Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

Samenvatting 65
In de vluchttijdmodellen die in het buitenland in beleid worden gebruikt, is
sprake van een driedeling van periodes gedurende het vluchtproces. De eerste
periode betreft de ontdekking van de brand. De tweede periode betreft
de tijd die nodig is om voorafgaand aan de verplaatsing een aantal besluiten
te nemen (pre-movementperiode). De laatste periode betreft de werkelijke
verplaatsing uit het door brand bedreigde gebied. De procesbenadering van
brandontwikkeling en ontvluchting, zoals in buitenlandse regelgeving wordt
toegepast, wordt ook in het Nederlandse brandveiligheidsbeleid in het normatief
brandverloop toegepast. In het normatief brandverloop wordt echter
niet uitgegaan van een veiligheidsmarge bij de bepaling van de bedreigtijd
en de vluchttijd. Verder houdt het Nederlandse model geen rekening met de
besluitvormingstijd.
Ontdekkingstijd
De snelheid van de reactie op een brand blijkt voornamelijk af te hangen van
de opmerkzaamheid van de aanwezigen in een gebouw en van de acties van
het gebouwpersoneel. De informatie vanuit de gebouwkenmerken, in de vorm
van signalen en aanwijzingen, kan onduidelijk zijn waardoor deze soms wordt
genegeerd. Het personeel in een gebouw kan met behulp van ontvluchtingsstrategieën
en procedures aanvullende informatie geven over de noodsituatie.
Deze aanvullende informatie blijkt in hoge mate relevant te zijn voor het
vluchtgedrag van de aanwezigen in een gebouw.
Besluitvormingstijd
De besluitvormingstijd wordt tegenwoordig als een van de meest bepalende
onderdelen van het vluchtproces beschouwd. Uit incidentanalyses blijkt namelijk
dat bij ontvluchtingen waarbij sprake was van een vertraagde besluitvormingstijd
veel doden en gewonden te betreuren waren. Dit was met name het
geval bij hotels en appartementengebouwen. De besluitvormingstijd bestaat
uit de herkenningstijd, waarin signalen worden waargenomen en geïnterpreteerd,
en de reactietijd, waarin activiteiten worden uitgevoerd die gerelateerd
zijn aan de start van de ontvluchting, zoals het verzamelen van meer informatie
over de situatie. De duur van de besluitvormingstijd is afhankelijk van:
– typen signalen die een indruk geven van de noodsituatie;
– opmerkzaamheid en de gevaarsperceptie van de aanwezigen;
– gebouwfunctie; dit zijn het type gebruik van een gebouw en de kenmerken
van de aanwezige populatie in het gebouw.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen drie categorieën gebouwkenmerken die
gerelateerd zijn aan het gebruikstype en van invloed zijn op de reactietijd:
– brandmeld- en ontruimingsalarmsysteem;
– complexiteit van het gebouw;
– management in het gebouw.