Soendaneesch-Hollandsch woordenboek - upload.wikimedia....

of ingang ergens in maken, iets van
een uit- of ingang voorzien; dilawangan;
palawangan, de uitwendige openingen in
het lichaam (b. v. ooren, neusopening);
ook: het vrouwelijk schaamdeel.
LAWAS, = heubeul k., lami 1., lang van
duur of van tjjd ; verder (doch by voorkeur
't k.-woord): lang geleden, van vroeger
tfld, oud; ratoe lawas, de oude (vroegere)
koning; doewit lawas, oud (vroeger) geld;
doenya noe lawas, de oude wereld; lawas
ti lawas, na langen ttyd; lawaslawas, ten
laatste; salawas, = sapandjang, zoolang
als; salawasna ensalalawasnak.,salamina
en salalamina 1., steeds, altijd, ten
allen tjjde, immer, voortdurend; salalawasna
ge tatjan, nog nooit; langgëng
salalawasna, eeuwig, voor eeuwig, tot in
eeuwigheid; kalawasan, lengte van tjjd,
duur; panglawasna, het langst, op zfln
langst; dilawaskeun, oud gemaakt worden
of zjjn [zóó dat het geacht wordt tot het
verleden te behooren].
LAWE, vyf-en-twintig-tal; ook: benaming
voor 25 gedeng rjjst; in Z.-B. =
kanteh, katoenen garen (zie ook rontek);
salawe, eenmaal vjjf-en-twintig (waarvoor
men ook zegt: lima likoer of doewapoeloeh
lima); doewalawe, tweern aal vyf-en-twintig,
enz.; tjaoe salawe (Z.-B.), naam van een
pisangsoort ; lawean, vyf-en-twintigtallen,
by vyf-en-twintigtallen; njalawe, op de
impoen-vangst gaan [op den 2 5»ten (jer
maand namelijk gaat men hier en daar,
b. v. aan de Poldboewan-Batoe of Wynkoopsbaai,
naar de monding der rivier, om de
irnpoen te vangen, die dan in groote
menigten zeewaarts gaan; het is een
plaatselijke feestelijkheid],
LAWËR, = lila, lang van duur; angkalna
geus lawër pisan, hy is reeds voor langen
tyd vertrokken.
LAWET (b.p.) = walet, zie ald. P.
LAWOENG, byeenzjjn van klager en
aangeklaagde met de getuigen (voor den
rechter); adoe-lawoeng, iets onder elkander
uitmaken; ngalawoengkeun, klager-, aangeklaagde
en getuigen bfleenroepen, confronteeren;
düawoengkeun.
LAWON, = boek, katoen of linnen [doch
de stof behoeft niet bepaald wit te zjjn];
lawon beureum, rood doek, roode vlag.
LAWONQ, het wjjde einde van een trompet
of roeper; ook: spreken door de als
trompet gevormde hand, door een trompet
of roeper, of met de hand boven den mond
(om de stem verder te doen dragen);
nganggo dilawongan, door eenscheepsroeper
enz. spreken; Uu kalawongan, z.v.a. leu
LAWAS—LEBET. 331
mahi, niet voldoende ztfn, niet genoeg
hebben.
LEB, werkw. tusschenw. voor: het stagen
van-, het vol worden met water of andere
vloeistof; ais werkw.: rjjzen, stagen; ngaleb,
vullen (z.a. b.v. veel volks een stad);
kaleban, = kapinoehan, vol geraakt; taman
kaleban koe sitoe (een siloka), de tuin raakt
overstroomd door de sitoe, d.i. volop hebben,
volop genieten.
LêBAH, op de hoogte van, ter hoogte
van, omtrent, tusschen, (zich bevinden)
onder; ook: wat aangaat, aangaande;
salëbah, aangaande, betreffende; di lébah,
palèbah, pèlèbah en di palêbah, ter hoogte
van, omtrent, onder, wat aangaat, betref-
fende, enz.; dilèlëbah, z. v. a. dikira-kira,
ten opzichte van iets een gissing wagen,
een slag ernaar slaan.
LËBAK, dal, vallei, laagte; lëbaknadahan
tji-leungtjang, het dal vangt hetwegvloeiend
regenwater op, sprkw. voor: de arme hoopt
dat hem het noodige zal toevloeien.
LËBAR, beschadigd, vernield; verder bederven
(b.v. iets dat te veel gebruikt wordt)»
verdorven (ook in zedeljjken zin), ontaard;
ook wel: jammer, het jammer vinden;
lëbar pikir, verdorven van gemoed; ngalëlëbar,
beschadigen, bederven, vernielen,
doorbrengen; pikir dilélébar, het gemoed
wordt verdorven (vgl. lëboer); lëbaran, de
eerste dag der 10