Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

214 Zelfredzaamheid bij brand
10 meter moet zijn, ongeacht de bekendheid met de omgeving [Frantzich, 1994].
Uitgaande van de voor de vluchtende persoon meest gunstige waarde, zoals
door beide onderzoekers aangegeven, moet de zichtlengte ten minste 10 meter
zijn voor mensen die bekend zijn met de vluchtroute en ten minste 15-20 meter
voor mensen die niet bekend zijn met de vluchtroute.
7.3.4 Trappen
In gebouwen met meer verdiepingen zijn trappen een belangrijk element voor
de mogelijkheid en snelheid van een ontvluchting. Uit de incidentverslagen
van de twaalf meest fatale branden in Nederland 104 is gebleken dat ontvluchting
via trappen niet altijd mogelijk is. Daar waar sprake was van een pand
met meerdere bouwlagen bleek de hoofdtrap in bijna alle gevallen in open
verbinding te staan met de gangen. Hierdoor verplaatsten de brand en de rook
zich via het trappenhuis. In alle gevallen was de vluchtroute geblokkeerd door
hitte en rook. In drie gevallen was de noodtrap slecht uitgevoerd.
Een klant heeft tijdens de brand in het Brusselse warenhuis Innovation (1967)
angstige momenten in een trappenhuis meegemaakt. Zij was tijdens de ontvluchting
samen met haar zoontje in het trappenhuis beland. Beiden hebben
de brand overleefd. Veertig jaar later vertelt de vrouw enigszins aarzelend in
een interview [Canvas, 2007]:
‘Het leek wel een leger van steen. Niemand bewoog, niemand zei wat. En er hing een verschrikkelijke
rook. Ik dacht: Ze zijn allemaal staande dood. Alle deuren rondom mij waren
op slot. Dat vonden wij niet normaal. Alles was op slot. Net toen ik alle hoop had laten
varen, hoorde ik de stem van een jonge brandweerman die zei: “Zijn hier nog levenden?” Ik
heb toen met mijn laatste kracht mijn vinger opgestoken. Hij heeft me toen over zijn schouder
gelegd, en me naar beneden gebracht, twee of drie verdiepingen lager. En daar legde hij
me tussen de doden. Want er waren al veel doden.’
In (zeer) hoge gebouwen en in bijeenkomstgebouwen waar mensen doorgaans
niet bekend zijn met de lay-out is het zeer aannemelijk dat veel van de aanwezigen
nooit gebruikmaken van de noodtrappen, tenzij er een noodgeval is.
Uit interviews door Averill en anderen (2007) met overlevenden van de WTC-ramp
van 9/11 is onder andere naar voren gekomen dat ongeveer de helft (51%) van de
mensen die in het WTC aanwezig waren, voorafgaand aan de ramp nooit gebruik
heeft gemaakt van een trappenhuis in het WTC [Averill e.a., 2007].
104. Zie bijlage 1 tabellen B7 en B8.