03.06.2013 Views

"evropuli qartia saqarTvelo "European Charter for Regional or ...

"evropuli qartia saqarTvelo "European Charter for Regional or ...

"evropuli qartia saqarTvelo "European Charter for Regional or ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

g) SiSina Tanxmovani ucvlelia, ar ganiviTarebs ukanaenismier<br />

Tanxmovnebs. mag.: s.qarTv. Rreja, megr. Rranjua ”daRreja”,<br />

svan. mH-Rlij/mH-Rij ”dakreWili (kbili)”...<br />

d) svanurs <strong>or</strong>i yru Tanxmovnisagan Sedgenili bgeraTkompleqsi<br />

ar axasiaTebs: disimilaciis safuZvelze me<strong>or</strong>e yru<br />

Tanxmovani mJRerdeba. amave dros xdeba afrikatTa spirantizacia,<br />

mag.: W>Wk>Sk: qarT. Wedva, megr.-laz. Wkadua, svan. li-Sk@di...<br />

74<br />

sibilant TanxmovanTa megrul-Wanur-svanuris msgavsi<br />

refleqsebi iSviaTad sxva dialeqtebSic dasturdeba, mag.:<br />

sisina > SiSina: skami>Skami, qisti>qiSti (mox.); ustvens>uStvens<br />

(kax.); nesto>neSto, stoli>Stoli (z.imer.);<br />

strafili>Strafili (qarTl.)... zis>Jis (her.); zRmartli>JRmartli<br />

(alg. qarTl.)... spilenZi>spilenji (raW.)...<br />

amovZirkve>amovjirkve... gabeceba>gabeCeba (kax., javax.); derciki>derCiki<br />

(kax.)... wirixta>Wirixta (alg. qarTl.); nawvreTi>naWvreTi<<br />

`naWrilobevi" (xevs.); wveTi>WveTi (gur.)...<br />

SiSina > TanxmovanTkompleqsi: Wde > Wkde (xevs., mT.,<br />

TuS.), Wnavi > Wknavi (aWar.), mWvartli > Wk<strong>or</strong>tl (her.), Wriali ><br />

Wkriali (leCx.)... (b. j<strong>or</strong>benaZe, 1995, gv. 51-57).<br />

74 SiSina Tanxmovnebis nairgvari refleqsi samecniero literaturaSi<br />

sxvadasxvagvaradaa axsnili, kerZod, mkvlevarTa nawili (arn.Ciqobava, 1938;<br />

g.rogava, 1960) miiCnevs, rom bgeraTfardobaSi S - sq/sg amosavalia sisina<br />

varianti. T.gamyreliZe, g.maWavariani varaudoben, rom Sq/Sg da sq/sg kompleqsebi<br />

erTi da imave S fonemis refleqsebia, romelic Sepirobebulia<br />

poziciiT, kerZod: S-Sq/ Sg>sq/sg procesi megrul-Wanur-svanurSi SeiZleba<br />

aixsnas v/E bgeris arsebobiT, agreTve, S bgeris palataluri bunebiT. S ssTan<br />

SedarebiT ufro palataluria. palataluri da labialuri bgerebi<br />

erTmaneTis mezoblad ver Zlebs, amdenad, enaSi kanonzomieri procesi ganviTarda:S>s<br />

(T.gamyreliZe,1959; g.maWavariani, 1965). m.Cuxuas azriT, qar-<br />

TulSi Tavdapirveli s>S, megrul-Wanur-svanurSi ki s ar Secvlila,<br />

oRond mis Semdeg dairTo ukanaenismieri Tanxmovani; m.Cuxuas azriT, sisina<br />

rigis sibilantebSi artikulaciis ukan gadaweva sisina>SiSina gardaqmnis<br />

garda miiRweoda sisina sibilantis momdevnod ukanaenismier xSulTa ganviTarebiT<br />

(m.Cuxua, 2003).<br />

SiSina Tanxmovnebs mudmivad axasiaTebs TavisTavadi labializacia. Tu<br />

aseT Tanxmovans mosdevs labialuri xmovani, Tanxmovani, maSin xdeba delabializacia,<br />

SiSina TanxmovanTa gasisineba (t.futkaraZe, 2005, gv. 272).<br />

72

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!