JUAN PLAZAOLAPirineos”. Arch. de Arqueología española-n, 167-168 znb., 1993, 177-206. or.11. A. BARBERO y M. VIGIL, o.c., 14. or.12. Baskoi saiatuak Akitaniako gudarosteen akuiluaren eztena izan ziren beti, errege frankoen aginpidearenaurka borrokatzeko. Ikus agiriak dituen lana, M.ROUCHES, L´Aquitaine. Des Visigiths aux Arabes (718-781). Naissance d´une région. (Paris 1979).13. Mende hauetako borrokak honetarako balio izango zuen, baskoiak beren artean biltzen hasteko etaaldi batetarako bederen, izen oneko buruzagien agindupean erasorako eta defentsarako balio zutengizonak elkartzeko. Eta Akitaniako Dukeek<strong>–</strong>J.M.Lacarrak idazten duenez<strong>–</strong> Carlos Martel eta honen oinordeko Pipino Motzaren aurrean askeakizaten ahalegindu zirenean “baskoiak dukeen dinastiako aliaturik leialen eta borrokalarienen arteanazalduko dira eta tropa iraunkor eta aukeratuak osatuko dituzte, agintzen zaien tokira joateko prest,udaletako miliziak hirietatik kanpo borrokatzera joateari uko egiten diotenean. Akitaniako Dukerria edoBaskoniakoa, frankoen monarkiaren aurka dauden iheslari guztien babesleku ere izango da”. J.M.LACARRA, <strong>Historia</strong> política de Navarra. I.ngo libk., 31. or.14. Gasteizko lurpean aurkitutako aztarrenik zaharrenak bisigodoen garaikoak baino beranduagokoakdira. A. LLANOS, Notas breves. Estudios arqueológicos de los orígenes de la ciudad de Vitoria. E.A.A. 3an,1968, 150. or.15. Hainbatetan eta halako kontraesaneko kronika eta elezaharrek gogoratutako borroka sonatu honeninterpretaziorik hoberena dela uste dugu Lacarrak utzi digun hau: “La expedición de Carlomagno aZaragoza y su derrota en Roncesvalles”. Investigaciones de historia navarra-n. (Iruñea 1983) 17-91. or.16. B. ESTORNES LASA, “El Ducado de Vasconia”. V. V.n. <strong>Historia</strong> del Pueblo Vasco. (Donostia 1978) I.ngolibk., 45. or.17. A. GARCIA CORTAZAR, “La organización del territorio en la formación de Álava, Vizcaya en los siglos VIIIa finales del XI”. El Habitat en la historia de Euskadi. (Bilbo 1981) 135. or.18. M.ROUCHES, L´Aquitaine. Des Visigoths aux Arabees (418-781). Naissance d´une région. (Paris 1979), 99.or. Ikus baita ere, Baskoien eta Akitaniarren ezagutzari buruzko gure bereizketa honen arrazoi etaondorioen azalpen zentzuzkoa, J.J. SAYAS ABENGOECHEAren <strong>Euskal</strong> Herria y los pueblos germánicos.385-387. or.19. Gauza hauetan bisigodoen jatorria ez da nabarmena, izan ere, garai hartakotzat hartzen genitueneraztun batzuk, seiluan daramatzaten arabeen grabatuen arabera, gerorako erasotzaileek hilerriaberriro erabili zutela adierazten zuen. J. NAVASCUES Y DE PALACIOS, “Rectificaciones al cementeriohispano-romano de Pamplona”. P.V. 37an, 1976, 119. or.20. Mª A. MEZQUIRIZ, Necrópolis..., 111. or. Ikus baita ere, A. AZCARATE, “Francos Aquitanos y Vascones.Testimonios arqueológicos al sur de los Pirineos”. A.A.E. 167-168. znb.-tan, (1993), 149-176. or.21. A. AZKARATE, Ibid.,157. or.22. Blas TARACENA, “Epigrafia romana de Navarra”. P.V. 24 znb.an. 1946, 44. or.23. Mª A. MEZQUIRIZ, Pompaelo, I, 27. or.24. P.de PALOL, “Los objetos visigodos de la cueva de los Goros”. Investigaciones...