Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

Zelfredzaamheid bij brand in breder perspectief 85
dodelijke slachtoffers bij brand is het brandveiligheidsniveau in Nederland
relatief hoog [Geneva Association, 2005]. In Nederland zijn in de periode van
2000-2002 ongeveer 0,7 doden per 100.000 inwoners gevallen. In de Verenigde
Staten zijn in de twee jaren ongeveer 1,8 doden per 100.000 inwoners gevallen.
Ook in Groot-Brittannië is het brandveiligheidsniveau lager dan in Nederland,
te weten 1,1 dodelijke slachtoffers per 100.000 inwoners [Geneva Association,
2005]. Nederland kent een prescriptief brandveiligheidsbeleid, terwijl in de
Verenigde Staten en in Groot-Brittannië sprake is van een (uitsluitend) performance-based
brandveiligheidsbeleid.
Het relatief hoge brandveiligheidsniveau in Nederland doet vermoeden dat
het huidige prescriptieve beleid een positiever effect heeft op de brandveiligheid
dan een beleid waarin alleen gekwantificeerde doelvoorschriften zijn
opgenomen en geen geaccepteerde oplossingen (de huidige prestatie-eisen in
het Bouwbesluit) zijn benoemd. Hoewel het hiervoor gestelde als redelijk overtuigend
beschouwd kan worden, kan toch niet met zekerheid worden gesteld
dat juist het type regelgeving bepalend is voor het landelijke brandveiligheidsniveau.
Immers, er is geen wetenschappelijke kennis over de effectiviteit van
het Nederlandse brandveiligheidsbeleid. Mogelijk zijn (ook) andere aspecten
bepalend voor de brandveiligheid in gebouwen. Maar ook hierbij geldt dat
niet bekend is welke factoren bepalend zijn voor het brandveiligheidsniveau
in Nederland.
Uit studie door Lundin (2005) naar het effect van gewijzigde regelgeving in
Zweden van prescriptief naar uitsluitend performance-based (doelkwantificering)
komt naar voren dat de implementatie van de performance-based regelgeving
niet heeft geleid tot een hoger niveau van brandveiligheid. Dit komt
met name doordat de (reken)modellen voor risico-analyse en -evaluatie vaak
onjuist worden toegepast, doordat ontwerpers en handhavers te weinig kennis
en kunde hebben op het gebied van brandveiligheid [Lundin, 2005]. Ook
in Groot-Brittannië blijkt dat dergelijke fire safety engineering-instrumenten
vaak onjuist worden toegepast of dat niet-valide modellen worden gebruikt
[Jenkins, 2005]. In Nederland leeft hetzelfde beeld. In de onderzoeken naar
het gebruik van simulatiemodellen in Nederland worden namelijk dezelfde
constateringen gedaan [Van Vliet e.a., 2007]. Dergelijke constateringen geven
aan dat de invoering van doelkwantificering niet zonder meer gedaan kan
worden, maar dat ten eerste bijzondere aandacht nodig is voor opleiding en
training van de toepassers van brandveiligheidsbeleid. Ten tweede zullen de
doelvoorschriften voorzien moeten worden van geaccepteerde oplossingen,
bijvoorbeeld in de vorm van middelvoorschriften.
Met middelvoorschriften kan op microniveau (gebruiksfuncties van gebouwen)
bepaald worden hoe de gekwantificeerde beoogde effecten, zoals gefor-