Soendaneesch-Hollandsch woordenboek - upload.wikimedia....

300 KOEMELOEN-KOENANG-KOENANG.
heeft, wat leeft en zich beweegt (van men-
8chen, dieren, maar ook van geesten), de
bezielde schepping, de creatuur. (Vgl. gëlar.)
KOEMËLOEN, zie këloen I.
KOEMËMBËNG, zie këmbëng.
KOEMËNDANG, het Holl. kommandant
overste of aanvoerder van krijgsvolk,
bevelhebber.
KOEMËNDËL, zie këndël.
KOEMËNDIR, hot Holl. kommandeeren
idem; ngoemëndiran, kommandeeren over.
KOEMÉNDOENQ, zie këndoeng.
KOEMÈNTJANG, zie këntjang.
KOEMËNTJËNQ, zie këntjëng.
KOEMËRÈBÈK, zie kërëbëk.
KOEMËRËPAN, zie kërëp.
KOEMËRËTËG, zie këiëg.
KOEMËRËWËO, zie kërëwëd.
KOEMÉROT, zie kërot.
KOEMËTAB, zie këtab.
KOEMËTIR, het Holl. gecommitteerde;
voorheen titel van zekere Inlandsche
hoofden, belast met het toezicht over de
cultuur, de wegen of anderszins; ztf bezorgden
ook de benoodigdhedon der
regenten (on werden zelfs disëmbah doo r
de wadana's).
KOEMINTJIR, zie kintjir.
KOEMIPA8, zie kipas.
KOEMIS, I. knevel, snor (ook van dieren),
borstels (van een kat); koemisan, een
knevel dragen, een snor of borstels hebben.
II. Het Holl. kommies ; idem.
KOEMI8I, I. zie kiai.
II. Het Holl. commissie; in commissie
zfyn, met een commissie belast zyn, lid
of leden van een commissie zyn; ook:
bestuur, comité; ngoemisi, een commissie
of opdracht volbrengen.
KOEMKOEMAN, I. een soort welriekende
olie [waarvan echter alleen de naam
bekend is].
II. Zeker kinderspel, nl. het blindemannetjesspel.
KOEMOELIJANG, verb. van koemolejang^
zie kolejang. P.
KOEMOELOENQKOENQ (vgl. koeng),
verkl. met nabeuh sorangan en goemoenggoeng,
zichzelven groot achten, zichzelven
in de hoogte steken, zichzelven roemen,
grootspreken, snoeven.
KOEMOENOED, = koenjoenjoed. P.
KOEMOEPOE, zie koepoe.
KOEMOER, ngbr.; koekoemoer,ot ook hocloemoer,
het siym op de huid van een visch
ook: sltymerig aan zetsel aan den kant
an een watervat, enz.; koemoer'koemoer,
uil, vuiligheid, aanzetsel (b. v. in een
waterglas).
KOEMOERANQ, voll. hoë koemoerang,
naam van een rotansoort.
KOEMOEROETOEG, kletteren (van regen
of hagel).
KOEMOESOET, zie koesoet.
KOEMOETOEK, zie koetoek.
KOEMOLEJANG, zie kolejang.
KOEMPAJ, I. naam van een fraaie
orchidee.
II. Ong. = gocpaj, zie ald. P.
KOEMPAL-KEMPOL, zio kompol.
KOEMPÉNI, het Holl. compagnie; idem,
ins. de (voormalige) Oostindische Compagnie;
tegenwoordig = Goepërnemen, het
Gouvernement, de Ned.-Ind. Regeering;
pagawean koempëni, verplichte diensten
aan het Gouvernement.
KOEMPOEL (vgl. këmpël), by eenkomen,
zicü vergaderen, vergaderd, byeenzyn;
kampal'koempoeU byeenzoeken, byeenscharrelen;
ngoempoel, byeen zyn, op oen hoop
liggen; koempoelan, te zamen komen,
vergadering houden, vergaderd zyn; ook:
zy die te zamen zyn, de vergaderden,
vergadering, vereeniging, gezelschap
koempoelan toewang, samenkomen om een
maaltyd te houden; koekoempoelan, herhaaldelijk
samenkomen, byeenkomen,
byeenzyn; ngoempoelkeun, byeendoen, byeen
voegen, byeenrapen, te zamen brengen,
samenvoegen, vergaderen, byeenroepen;
radja ngoempoelkeun abdi-abdi, de koning
riep zyn onderdanen samen; dikoempoel*
keun; pakoempoelan, verzameling, vergadering,
vereeniging, gezelschap, genootschap;
ook: verzamelplaats, vergaderplaats,
voll. ënggon pakoempoelan.
KOEMPRITAN, yzeren drievoet waaraan
men den ketel hangt boven het vuur.
KOEN, alleen in koen pajakoen (Ar.), eig.
koen fajakoen(oe), een uitdr. die op verschillende
plaatsen in den Koran (b. v.
2:111 en 3:42, 52) voorkomt, waar sprake
is van het Goddelyke scheppingswoord
en beteekenende: „Wees, en het is!" [De
uitdr. dient vaak als aanknoopingspunt
voor allerlei mystieke bespiegelingen.]
KOENA, verkl. met heubeul en lila, oud,
lang geleden, lang iets zyn of geweest
zyn; moerid koena, een oud discipel, iemand
die reeds zeer lang discipel of volgeling
geweest is; koena-koena, zeer oud, zeer
lang geleden ; ti djaman koena-koena, van
oude dagen af.
KOENANG-KOENANG, naam van een
groote vuurvlieg (vgl. tjika tjika); verder
geesten die (volgens het bygeloof) in den
nacht van Donderdag op Vrydag over een
berg, veld of sawah zweven of rondwaren»