7b4iaLoJ3

____________________Milli Kitabxana_____________________
Əslinə baxsan, Qurbanın özünün də ürəyındən idi ki, məktəbi buraxsın.
Hərfləri höccələməkdən xoşu gəlmirdi. O, atası ilə bərabər yer əkdi, ot çaldı,
qapı-baca becərdi. Onlan dəfələrlə cərimələdilər: kənd sovetinin milisioneri onu
çöldə tutub atın qabağina qatdı, məktəbə gətirdi. Sinifləri gəzdirdi, qulaqlarından
dartıb uşaqlara gərs elədi. Olmadı ki, olmadı. O, üz-gözü qızarmış, qulaqları
yana-yana sinifdə oturdu. Zəng çalınan kimi yenidən qaçdı.
Sayalı isə oxudu. Beşinci sinfi qurtardı. Əməlli-başlı qız oldu. Həmin il
kənddə klub düzəltdilər. Sayalı səhnədən düşmədi: hər bayramda oxudu, oynadı.
Onun gözəl səsi var idi. Dərsdən sonra qızları başına yığıb oxuya-oxuya gəzərdi.
Hər dəfə klubda yığıncaq olanda səhnəyə çıxar, cingiltili səslə deyərdi:
"Bu səhnəmiz aynadır, açmağa xalqın gözünü.
Görəcəkdir bu aynada hər kəs özünü.
Arabir bəzi adam inciyəcəkdir,
Müftəxor mollaları yandıracaqdır..."
Cavanlar ona əl çalar. qocalar narazılıqla başlarını bulayar, "bu kişi qızını
niyə özbaşına buraxıb" – deyərdilər. Az sonra kənd arasında pıçildaşmağa,
Sayalının haqqında cürbəcür sözlər danışmağa başladılar: dünən gecə filan
yerdən keçirdi, filankəsin oğlu ilə mazaqlaşırdı. Sayalı isə rayon mərkəzində
açılan altı aylıq müəllimlər knrsuna getməyə hazırlaşirdı. Ancaq bu, ona
müyəssər olmadı.
Bir axşam evə gələrkən, atasının yanında cavan, suyuşirin bir oğlan gördü. O,
qonağa qulluq elədi, çay-çörək verdi. Gecədən xeyli keçdi. Qonaq getmədi. Atası
Sayalını yanına çağırdı.
- Qızım, - dedi, - özün bilirsən ki, səni mən nə zəhmətlə saxlamışam.
Rəhmətlik anan öləndə üç yaşındaydın. İndi, maşallah, böyüyüb yekə qız
olubsan. Sənin tay-tuşundan atası evində qalanı yoxdur. Sənin də ev-eşik sahibi
olmaq vaxtındır. - O, dərindən köks ötürdü. - Ozün bilirsən ki, mənim yurdumda
ocaq qalayan adam yoxdur. İndi istəyirəm səni elə adama verim ki, yurdum boş
qalmasın. Səni ev qızı, ev gəlini eləmək istəyirəm.
Atası susub çal saqqalını qaşıdı. Sayalı onun dediklərini yaxşı başa
düşmədisə də, ürəyi döyünməyə başladı. Kişi qızından gözləritıi ayırmadan:
43