Soendaneesch-Hollandsch woordenboek - upload.wikimedia....

688 TOEDAL—TOEGKEUG.
d. i. hy kan het geluid van andere vogels
nabootsen; de spotvogel.
TOEDAL, = 't meer gebr. bedel, zie ald.
TOEDING, = ioedosh, aanwijzing (z. a.
met den vinger); ook: aantöging, beschuldiging;
noeding, = ngadoedoeh (zie doedoeh),
aanwezen, aantoonen; inz. iemand als
den schuldige aantoonen of van schuld
betichten; ditoeding, aangewezen worden
(inz. als den schuldige), beticht worden,
enz.; noe ditoeding, de beschuldigde; panoeding,
of ook pangnoeding, aantijging, beschuldiging.
TOEDJAH, g. w.; noedjah, stooten(z. a.
een buffel of koe tegen het achterdeel van
een ander dier); verder = noedjoel (zie
toeajoel), tegen iemand optreden, iemand
aanbrengen, iemand verklagen of verklappen
(b. v. een misdadiger zfln medeplichtige);
ook: sich bezwaard achtende over
arbeid of heerendienst welken men te
verrichten heeft, wjjzen op een ander die
minder heeft te doen of uit gunst van
den dienst is vrijgesteld; ditoedjah.
TOEDJOE, I. verkl. met aja njiri aja
hanieu en met njëri kakapeungan, naptJn
of naweeön hebben (z. a. iemand die
ajengkoleun geweest is); van tijd tot tfld
nog eens pjjn voelen.
II. (Vgl. todjo), g. w.; toedjoena, richting,
vaart; noedjoe, zich richten naar, afgaan
tot, afkomen op, koers zetten naar, zjjn
loop nemen naar, in de richting zjjn naar;
ook z. v. a. ninggang en paring, treffen,
aandoen (b. v. 't hart); verder: juist aankomen
(b. v. op een feest), juist treffen op;
ditoedjoe, beoogd worden, ten doel strekken
(b. v. van een tocht); noe ditoedjoe, dat waarheen
men zich richt, dat waarop gedoeld
wordt, mikpunt; panoedjoe, Instemming,
hgval, sympathie; verder: ook zóó willen
als een ander wil, instemmen, goedvinden,
aanstaan, gaarne zien, behagen hebben in
iemand of iets; teu panoedjoe, mishagen,
ongevallig; noedjoekeun, iets richten heen,
richten op; ditoedjoekeun.
TOEDJOEH, zeven (zie ook koeriling en
ladjèr)', toedjoehna, voll. eidékah toedjoehna,
ïykfeest op den zevenden dag na het overladen;
katoedjoeh, zevende; noe katoedjoeh,
de (het) zevende; toedjoehan, zevental.
TOEDJOEL, het wyzen op of heenwflzen
naar; ook: dat waarop gewezen of gedoeld
wordt; verder: bedoeling (z.a. van een gezegde),
beteekenis; voorts : gericht aan (z.a.
een brief), geadresseerd aan; teutoedjoelka
djaltna hidji, ik wfls niet op een enkel
mensch; toedjoeina püjatoer kaoela, de bedoeling
van mtfn rede is «... ; noedjoel, =
noedoeh, op iemand of iets wijzen, iemand
aanwezen (z. a. ter verrichting ergens van),
naar iemand verwezen, iemand als den
schuldige aanwezen of van schuld betichten;
verder: (een brief) adresseeren aan;
noe ditoedjoel, de aangewezene, de geadresseerde;
katoedjoel, aangewezen ztfn, enz.;
noe katoedjoel koe soerat, de persoon aan
wien de brief gericht is (of was), de geadresseerde;
noedjoelkeun, (een brief) richten
of adresseeren aan; ditoedjoelkeun;
soerat toedjoelan, brief of circulaire welke
van een bepaald adres voorzien is.
TOEDJOEM, soms verkeerdelijk aangenomen
stam van noedjoem, waarzeggen;
toedjoemeun, iemand of iets om over te
waarzeggen. (Zie verder noedjoem.)
TOEDOEH, ong. ~toeding,toedjoelentoendjoek,
aanwijzing, heenwjjzing, verwijzing;
ook: betichting, beschuldiging; satoedoeh,
één aanwijzing, d. i. in één oogenblik;
noedoeh, wyzen, toonen, aantoonen, aanwezen,
betichten, beschuldigen; ditoedoeh,
aangewezen worden, beschuldigd worden,
enz.; pitoedoeh, aanwijzing, inlichting, openbaring;
miioedoeh, aanwyzen, aantoonen,
inlichting geven, openbaren; noedoehan,
iemand iets wijzen, aanwijzen, iemand den
weg wyzen; ditoedoehan; noedoehkeun, l.iets
aan iemand wyzen, iemand op iets wyzen,
iets aantoonen; ook: iets tegen iemand
inbrengen; -2. k., nawiskeun 1., toonen, betoon
en, aanduiden, in het licht stellen, het
bewtys geven, bewezen, ten teeken zyn van
ditoedoehkeun; panoedoehan, aanwy zing.
TOEDOENG, = langgoekan, 1. van doedoekoej,
het Inlandsche hoofddeksel, hoed.
TOEG, werkw. tusschenw. voor: afdalen
van, in den zin van afkomstig; ioeg ti karoe*
hoen, verkl. met tikaroehoennëpikaajeuna
kiioe boe, van de voorouders tot nu toe is
het zoo geweest. (Vgl. toetoeg.)
TOEQAQ-TIQÊQ, z. v. a. roega-rogo (zie
rogo), met horten en stooten (lezen).
TOEGAR, g. w.; noegar, (met een* voorwerp
of werktuig) in den grond graven,
een gat graven, uitgraven; ditoegar; noegaran,
naar iets graven, uitgraven, uitdelven;
ditoegaran; panoegar, voorwerp
waarmede men graaft, graafwerktuig.
TOEGËL (eig. Jav.), zzpotong, afgeslagen;
noegël,— moiong, afslaan, afsneden ; ditoegël;
ioetoegëlan, = popotongan, afgeslagen stuk,
TOEGÉNAH, = teu ginah en hanieu ngew
nahpikiran, treuren,treurig of bedroefd zy n,
sich gekrenkt gevoelen, zlelsbedroefd.
TOEGEUQ, hortend, stootend (b. v. een
volzin); iamba toegeug, middel om het horten
ot stooten van een zin te voorkomen