Euskal Artearen Historia – I –

JUAN PLAZAOLAcathedrale de Pampelune et sa repercussion sur l´art roman navarrais”.Cahiers de civilisation médievale35.ean (1992) 241-246. or. ID.: La escultura románica en Navarra. Espainiako artearen kuadernoak.“Historia 16”, 1992, 6-12. or.28. URANGA-IÑIGUEZ, A.M.N. III. libk., 23. or.29. J. GUDIOL, J .A. GAYA NUÑO, “Arquitectura y escultura románicas”. A.H.n V libk.156. or eta hur.30. A.M.N. III, 149. or.31. J. GOÑI GAZTANBIDE, O.c., 297. or.32. A.M.N.,33. J. A. BARRIO LOZA, La arquitectura románica vizcaína. (Bilbo 1979), 13. or.34. A.M.N., III, 70-79. or.35. Ikus, Zangotzako Santa Maria la Realeko eta bere atariko deskribapen zehatza, bibliografia ugariduna,C.M.N. IV. libk., 2: Merindad de Sangüesa, 367-381. or.36.J. E. URANGA, “Zangozako Santa Mariako eskulturak”. Las esculturas de Santa Maria la Real deSangüesa-n”. Pirineos VI-an 1950, 53-66. or.37. C.M.N. IV, 2, 372. or.38. Urangaren ustez, beren hankak mokokatzen dituzten hegaztien gaia, Sosen hasi zen, Leiren jarraituzuen, iruindar katedraleko hondarretan eusten eta Uncastillon (1156), Ozkabarten (1160), Agüero(1170), Zangozan eta abarretan berrazaltzen da.39. A.M.N., III, 151. or. eta hu.40. J. M. AZKARATE, “Nafar eskulturaren sinkretismoa”. P.V.n 1976, 142-143. znb. 131-150. or.41.C.M.N., II, 1, 483-487. or.42. Anne de EGRY, “Tuterako katedralaren klaustroko eskultura”. P.V.n, 74-75 zenb., 1959, 63-107. or., gehi164 irudi. Ikus baita ere, A. de Egryren artikuluaren laburpen on bat J. R. CASTRO ALABAren Tudelamonumental.en T.C.P., 227. znb. III. libk. Iruñea d/g 16-27. or. Anne de Egryk bere azterketa sakonean,Aragoiko artisten eragina aitortzen du baina ohar bat ematen du, bere aurreko aragoarretatik bereiziegiten dela tuterar klaustroko kapiteletako estiloa “eszenen arkitekturazko uztaiatzetan eta irudiengaineko tarteak adierazpide berdinekin betetzean. Berau, XII. mendean orokortu egiten den jarduerada, Nafarroako klaustroetako eskulturen kidetasunean, adibidez, Iruñeko katedralaren klaustroko XII.mendeko antzinako kapitelak bezala edo Lizarrako Ruako San Pedrokoak...”43. Ikus, Tuterako Epaiketaren atariaren ikonografiazko deskribapen on bat, J. E. URANGA- F. IÑIGUEZALMECH, A.M.N. III. lanean, 169-170. or.44. R. OURSEL, El mundo románico. Encuentro Argt., 1983, 278. or.45. Izengabekoa. “Erromanikoa eta protogotikoa Araban” . Alava en tus manos-en (A. Llanosek zuzen.),(Gasteiz 1983), IV. libk., 46-49. or.46. A. GOMEZ GOMEZ, “Toberako Santa Maria”. Kobie (Arte Ederrak) 6an, 1989, 269-276. or.47. F. LOPEZ DEL VALLADO, “Kristau monumentuzko arkeologia Euskal herrian”. Primer congreso de estudiosvascos-en , 1919, 846. or.48. A. MAÑARIKUA, Obispados en Alava, Guipuzcoa y Vizcaya hasta fines del siglo XI. (Gasteiz 1963) 37. or.49. J. AMADOR DE LOS RIOS, Estudios monumentales. 44-45. or.; BARAIBAR, Epigrafia armentiense, 257-260.or.50. P. Lopez del Valladok uste duen bezala, litekeena da han, XI. mendekoa baino lehenagoko eliza bategona izatea. Beste XII. mendekoaz ere zalantzak eta iritzi desberdinak daude hainbatikertzailerengan...Ikus, Dulce Ocon Alonsoren ikerlan berria: “Lehenbiziko Armentiako (Araba) San Andresataria: Agirietako oharrak”. Kobie, 9an, 1992-1993, 107-180. or.51. V.V., M. N. E. I. libk.: Araba. Eusko Jaurlaritza 1985, 6-12. or.52. F. DE MENDOZA, El ornato arquitectónico de Estibalitz. (Donostia 1931) 14. or.; A. GOMEZ GOMEZ,“Erromaniko artearen barneratzea eta transmititzea Euskal Herrian”. Kobie 11n, 1995-1997, 241-261... or.53. Berriki, merezimendu handiko ikerketak izanak dira Tuestari buruz: F. LOPEZ DEL VALLADO, “ErromanikoaAraban... Tuesta”. Geografia General del País Vasco-Navarron. (Carrera Candiren Zuzen.), 846-851. or.;S. RUIZ LOYZAGA, “Tuestako parrokia-eliza”. B. I. S. S. XXII.ean, 1978,55-85. or.; M. PORTILLA, “Erromanikoartea. Sustraiak eta garapena”. Alava en sus manos-en (Gasteiz 1983), 41-72. or.; Izengabea: “Tuesta.Gure Amaren eliza”. M. N. E.n Araba (Eusko Jaurlaritzak Argt.), 1985, 337-347. or.; J. LOPEZ DE OCARIZ,Templo de Nuestra Señora de la Asunción de tuesta (Gasteiz 1986).54. Inskripzioan Gartzia Pangua “Armentiako maisua” aipatzen da azken tokian. Ez dugu berari buruzkoinolako berririk. Frai Fernando de Mendozaren iritziz, “Armentiako maisuaren” izengoitia, ohoragarrihutsa izan liteke. “Araba artistikoa. Markinezko San Joan ermita. San Vicentejoko Sortzez Garbia”.Euskal Herriaren-alde-n, Bilbo 1974, V. libk. 134. or.55. LOPEZ DEL VALLADO, O.c., 858-859. or.56. A. GOMEZ GOMEZ, “Toberako Santa Maria: Nekazari erromanikoaren agerpen bat Araban”. “Kobien”(Arte Ederrak) 1987; Idem: Toberako Santa Maria. Kobie-n. Arte Ederrak. 6, 1989, 269-276. or.57. K de BARAÑANO eta J. GONZALEZ DE DURANAk gaur arte (1982) ezagutzen diren Bizkaiko erromanikoeraikin eta aztarna guztien errolda egin zuten beren “Etxebarriako San Agustinen erromaniko arteariburuz eta abar.” ikerketan. Kobie-n (Arte Ederrak), Bilbo I, 1983, 65-131. or.58.Fuste hauen urrutiko izan litekeen iturburuari buruz, ikus, J.A. BARRIO LOZA, La arquitectura románicavizcaína, 56-57. or.188 — EUSKAL ARTEAREN HISTORIA I