Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

De menselijke factor 141
Uit een studie naar gedragsfactoren bij woningbranden in Nederland in 2003
[Kobes e.a., 2001] is gebleken dat 41% van de bewoners eerst zelf een bluspoging
heeft uitgevoerd. Bij één op de vijf branden waarbij de bewoner zelf een bluspoging
heeft gedaan is de brandweer gebeld nadat de bluspoging was gedaan.
In de hiervoor genoemde studie zijn echter uitsluitend branden onderzocht
waarbij de brandweer betrokken is geweest. Om een indruk te krijgen van het
aantal branden dat door de bewoners is geblust, of vanzelf is uitgegaan, is het
nodig ook informatie te verzamelen over branden waarbij de brandweer níet
ter plaatse is geweest. Het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken (Home
Office) schat dat bij ongeveer 90% van alle woningbranden de brandweer niet
wordt ingeschakeld [Barnett e.a., 2007]. Op basis van een studie van de Amerikaanse
Consumer Product Safety Commission (1981) onder 32.000 huishoudens
is een schatting gemaakt dat bij ongeveer 96% van de woningbranden de
brandweer niet wordt gealarmeerd. Deze twee schattingen zijn echter aan te
merken als zeer globaal.
Sinds 1993 heeft de Britse overheid een nauwgezette database ontwikkeld om
beter onderzoek te kunnen doen naar de branden waarbij de brandweer wel en
niet betrokken is geweest [Barnett e.a., 2007]. Deze database betreft de British
Crime Survey (BCS). De BCS is uitgevoerd in 1993, 1995, 1999 en in 2001/2002.
Uit deze studie is naar voren gekomen dat de brandweer bij ongeveer 22% van
de woningbranden wordt gealarmeerd; in 78% van de woningbranden is de
brandweer niet ter plaatse geweest. Deze gegevens komen overeen met een
recentelijk uitgevoerde studie in Australië.
In de Australische studie zijn 500 personen gevraagd naar alle brandervaringen
die zij sinds hun 18e levensjaar hebben gehad [Barnett e.a., 2007]. Hierbij is een
brandervaring gedefinieerd als een situatie waarin de geïnterviewde persoonlijk
betrokken was bij het ontstaan en/of de blussing van een brand, of waarin de
persoon een onmiddellijke waarnemer was. Er is sprake van een brandervaring
als een vlam of rook zichtbaar is en als de brand heeft geleid tot een bepaalde
mate van schade. Uit deze studie (N=500) is naar voren gekomen dat de meeste
brandervaringen een woningbrand betroffen (94%) en dat bij de meeste branden
(75,2%) de brandweer niet ter plaatse is geweest. In de overige gevallen (24,8%) is de
brandweer wel ingeschakeld. Deze resultaten komen sterk overeen met de resultaten
uit de BCS. Verder is uit de Australische studie gebleken dat een volwassene
gemiddeld één brandervaring per 83,3 volwassen jaren heeft. De kans om meerdere
brand ervaringen als volwassene mee te maken is gering: slechts 9% van de
personen die een brand hadden meegemaakt, maakte melding van meer dan twee
of drie brandervaringen. Alle personen met meer dan één brandervaring waren
ouder dan 41 jaar [Barnett e.a., 2007].