Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

218 Zelfredzaamheid bij brand
Samenvatting: trappen
In gebouwen met meer verdiepingen zijn trappen een belangrijk element voor
de mogelijkheid en snelheid van een ontvluchting. Uit de incidentverslagen
van de twaalf meest fatale branden in Nederland is gebleken dat ontvluchting
via trappen niet altijd mogelijk is vanwege rookontwikkeling. Verder blijkt
dat, net als bij de routekeuze in relatie tot (nood)uitgangen, de routekeuze
in relatie tot (nood)trappenhuizen sterk afhankelijk is van de bekendheid
van de aanwezigen met het betreffende trappenhuis. Noodtrappenhuizen
die zijn voorzien van een noodontgrendeling gekoppeld aan een alarm worden
veelal niet gebruikt vanwege een negatieve associatie. Uit recente studies
naar de ontvluchting uit hoge kantoorgebouwen (waaronder de evaluatie van
de WTC-ramp van 9/11) komt naar voren dat wanneer een gebouw volledig
bezet is, de verplaatsingssnelheid doorgaans langzaam is. Bovendien daalt de
loopsnelheid als trappenhuizen ook gebruikt worden voor de toetreding door
hulpverleningsdiensten gedurende de ontvluchting. Andere factoren die een
grote invloed hebben op de (neerwaartse) vluchtsnelheid in een trappenhuis
zijn:
– grootte van het trappenhuis;
– bezettingsdichtheid in het trappenhuis;
– gelijktijdige ontvluchting vanaf meerdere verdiepingen;
– invoegen van vluchtende personen in de neergaande stroom (het ‘ritsen’
zoals bij files op de weg);
– voeren van kleine gesprekken onderling;
– gebruik van mobiele telefoons en BlackBerry’s (of andere smartphones);
– vluchtende personen met overgewicht, extreem lange en kleine personen;
– ongeschikt schoeisel (knellende schoenen, hoge hakken en degelijke).
Beschouwing: vluchtrouteaanduiding
Incidentevaluaties en experimenten lijken aan te tonen dat de huidige uitvoering
van vluchtrouteaanduidingen niet of nauwelijks van invloed is op de
routekeuze bij ontvluchting. Er is te weinig informatie aangetroffen om een
wetenschappelijk overtuigend bewijs te leveren, maar de aanwijzingen zijn
zeer sterk te noemen. De weinige onderzoeken die zich richten op de invloed
van de vluchtrouteaanduiding op de routekeuze tonen aan dat mensen zich
nauwelijks realiseren dat er vluchtrouteaanduiding in een gebouw aanwezig
is. De routekeuze lijkt voornamelijk bepaald te worden door de bekendheid
met de route, de keuze van andere mensen in de omgeving en de perceptie
van de omgeving. Het is vanuit deze kennis gezien zeer opmerkelijk dat
diverse commissies van deskundigen zich jarenlang hebben beziggehouden
met de vraag of de vluchtrouteaanduiding groen of rood moet zijn, en of een
pictogram beter te begrijpen is dan een tekst. Dit lijkt in het geheel niet relevant
te zijn voor de zelfredzaamheid bij brand.