Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

206 Zelfredzaamheid bij brand
Uit een onderzoek door Bryan (1983) blijkt dat slechts 8% van de overlevenden
van in totaal 400 branden zich de aanwezigheid van vluchtrouteaanduidingen kan
herinneren. De andere 92% kan zich niet herinneren of de vluchtroute met bewegwijzering
werd aangeduid [Ouellette, 1993].
In een verkeerstunnel [Boer, 2002] negeerden mensen de vluchtrichting zoals die
was aangegeven op het vluchtbordje, omdat ze van de brand vandaan wilden
vluchten (en omdat de vluchtroute achter de brand langs ging) of omdat ze een
kortere weg naar buiten zagen of dachten te zien. Iets soortgelijks is te zien in een
onderzoek in een nagebouwd scheepsinterieur [Boer, 1998].
In een onderzoek naar de wayfindingproblemen in een nagebouwd scheepsinterieur
[Boer, 1998] moesten proefpersonen, die in het scheepsinterieur aanwezig
waren, plotseling de vluchtroute vinden. Uit de testen kwam naar voren dat in de
normale situatie de vluchtdeur door velen (40%) niet werd gevonden. Een grote
pijl dwars over de gang naar de vluchtdeur leidde tot het beste resultaat. Het aanbrengen
van een patrijspoort in de vluchtdeur, waardoor de proefpersonen zicht
konden krijgen op de vluchtroute achter de vluchtdeur, leidde niet tot het gewenste
resultaat.
Zichtbaarheid in rook
Rookontwikkeling beperkt het zicht op vluchtrouteaanduidingen [Ouellette,
1993; Frantzich, 1994]. Zo heeft Jensen geconstateerd dat het lichtniveau van
vluchtrouteaanduidingen (transparanten) geen effect heeft bij dichte rook
[Frantzich, 1994]. Wanneer vluchtrouteaanduidingen niet meer zichtbaar zijn,
heeft dit een negatieve invloed op de ontvluchting. Jensen stelt daarom dat
vluchtrouteaanduidingen op ooghoogte, taillehoogte of vloerhoogte moet
worden aangebracht, waarbij de voorkeur ligt op het niveau van taillehoogte.
De reden hiervan is dat uit observaties is gebleken dat mensen die door rook
lopen eerder geneigd zijn licht voorover te buigen dan te kruipen, zelfs wanneer
de vluchtrouteaanduiding op vloerhoogte is aangebracht. Uit een onderzoek
door Ouellette (1993) naar de zichtbaarheid van vluchtrouteaanduidingen
in rook is vastgesteld dat (nood)verlichting in de omgeving van vluchtrouteaanduidingen
de zichtbaarheid sterk vermindert [Ouellette, 1993]. Verder is
gebleken dat mensen altijd geneigd zijn om naar het licht te lopen [Ouellette,
1993; Frantzich, 1994].
Zichtbaarheid: kleur, wijze van verlichting en omgevingsruis
Ouellette (1993) heeft, behalve naar het effect van (nood)verlichting op de
zichtbaarheid van vluchtrouteaanduidingen in rook, ook gekeken naar het
effect van kleur. Het menselijk oog is het meest gevoelig voor het geelgroene
gebied van het spectrum. Het kost daarom minder energie om groen licht te
genereren dan om rood licht met dezelfde helderheid te genereren [Ouellette,
1993].