Listy O - Zmartwychwstańcy

49. List do O. Waleriana Przewłockiego CR (ACRR 212)
Mój najdroższy Ojcze Walerianie.
119
Rzym, 26 listop.[ada] 1873 [r.]
Otrzymałem Twój list. Nie mogę Ci dość wyrazić mego
zdziwienia, kiedy się z niego dowiedziałem, jakie wrażenie na
Tobie było zrobiło moje wynurzenie się przed Tobą spółczesne
z naszą wizytą do o. generała pijarów. To moje zdziwienie tym
było większe, że we mnie została była zupełnie inna pamiątka
owego mego wynurzenia się przed Tobą; zdawało mi się, żeś był
dobrze przyjął moje słowa, a nawet, że mój argument był wtedy
Ciebie przekonał. Nie wiem doprawdy, jak się mogłem tak omylić,
a żal mi tego, bo przez tak długi czas trwało niepotrzebnie
między nami tak grube nieporozumienie.
Naprzód muszę sprostować Twoje wystawienie rzeczy. Albo
mnie nie zrozumiałeś, albo ja się źle wyraziłem, lecz z pewnością ani
miałem myśli, ani mogłem się wyrazić, jak to dziś w Twym liście
przytaczasz. Nie powiedziałem, a przynajmniej nie chciałem powiedzieć,
że ja życzę przyjazdu m.[atki] Marcelliny nie dla „Reguły”, nie
dla „Konstytucji”, ale dla siebie. Musiałem się inaczej wyrazić, co
najwięcej, że życzę, albo że widzę potrzebnym jej przyjazd nie tyle dla
„Reguły”, „Konstytucji” itd., ile dla siebie; albo raczej, tak jak mi się
zdaje sobie przypominać, powiedziałem, że co do „Reguły” i „Konstytucji”,
mogłoby się absolutnie obejść bez przyjazdu, chociaż bardzo
byłby pożyteczny, ale że ostatnia przyczyna, dla którego go widzę koniecznym
jest wzgląd na mnie samego. Otóż takie powiedzenie bardzo
się różni w znaczeniu od tego, które przytaczasz.
A naprzód ten wzgląd na mnie nie wyklucza względu na
„Regułę” i „Konstytucję”, przeciwnie. Bo mnie chodzi samemu
o dobre pojęcie i przejęcie się „Regułą” i „Konstytucją”, i głównie
o to mi chodzi i do tego właśnie uważam za pomocny i potrzebny
pobyt tu matki. Dlaczego żeś te dwie rzeczy w Twoim