Zelfredzaamheid bij brand.pdf - VU-DARE Home - Vrije Universiteit ...

150 Zelfredzaamheid bij brand
De aspecten van ontvluchting zijn het meest onderzocht en in de literatuur
besproken. De volgende paragrafen gaan daarom vooral in op de overlevingsstrategie
van ontvluchting. De effectiviteit van ontvluchting, anders gesteld
de zelfredzaamheid bij brand, wordt voor een deel beïnvloed door de menskenmerken.
De menskenmerken bestaan uit persoonskenmerken, persoonsgebonden
situatiekenmerken en sociale kenmerken.
6.3 Persoonskenmerken
In deze paragraaf wordt ingegaan op de persoonskenmerken. Dit zijn kenmerken die
voor de individuen in een gebouw onderling verschillend kunnen zijn. De persoonskenmerken
zijn gerelateerd aan het profiel, het karakter, de mobiliteit, het waarnemingsvermogen
en de persoonlijke kennis en ervaringen.
Het proces van besluitvorming maakt deel uit van het vluchtproces. Het
besluitvormingsproces van de in een gebouw aanwezige personen in de
perio de voor en tijdens een ontvluchting wordt bepaald door de persoonlijke
gedragsreactie op [Gwynne e.a., 1999]:
– gedrag van andere personen in de directe omgeving (sociale factoren);
– gebouwontwerp;
– omgevingscondities als gevolg van een incident (omgevingsfactoren).
De persoonlijke gedragsreactie kan op verschillende niveaus plaatsvinden, te
weten [Gwynne e.a., 1999]:
– psychologisch, dit is een reactie die gebaseerd is op de beschikbare informatie,
gezien het profiel en de ervaring van de betreffende persoon;
– sociologisch, dit is een reactie die gebaseerd is op het gedrag van mensen
in de directe omgeving van de betreffende persoon;
– fysiek, dit is een reactie op de omgevingscondities die effect kan hebben op
de fysieke vluchtmogelijkheid van de betreffende persoon. Zo kan sprake
zijn van functie-uitval als gevolg van de inhalatie van toxische gassen.
De persoonlijke gedragsreactie kan daarmee worden aangemerkt als persoonskenmerken
die de mate van zelfredzaamheid (mede)bepalen.
Diverse onderzoeken [Tong & Canter, 1985; Frantzich, 1994; Sandberg, 1997;
Gwynne e.a., 2001; SFPE, 2002; O’Connor, 2005] hebben aangetoond dat persoonskenmerken
van invloed zijn op het gedrag bij brand. De belangrijkste
factoren en bevindingen met betrekking tot de persoonlijke kenmerken zijn
hierna samengevat.