-en, 26. or.25. A. LLANOS, “Descubrimiento fortuito en Guereño (Alava)”. E.A.A. 2an, 1967, 118-119. or.26. E. GARCIA RETES, “Un osculatorio en los alrededores del embalse del Zadorra”. E.A.A. 13an, 1986, 291-295. or.27. J. FERRANDIS, “Artes decorativas visigodas”. História de España-n (Menéndez Pidal-en zuzendaritzapean)III, España Visigoda, 1940, 699. or.28. H. ZEISS, Die Grabfunde aus dem spanischen Westgotenreich. (Berlin-Leipzig 1934) 91-92. or.29. P. de PALOL, Bronces hispanovisigodos. I. Jarritos y patenas litúrgicas. (Bartzelona 1950). 65-67. or. Ikusbibliografia H. VALENTIN D BERRIOCHOA “El jarrito ritual visigótico de la cueva de Iturriaga de Mañariaan”.B.R.S.B.A.P. XIV.ean, 1958, 454-455. or.30. L. GARCIA VALDES, “El jarro hispanovisigodo de Mañaria”. Acta Historica et Archeologica Medievalia3an, (Pedralbes 1982), 145-154. or.31. A. AZKARATE, GARAI-OLAUN, Francos, Aquitanos y Vascones..., 166. or. Ikus idazle beraren Aldaietakoindusketei buruzko txosten berria: memoria de la excavación e inventario de los hallazgos (Nanclares deGamboa, Alava). (Gasteiz 1999).32. AZKARATE, Ibid., 169. or.33. Mª A. MEZQUIRIZ, O.C., 131. or.34. “Algunos problemas de las viejas iglesias Españolas”. Cuadernos de trabajo de la Escuela Española de<strong>Historia</strong> y Arqueología en Roma-n, CSIC (Erroman 1955), 7-182. or.35. L. A. MONREAL JIMENO, “San Millan de Suso. Aportaciones sobre las primeras etapas del cenobioemilianiense”. P.V.n, 1988, 183 znb. 74. or. eta beste.36. L. A. MONREAL JIMENO, “El visigotismo de los eremitorios rupestres de “Las Gobas” de Laño (Condadode Treviño)”. <strong>Euskal</strong> Herriko <strong>Historia</strong>ren Biltzarreko txostena. Actas del II Congreso Mundial Vasco, I (1988),367-379. or.37. L. A. MONREAL JIMENO, Eremitorios Rupestres Altomedievales (El Alto valle del Ebro). DeustukoUnibertsitatea (Bilbo 1989), 135. or.38. “Excavaciones en el Montico de Charritu (Albaina). Primera campaña, 1965”. E.A.A.n (Gasteiz 1966)41-62. or. Ikus Jose Migel Barandiaran beraren txosten osoago bat, “Excavaciones delante de las grutasartificiales en el Montico de Charritu y en Sarracho (Izkiz, Alava)”. Investigaciones arqueológicas en100 — EUSKAL ARTEAREN HISTORIA I
4. FRANKOEN ETA BISIGODOEN ARTEANAlava, 203-216. or.39. Eremitorios, 132. or.40. Ibid.,148. or.41. S. RUIZ DE LOIZAGA, Monasterios altomedievales del occidente de Alava. Cómo nacen los pueblos.(Gasteiz 1982).42. Indusketen eta aurkikuntzen abiada berean argitaratu ziren bere lan monografikoak, Arabakokobazulo artifizialak, sailean izan ziren bilduak. (Donostia 1923).43. A. AZKARATE GARAI-OLAUN, Arqueología cristiana de la Antigüedad tardía en Alava, Guipuzcoa yVizcaya. (Gasteiz 1988) 330. or.44. VI. mendearen azkenaldean edo beranduenik hurrengoaren lehen erdian kokatzen dira. AZKARATE,Arkeologia..., 408. or.45. Arazo korapilatsu honi buruz, ikus AZKARATE, o.c., 492-497. or. Zaragozako kontzilioan (380. urtean)“mendira ihes egiten zuten” (petere montes) eta mendiko ezkutalekuak bilatzen zituzten (Latibulamontium) kristau zorrotzen kartsutasunaz egiten da aipamen. Ikus, gai honi buruz A. GONZALEZ BLANCO,“El cristianismo en el municipio de Calahorra del 380 al 410”. Memoriaz de <strong>Historia</strong> Antigua 5, 1981, 195-202. or.EUSKAL ARTEAREN HISTORIA I — 101
Change language