Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

258 Zelfredzaamheid bij brand
vergrendeld zijn met voorzieningen om het ‘oneigenlijk gebruik’ in normale
situaties tegen te gaan; denk hierbij aan (groene) ontgrendelingskastjes naast
de nooduitgang en uitgangen die aangesloten zijn op een alarmsignaal. Maar
ook ogenschijnlijk uitnodigende nooduitgangen worden in een noodsituatie
nauwelijks gebruikt. Dit heeft grote consequenties voor de brandveiligheid
van gebouwen, omdat bij de berekening van het aantal toegestane mensen in
een bepaalde ruimte of een bepaald gebouw wordt uitgegaan van het gebruik
van alle beschikbare uitgangsbreedte. Afgezien van het feit dat de huidige
doorstroomsnelheid in vluchttijdberekeningen niet realistisch is, is ook de
aanname met betrekking tot het gebruik van nooduitgangen niet reëel.
Een pragmatische oplossing zou zijn om alle (nood)trappen en (nood)uitgangen
zo uit te voeren dat deze in het dagelijks gebruik ook gebruikt worden en
om alle beschikbare trappen en uitgangen mee te nemen in de ontruimingsberekeningen.
Daarbij zou de verdeling van de aantallen mensen over de uitgangen
niet per definitie evenredig moeten zijn, maar zou deze moeten afhangen
van het te verwachten (alledaagse) gebruik van de uitgangen.
Beschouwing over onderzoek
De tijd die aanwezigen in een gebouw nodig hebben om de brand te ontdekken
en om het gevaar te onderkennen blijkt van grotere invloed te zijn op de
tijd die nodig is voor de ontvluchting dan de feitelijke verplaatsingstijd. In de
literatuur zijn gegevens bekend over de totale vluchttijd, dat is de tijd tussen
het ontvangen van de eerste signalen van brand en het moment dat de aanwezigen
zich in veiligheid hebben gebracht in geval van werkelijke branden. Er is
echter weinig informatie beschikbaar over de periode van besluitvorming en
over de beslissingen die individuen nemen.
Wat betreft de modellering van het menselijk gedrag bij ontvluchtingen geeft
Sime de volgende onderwerpen aan die om nader onderzoek vragen:
– brandscenario’s en gedragsscenario’s van mensen;
– gebruikers- en activiteitenpatronen: de situatie van gebouwgebruik, reactietijd
van aanwezigen en de ontvluchtingsstrategie;
– reactiepatronen bij verschillende typen waarschuwingssystemen;
– ontwerpcriteria op gebied van wayfinding;
– beginlocaties van aanwezigen, aankomst bij uitgangen en doorstroomsnelheden
bij uitgangen;
– keuze tussen schuilen en/of vluchten als alternatief voor overlevingsstrategieën.
Het onderzoek in de toekomst zal met name gericht moeten zijn op de onderwerpen
die Sime noemt en op de onderliggende intenties, motieven en percepties
van de vluchtende personen in relatie tot de individuele beslissingen. Zo