrouwd worden;
ngahoekoeman, rechtspreken, uitspraak
doen, iemand oordeelen, vonnissen; dihoekoeman;
siUh-hoekoeman, elkander oordeelen;
tëmpat ngahoekoeman, plaats der
rechtspraak, rechthuis; ngahoekoemkeunt
iets tot wet stellen; ook: beoordeelen als,
rechtens gelijkstellen met; dihoékoemkeun
salah, = koe hoekoem disalahkeun, in het
ongeluk gesteld worden; fioekoeman, rechtspraak,
oordeel, vonnis [zoowei ten aanzien
van iemand die in het geltfk gesteld als
van iemand die veroordeeld wordt];
panghoekoeman, rechthuis, gerichtsplaats,
strafplaats.
HOELAB-HËLAB, heen en weer waaien,
gedurig opwaaien, fladderen door den wind,
(Vgl. këlab.)
HOELAQ, g. w.; ngahoelag, verbieden,
tegenhouden, tegengaan; dihorlag.
HOELANQ-HOELËNQ, zie hoelëng.
HOELDI (Ar., choeldi, het Paradijs;
vgl. pirdoes); iangkal hoeldi, de verboden
boom van het Paradijs; boewah hoeldi, de
vrucht van dien boom.
HOELÉNQ, het verzonken zijn in gepeins;