7b4iaLoJ3

____________________Milli Kitabxana_____________________
Evinə gələn kimi buxarını, dəmir sobanı möhkəm qalatmış, pəncərənin
taxtalarını qapatmış, otaq boyu baş-başa uzanmış üstü gəbəli taxta döşəkçə,
mütəkkə, yastıq saldıraraq çəkmələrini soyunub rahatca uzanmışdı. O istəyirdi
ki, soyuq qış havasında sümükləri isinsin, bədəni qızışsın, heç olmazsa, bir-iki
gün rahat yatıb dincini alsın. Amma səksəkəli həyat tərzinin təsiri ilə bir-iki saat
mürgülədikdən sonra, qarmaqarışıq fikirlər, ötən günlərin olub keçənləri ona
rahatlıq vermirdi. Tez-tez o üz-bu üzə çevrilir, gözünü tavana zilləyir, saatlarla
tavana tamaşa edirdi. Onun fikri, xəyalı çözələndikcə çözələnir, ötən günlərə -
Gəncəyə gedib çıxırdı...
... Xudadat bəy adəti üzrə işə başlamazdan əvvəl arxa otağa keçib paltarını
dəyişdi, asılqandan asılmış ağ xalatını əyninə geyindi, fenandoskopunu əlinə alıb
diqqətlə baxdı, istilik ölçəni, cərrahiyyə bıçaqlarını nəzərdən keçirdi və sonradan
hər şeyi səliqə-sahmanla yerinə düzdü. Camaat ona Gəncə generalqubernatorluğunu
təklif edəndə uzun müddət razı olmamış: : "Mən həkiməm", -
demişdi. Lakin atası Ələkbər bəy işə qarışandan sonra razılıq verməli olmuşdu.
Xudadat bəy hər gün xəstəxanaya baş çəkər, sonra idarəyə gələrdi. Bu gün də elə
etmişdi.
Üst-başını sahmana salıb iş otağına keçdi. Yazı masasının arxasında oturdu.
Qapı açıldı, növbətçi zabit içəri keçib səhər poçtunu Xudadat bəyə verdi.
Qubernator məktubları vərəqlədi və əlinə keçən ilk teleqramı oxudu: "Rusiyaya
qayıdan soldatlar özləri ilə bərabər silahlarını da aparırlar. Əgər sülh üzrə
onlardan silahı almaq olmazsa, o zaman Zaqafqaziya milli ordusu cəbhədə
silahsız qalacaqdır. Bu cəhətdən soldat, fəhlə mərkəzi şurası qət etdi ki, milli və
qeyri şuralara məlum etsinlər ki, evlərinə qayıdan soldatlardan silahları almaqdan
ötrü lazımi tədbir görülsün. Bu xüsusda hər dəfə məzkur Şuraya məlumat
versinlər".
Sədr: "Jordaniya".
Xudadat bəyin alnı qırışdı, teleqramı o üz-bu üzə çevirib xeyli baxdı.
Kəşfiyyat ona məlumat vermişdi ki, Türkiyə cəbhəsindən: Kars və Ərdəhandan
vətənə yola düşən rus hərbi eşelonları Gürcüstana daxil olmuşdur. Gürcü
hökuməti onlan Tiflisə yaxın buraxmamaq və ətraf stansiyalarda tərk-silah etmək
istəyirdi. Bir neçə gün idi ki, bu hərbi eşelonlar Qardaban-Qarayazı
stansiyalarında dayanıb yol gözləyirdilər. "Bu gürcülər də ilanı Seyid Əhməd əli
ilə tutmaq istəyirlər. Həmin eşelonları tərk-silah etmək, həm də dava-qalmaqalı
başqa ye-
314