Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

De gevaarsfactor: brand 123
Voor aanwezigen in een ruimte blijkt de snelheid van brandontwikkeling vaak
moeilijk in te schatten, waardoor ontvluchting niet meer mogelijk is en de aanwezigen
worden overspoeld door de vlammenzee.
In een video-opname van de brand in het casino in het Dupont Plaza Hotel (San
Juan, Puerto Rico, 1986) is bijvoorbeeld te zien dat een gast op de 22e verdieping
zich voorbereidt om in het onderliggende zwembad te springen. In de slotseconde
van de aarzeling om te springen wordt de gast overspoeld door het vlammenfront
waardoor de persoon de brand niet overleefde 66 [Graham & Roberts, 2000]. Een
ander sprekend voorbeeld is het inferno in het voetbalstadion van Bradford. 67
Behalve dat de snelheid van brandontwikkeling een belangrijke factor is voor
fataliteit bij brand, speelt de blootstelling van mensen aan de effecten van
brand een bepalende rol. Uit incidentevaluaties 68 is gebleken dat individuen
vaak te maken krijgen met beperkingen die door het incident worden veroorzaakt,
zoals vallende objecten of het ontoegankelijk raken van een vluchtroute,
waardoor het moeilijk wordt om te vluchten of anderen te helpen bij de ontvluchting
[Cornwell e.a., 2003; Cassuto & Tarnow, 2003].
Zo bleek uit interviews met 554 overlevenden van de brand in het MGM Grand
Hotel in Las Vegas (1980) dat 54% tijdens de ontvluchting gehinderd werd. De ontvluchting
werd hoofdzakelijk bemoeilijkt door rook (60%), en daarnaast door deuren
die afgesloten waren (13%) en door objecten in het trappenhuis (5%) [Frantzich,
1994].
Het gegeven dat bij branden veel dodelijke slachtoffers in afgesloten ruimten, zoals
toiletruimten, aangetroffen worden, wordt doorgaans verklaard met stressgedrag
of desoriëntatie door toxische rook [Cassuto & Tarnow, 2003]. Zo probeerden 23
personen bij de brand in de discotheek in Gothenburg in 1998 via de toiletruimte
te vluchten [Cassuto & Tarnow, 2003]. Ook bij de brand in het metrostation King’s
Cross (Londen, 1987) zijn dodelijke slachtoffers in een toiletruimte aangetroffen
[Donald & Canter, 1990].
Ook zijn voorbeelden bekend van branden waarbij als gevolg van de brand het
licht uitvalt en gebouwdelen al kort na het ontdekken van de brand instorten.
Om 13.34 uur kwam de eerste brandmelding bij de Brusselse brandweer binnen.
De beller meldde op zeer kalme wijze dat in de Innovation sprake was van rookontwikkeling.
Even later kwam een tweede brandmelding binnen, en weer werd
66. Waarschijnlijk zou de persoon de sprong ook niet overleefd hebben, maar dit terzijde.
67. Zie hoofdstuk 6.1.
68. Zie ook hoofdstuk 7.1.1.