Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

182 Zelfredzaamheid bij brand
– discotheek in Gothenburg (Zweden, 1998), 63 doden en 213 gewonden;
– café ’t Hemeltje (Volendam, 2001), 14 doden en meer dan 200 gewonden;
– The Station Nightclub (West Warwick, Rhode Island, 2003), 100 doden en
meer dan 200 gewonden.
Bij deze branden was sprake van een zeer snelle (explosieve) brandontwikkeling
vlak na het ontstaan van de brand en van een hevige rookontwikkeling.
Deze zeer snelle brandontwikkeling werd veelal veroorzaakt door brandbare
versieringen in het interieur (Cocoanut Grove Dance Hall en Dupont Plaza
Hotel) en aan wanden en plafonds (Stardust, Boeddha, Hotel Switel, ’t Hemeltje,
The Station Nightclub). Verder was sprake van een hoge bezettingsdichtheid.
Dit fatale brandscenario is voor bijeenkomstgebouwen dan ook niet meer
exemplarisch te noemen.
Andere voorbeelden van branden in drukke bijeenkomstruimten zijn de brand
in:
– warenhuis Innovation (Brussel, 1967), 323 doden en 150 gewonden;
– voetbalstadion van Bradford (1985), 56 doden en 450 gewonden;
– metrostation King’s Cross (Londen, 1987), 31 doden en meer dan 60 gewonden;
– vliegterminal Düsseldorf (1996), 17 doden en 62 gewonden.
Bij fatale branden in bijeenkomstgebouwen zijn (is) met name de (combinatie
van) de volgende factoren bepalend voor de fataliteit [Tubbs, 2004; Bryner e.a.,
2007; Graham & Roberts, 2000]:
– hoge bezettingsdichtheid;
– aanwezigheid van brandbare versieringen (aan de wanden en het plafond);
en
– niet-beschikbare nooduitgangen.
Tubbs (2004) heeft onderzoek gedaan naar de bepalende factoren voor fataliteit
van de tien meest fatale branden in de Verenigde Staten. In acht gevallen
was sprake van een hoge bezettingsdichtheid in de gebouwen, waarbij in vier
gevallen zelfs sprake was van een overbezetting. In zeven van de tien branden
was bovendien sprake van doden door verdrukking in de menigte van
vluchtende mensen [Tubbs, 2004]. Daarbij komt dat in bijeenkomstgebouwen
de aanwezigen soms onder invloed kunnen zijn van alcohol en/of drugs. In
hoofdstuk 6.4, dat gaat over persoonsgebonden situatiekenmerken, is al naar
voren gekomen dat de opmerkzaamheid negatief beïnvloed wordt wanneer
mensen alcohol, drugs of medicijnen hebben ingenomen [Sandberg, 1997]. Uit