Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

Zelfredzaamheid bij brand in breder perspectief 91
gebouwontwerp zou daarom beter bepaald kunnen worden door gedragsgestuurde
maatregelen. Dit betekent dat het gedrag van mensen tijdens een
brand leidend moet zijn voor de te treffen bouwtechnische maatregelen in een
ontwerp.
3.3.6 Psychonomische benadering van brandveiligheid
Om het brandveiligheidsbeleid te laten aansluiten bij het werkelijke gedrag
van mensen bij brand is een psychonomische benadering van brandveiligheid
noodzakelijk. De Nederlandse Vereniging voor Psychonomie beschrijft psychonomie
als volgt [15]:
De psychonomie richt zich op processen, zoals waarnemen, motoriek, leren, beslissen,
denken, geëmotioneerd raken, spreken, schrijven, die zich in tal van situaties,
bij kind en volwassene, individueel en sociaal voordoen. De psychonomie richt
zich niet alleen op de logos (leer) van het gedrag, maar ook vooral op de nomos, de
wetten waarmee het gedrag zich laat beschrijven en voorspellen. Psychonomisch
onderzoek wordt doorgaans in laboratoria gedaan, in de vorm van experimenten
met gebruikmaking van geavanceerde apparatuur. De psychonomische aanpak
kenmerkt zich door een voorkeur voor het doen van proeven onder goed gecontroleerde
omstandigheden, door een streven naar objectiviteit, exactheid en kwantificering
en door het opstellen van toetsbare theorieën.
In de psychonomie gaat het erom te ontdekken wat de wetmatigheden zijn
die het menselijk gedrag bepalen [Verwey, 2004]. Deze wetmatigheden geven
inzicht in hoe mensen informatie verwerken. Experimenteel psychologen leggen
de metingen vast in modellen en theorieën. Deze psychologische modellen
leiden tot inzicht in de mogelijkheden en beperkingen van het menselijk
functioneren. Verder geeft het inzicht in hoe mensen het beste bepaalde taken
kunnen aanleren. Dankzij de theorieën en modellen kan bepaald worden hoe
een training opgebouwd moet worden en hoe een apparaat of gebouw ontworpen
moet worden. Het is daarbij van cruciaal belang dat de apparaten,
gebouwen en trainingen die op basis van theorieën en modellen ontworpen
zijn, ook daadwerkelijk op hun bruikbaarheid getoetst worden. Die evaluatie
ontbreekt bij het ontwerpen van moderne systemen nogal eens, veelal vanwege
geldgebrek [Verwey, 2004].
3.4 Overzicht van onderzoek naar het vluchten bij brand
sinds 1900
De kennis uit de wetenschap biedt veel aanknopingspunten voor het ontwerpen
van een brandveilig gebouw. Deze kennis is met name te verkrijgen uit