7b4iaLoJ3

____________________Milli Kitabxana_____________________
atı qabaqda bir qaraltı görəndə, qorxu hiss edəndə qulaqlarını şəkləyib ətrafı
dinşəyir və bədəni titrəyirdi. O bununla sahibinə bildirmək istəyirdi ki, yol
xatalıdır. Əmrah atın boynunu sığalladı və yalına yatdı. At qulaqlarını yapıxdırdı
və hiss etdi ki, yolu kəsən qaraltıların yanından güllə kimi keçib sahibini dardan
qurtarmaq lazımdır. Yerindən götürüldü. Keşikçilərin yanından yel kimi keçdi.
Onu arxadan harayladılar. "Dayan!" - dedilər və çaxmaxlar şaqqıldadı. At
sürətini bir az da artırdı. Əmrah aradan çıxdığına sevindi və "Ağrın alım, a
kəhərim, bir azca da tərpənsən, dardan təmiz qurtararıq", - deyə ürəyindən
keçirdi. Elə bu vaxt at büdrədi, dal ayaqları üstə şaxə qalxdı və birdən arxası üstə
yerə sərildi. Əmrah ayağını üzəngidən çıxara bilmədi. Onun qılçası atın altında
qaldı. Gözünü yumub-açınca buynuzlu əsgərlərin süngüləri sinəsinə dirəndi.
Keşikçilərin yarımkürk geyinmiş, uzun qılınclı komandirləri də at belində gəldi.
Çapıq Əmrahı dartıb ayağa qaldırdılar. Tüfəngini aldılar, xəncərini belindən
açdılar. Komandir atın belindən əyilərək onun yapıncısını götürdü və öz çiyninə
saldı. Başlığı da boynuna doladı. "'Necədi, əsil Qafqaz igidinə oxşayırammı" -
deyə əsgərlərə müraciət etdi. Gülüşdülər, sonra da Çapıq Əmrahı qabaqlarına
qatıb kəndə gətirdilər.
Yoldaş Fətullayev kənd şura sədri Mustafa kişinin isti otağında əyləşmişdi.
Döşəməyə gəbələr salınmışdı. Divardan da gəbələr asılmışdı. Küncdəki nikelli
çarpayının üstünə təzə ipək yorğan-döşək düzülmüşdü. Evin ortasındakı dəmir
soba gurhagurnan yanırdı. Ocaq azca öləziyən kimi Mustafa kişi əyilib
doğranmış odunlardan sobaya atırdı. İçəri elə isti idi ki, kəndin üstünü qış
aldığını, bayırda qar-boran olduğunu adam heç ağlına gətirə bilmirdi. Bura
Mustafa kişinin qonaq otağı idi. Qəza mərkəzindən gələn hörmətli adamlar
burada çörək yeyir, burada da yatardılar. Fətullayev mizin arxasında oturub
həmişə özü ilə gəzdirdiyi yan çantasını açmış və kağızları stolun üstünə
səpələmişdi. O nəyi isə axtarır, müxtəlif adlar, famillər yazılmış siyahıları
diqqətlə nəzərdən keçirir, dönə-dönə yoxlayırdı. O özünün və rus əsgərlərinin
buraya nə üçün gəldiyini hələ heç kəsə deməmişdi. Mustafa kişi də qorxusundan
soruşmamışdı. Şura sədri bilmirdi ki, qaran-
2
330