Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

Hoofdstuk 5
De gevaarsfactor: brand
Brand en de effecten van brand op de ontvluchting vormen het gevaartype bij de zelfredzaamheid
bij brand. Verder staan de capaciteiten van mensen om een brand te overleven
centraal. In dit hoofdstuk wordt daarom allereerst een overzicht gegeven van
de factoren die van invloed zijn op de brand- en rookontwikkeling. Daarna komen de
fysieke en psychologische effecten van brand op mensen aan de orde. Vervolgens wordt
ingegaan op de bepaling van het brandgevaar. Ten slotte wordt de informatie over de
gevaarsfactor samengevat en wordt een beschouwing gegeven op de toepassing van
deze kennis in beleid.
5.1 Brand- en rookontwikkeling 64
Voor het ontstaan van brand zijn drie factoren bepalend [Nibra, 2005]:
– aanwezigheid van brandbare stoffen (vuurlast);
– aanwezigheid van voldoende zuurstof;
– voldoende hoge temperatuur.
Om een brand in stand te houden zijn nog twee andere factoren noodzakelijk
[Nibra, 2005]:
– aanwezigheid van een optimale mengverhouding van zuurstof en brandbare
stoffen;
– aanwezigheid van een katalysator.
Bij een voldoende hoge temperatuur komen gassen vrij uit het brandbare materiaal
(pyrolyse). Deze hete gassen mengen zich met de in de omgevingslucht
aanwezige zuurstof. Bij de aanwezigheid van een ontstekingsbron, zoals een
vonk, zal het gasmengsel gaan branden als de (omgevings)temperatuur de
ontbrandingstemperatuur van het brandbare materiaal heeft bereikt. Wanneer
64. De tekst in dit hoofdstuk is gedeeltelijk eerder gepubliceerd in de publicatie Verkenningen van
simulatiemodellen: brand- en rookontwikkeling, evacuatie- en interventiemodellering [Kobes e.a.,
2006].