Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

142 Zelfredzaamheid bij brand
De aanname is dat vooral de rol en het geslacht van de aanwezigen in een
gebouw bepalend zijn voor het al of niet uitvoeren van een blusactie.
Zo is bijvoorbeeld uit een onderzoek in vijf verzorgingstehuizen [Wong & Leung,
2005] gebleken dat 47% van het personeel geneigd is een brand te blussen, tegenover
slechts 1% van de bewoners. 75
Bij experimenten in een Zweeds warenhuis [Benthorn & Frantzich, 1996] zijn ontvluchtingen
uitgevoerd. Verder is gevraagd wat men zou doen als in de route naar
de uitgang een brandhaard aanwezig was. De meeste personen gaven aan dat zij
de brand zouden blussen. Met name bij de mannen was dit het meest gegeven
antwoord. Vrouwen daarentegen gaven er de voorkeur aan de brand te laten voor
wat deze was en langs de brandhaard te vluchten. Deze personen gaven daarbij
aan het gevaarsrisico van de brandhaard laag in te schatten. De groep testpersonen
bestond uit 64 personen, waarvan 45,3% mannen en 54,7% vrouwen, in leeftijd
variërend van 16 tot 75 jaar. De personen zijn individueel getest. 76 De antwoorden
over eventuele blusacties betreffen antwoorden op een vragenlijst en zijn niet in
het experiment getest.
Bij beide voorbeelden gaat het echter om hypothetische gegevens, aangezien
geen brandhaard aanwezig was en daardoor geen sprake kon zijn van een
reële risico-inschatting. Deze antwoorden kunnen daardoor afwijken van het
werkelijke gedrag.
Uit experimenten naar het vluchtgedrag van automobilisten in de Beneluxtunnel
[Boer, 2002] bleek bijvoorbeeld dat mensen in een enquête een ander beeld gaven
dan in een werkelijk experiment. In de enquête gaf 60% aan via de weg te vluchten
en 40% via de nooddeuren. In het experiment bleek echter 25% via de weg te
vluchten.
75. De onderzoeksresultaten betreffen antwoorden uit een vragenlijst nadat een ontruimingsalarm
is afgegaan. De betreffende vraag in de vragenlijst is: Zou u proberen de brand te blussen?
Van een echte brand was geen sprake, de geïnterviewden moesten zich voorstellen dat
er brand zou zijn geweest. De resultaten geven een indruk, maar zijn niet volledig betrouwbaar.
Voor meer informatie over het onderzoek van Wong en Leung zie bijlage 3, hoofdstuk
3.4.
76. In de onderzoeksrapportage staat vermeld dat de testpersonen in eerste instantie stil bleven
staan bij het horen van het brandalarm. De testpersonen begonnen pas met de ontvluchting
nadat de onderzoeksleider aangaf dat het de bedoeling was het pand te verlaten. De onderzoekers
gaven aan dat de instructie vooraf mogelijk niet duidelijk genoeg was geweest. Verder
werd de brandhaard gevisualiseerd met een rode jas. Hoewel de onderzoeksresultaten
aansluiten bij gegevens over de uitgangskeuze bij werkelijke branden, kan worden getwijfeld
aan de validiteit van het experiment.