Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

De menselijke factor 139
Proulx en Fahy [Gwynne e.a., 2001] hebben onderzoek gedaan naar de ontvluchting
tijdens een brand in het World Trade Centre in New York (1993). Uit dit onderzoek
bleek dat 94% van de aanwezigen in de ene toren en 70% van de aanwezigen in de
andere toren een poging had gedaan om door rook te vluchten. Bijna 50% van de
respondenten gaf aan dat zij tot aan het eindpunt door rook hadden gelopen. Van
de mensen die geprobeerd hadden om door rook te lopen was driekwart van route
veranderd vanwege ademhalingsproblemen, slecht zicht, angst en andere overwegingen.
Dit gedrag is ook waargenomen bij de brand in de Beverly Hills Supper
Club (Southgate, Kentucky, 1977), tijdens de ontvluchting uit een hoog kantoorgebouw
in Ottawa, Canada en is gebleken uit de onderzoeken van Wood (GB, 1972)
en Bryan (VS, 1977) [Gwynne e.a., 2001].
De onderzoeken door Wood en Bryan betroffen voornamelijk branden in woningen
(GB: 50% en VS: 60%), de overige branden vonden plaats in flatgebouwen, hotels,
fabrieken, restaurants, kantoren, scholen, ziekenhuizen en winkels [Frantzich, 1994;
SFPE, 2002]. In bijlage 1, in de tabellen B2 en B3, zijn de percentages per zichtlengte
van de studies naar het loopgedrag in rook opgenomen. De 1316 personen uit de
Britse studie die besloten door rook te lopen, representeren 60% van het totale aantal
geïnterviewde personen (N=2193). Bij de Amerikaanse studie (N=366) betrof dit
62,7% van het totale aantal geïnterviewde personen (N=584). Van de mensen die
door rook liepen, besloot in de Britse studie (N=1316) 75% door rook te lopen bij een
zichtlengte van minder dan 9,2 meter, 73 64% bij een zichtlengte van minder dan 3,8
meter en maar liefst 37% van de ondervraagden liep door rook bij een zichtlengte
van minder dan 1,8 meter. Dit is respectievelijk 45%, 38,4% en 22,2% van alle ondervraagden.
Van de mensen die door rook liepen, besloot in de Amerikaanse studie
(N=366) 79,3% door rook te lopen bij een zichtlengte van minder dan 9,2 meter,
47,6% bij een zichtlengte van minder dan 3,8 meter en 27,4% van de ondervraagden
liep door rook bij een zichtlengte van minder dan 1,8 meter. Dit is respectievelijk
49,7%, 29,8% en 17,2% van alle ondervraagden [SFPE, 2002].
Hoewel mensen veelal bekend zijn met het feit dat rook gevaarlijk is, blijkt uit
de hiervoor staande voorbeelden dat velen in een noodsituatie bereid zijn om
– zelfs lange afstanden – door rook te lopen. Daartegenover staat dat rook in
een vluchtroute ook kan leiden tot het kiezen van een andere overlevingsstrategie
dan de strategie van ontvluchting [Gwynne e.a., 2001; Frantzich, 1994]. Zo
kunnen mensen besluiten terug te keren en in een veilige ruimte te wachten
op redding door de brandweer.
73. De zichtlengtes zijn oorspronkelijk weergeven in de eenheid ‘foot’ waardoor bij het omrekenen
enigszins bijzondere afstandscategorieën ontstaan.