Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

De menselijke factor 167
De tweede strategie bestaat uit schuilen en wachten op redding door anderen.
Diverse branden hebben echter aangetoond dat mensen doorgaans eerder
geneigd zijn door rook te lopen, of naar beneden te springen 84 , dan te wachten
op redding. Antwoord op de vraag waarom mensen door rook lopen, hoewel
zij mogelijk weten dat dit gevaarlijk is, of een andere overlevingsstrategie kiezen
dan op een veilige plaats wachten op redding, is in de geraadpleegde literatuur
niet gevonden.
De derde strategie bestaat uit vluchten. De aspecten van vluchten bij brand
zijn het meest onderzocht en in de literatuur besproken. Het vluchtproces kenmerkt
zich door drie bepalende fasen waarin basisactiviteiten worden uitgevoerd:
– bewustwording van gevaar door externe stimuli;
– validatie van en reactie op gevaarssignalen;
– verplaatsing naar een veilige omgeving.
Het besluitvormingsproces van de in een gebouw aanwezige personen in de
periode voor en tijdens een ontvluchting wordt bepaald door de persoonlijke
gedragsreactie op:
– het gedrag van andere personen in de directe omgeving (sociale factoren);
– het gebouwontwerp;
– de omgevingscondities als gevolg van een incident (omgevingsfactoren).
De persoonlijke gedragsreactie kan op verschillende niveaus plaatsvinden,
namelijk psychologisch, sociologisch en fysiek niveau.
Het vluchtproces is afhankelijk van de interactie tussen:
– het gebouwontwerp, dat invloed heeft op de routekeuze, doorstroomsnelheden
en dergelijke;
– de omgevingscondities als gevolg van een incident, zoals rook in de vluchtroute;
– procedurele aspecten, zoals gericht op bedrijfshulpverlening, ontruimingsoefeningen,
bekendheid met looproutes;
– het menselijk gedrag bij incidenten en de ontvluchting.
De gedragsaspecten met betrekking tot ontvluchting zijn afhankelijk van persoonlijke
omstandigheden (van jong/fit, alert naar bedlegerig, verward) en
het gebouwontwerp (van eenvoudig naar complex). Bij het stellen van criteria
voor aanvullende maatregelen is niet alleen de complexiteit van infrastructuur
84. Het is niet duidelijk waarom mensen bij brand uit gebouwen springen. Mogelijk is het een
bewuste keuze en kiezen mensen liever voor de optie om te overlijden door de eigen keuze
om te springen dan uiteindelijk door verstikking of verbranding te overlijden.