Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

162 Zelfredzaamheid bij brand
Verder stellen onderzoekers het als zeer onwaarschijnlijk dat personen de
groep zullen verlaten wanneer zij worden geconfronteerd met de directe
mogelijkheid van verwonding of insluiting [Cornwell, 2003]. In dergelijke
situaties zullen groepsleden daarentegen eerder geneigd zijn elkaar te helpen,
in het bijzonder degenen met wie zij een sterke sociale band hebben.
Uit de evaluatie van de WTC-ramp van 9/11 (New York, 2001) bleek dat de omvang
van de groep tijdens de ontvluchting varieerde. Splitsing van de groep was doorgaans
het gevolg van een weloverwogen actie van een van de groepsleden. Omgevingscondities,
zoals rookontwikkeling, waren zelden de reden voor splitsing van
de groep [Galea e.a., 2007b].
Uit de evaluatie van de brand in de Beverly Hills Supper Club (Southgate, Kentucky,
1977) is bijvoorbeeld gebleken dat dodelijke slachtoffers die in de Cabaret
Room waren aangetroffen onderlinge sociale banden hadden [Cornwell, 2003].
Bij de brand in het MGM Grand Hotel (Las Vegas, 1980) heeft de brandweer dodelijke
slachtoffers aangetroffen die elkaar bij de hand vasthielden. Later bleken dit
familieleden te zijn [Bryan, 1992].
Mensen die in groepsverband in een gebouw aanwezig zijn, bijvoorbeeld met
familie of vrienden, zullen zo lang mogelijk proberen als groep te handelen
[Sandberg, 1997]. Wanneer bijvoorbeeld ouders en kinderen zich op het
moment van de brand niet in dezelfde ruimte bevinden, zullen ouders eerst
proberen hun kind te vinden. Ook zullen groepsleden elkaar eerder informeren
over de kennis van de gevaarssituatie . Dit leidt echter niet per definitie tot
een hoge mate van zelfredzaamheid. Incidenten zoals de brand in het MGM
Grand Hotel (Las Vegas, 1980) en in de Beverly Hills Supper Club (Southgate,
Kentucky, 1977) tonen aan dat het effect van een onderlinge sociale relatie
negatief kan zijn.
Taakcommitment
Wanneer mensen geconcentreerd bezig zijn, zullen zij minder snel gevaar
opmerken [Sandberg, 1997]. Verder zijn mensen geneigd eerst de activiteit
waarmee zij bezig zijn af te ronden, voordat zij de ontvluchting starten. Zo zijn
er voorbeelden bekend van branden waarbij mensen zich binnen het visuele
bereik van de brandhaard bevonden en toch doorgingen met de activiteiten
waarmee zij bezig waren [Graham & Roberts, 2000]. Dit komt volgens Graham
en Roberts niet overeen met de aannames dat er bij het zien van brand sprake
is van gevaarsperceptie en dat mensen die zich in het visuele bereik van een
brand bevinden eerder zullen vluchten.