Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

De omgevingsfactor: het gebouw 177
Uit een analyse van de gegevens over de kritische factoren die van invloed
zijn geweest op het brandverloop en de fataliteit komt naar voren dat in bijna
alle gevallen sprake was van snelle branduitbreiding na het ontdekken van de
brand. Verder was in veel gevallen geen of een slecht functionerende bedrijfshulpverleningsorganisatie
aanwezig. In drie gevallen was de noodtrap slecht
uitgevoerd. In vijf gevallen was er sprake van geen of een slecht uitgevoerde
noodverlichting en vluchtrouteaanduiding. In zes van de twaalf gevallen
waren deuren afgesloten, waardoor die tijdens de ontvluchting niet gebruikt
konden worden. Daar waar sprake was van een pand met meerdere bouwlagen
bleek de hoofdtrap in bijna alle gevallen in open verbinding te staan met de
gangen. Hierdoor verplaatsten de brand en de rook zich via het trappenhuis.
In alle gevallen was de vluchtroute geblokkeerd door hitte en rook. Ook was in
nagenoeg alle gevallen geen automatisch brandmeldsysteem aanwezig, waardoor
enerzijds de brand pas laat werd ontdekt en anderzijds de brandweer pas
laat ter plaatse was. Alleen in de psychiatrische inrichting Dennendal in Den
Dolder was een directe doormelding naar de brandweer mogelijk via handbrandmelders.
Het personeel heeft echter pas zes minuten na het ontdekken
van de brand een handbrandmelder ingedrukt.
Tubbs (2004) heeft onderzoek gedaan naar de bepalende factoren voor fataliteit
van de tien meest fatale branden in de Verenigde Staten. In tabel B9, in bijlage
1 zijn de gegevens uit de studie samengevat. In de Verenigde Staten vinden
de meest fatale branden vooral plaats in nachtclubs/discotheken en theaters
[Tubbs, 2004]. Behalve dat de meest fatale branden in de Verenigde Staten in
andere typen gebouwen plaatsvinden, zijn de aantallen dodelijke slachtoffers
per brand ook vele malen hoger dan in Nederland. In alle branden heeft de
brandbaarheid van de afwerkingsmaterialen in het interieur een bepalende
rol gespeeld in de snelheid van brandontwikkeling. Verder was in negen van
de tien branden sprake van afgesloten, verborgen of geblokkeerde uitgangen,
waardoor mensen in een fuik terechtkwamen. In acht gevallen was sprake van
een hoge bezettingsdichtheid in de gebouwen, waarbij in vier gevallen zelfs
sprake was van een overbezetting. In zeven van de tien branden is bovendien
sprake geweest van dodelijke slachtoffers als gevolg van verdrukking in de
menigte vluchtende mensen [Tubbs, 2004].
Hierna worden de gebruiksaspecten besproken die gerelateerd zijn aan een
gebouwtype. De volgende gebouwtypen (gebruiksfuncties) worden besproken:
woningen/woongebouwen, logiesgebouwen en bijzondere woongebouwen,
bijeenkomstgebouwen (gebouwen met een hoge bezettingsdichtheid),
hoge gebouwen, ondergrondse gebouwen en tijdelijke gebouwen.