Leer en Lewe - AH Bogaards

XV DIE SAKRAMENTE
Ons Nederlandse Geloofsbelydenis handel in artikel 33 tot 35 oor die sakramente.
Art. 33 oor die sakramente as sulks, art. 34 oor die heilige Doop en art. 35 oor die
heilige Nagmaal.
In art. 33 staan: "Ons glo dat ons goeie God deur ag te gee op ons botheid en
swakheid, vir ons die sakramente verorden het om aan ons sy beloftes te verseël en
om pande te wees van die goed-willigheid en genade van God jeens ons en ook om
ons geloof te voed en te onderhou. Hy het dit by die woord van die Evangelie gevoeg
om des te beter aan ons uiterlike sinne voor te stel wat Hy ons te kenne gee deur sy
Woord, sowel as wat Hy inwendig doen in ons harte, deur in ons vas en seker te
maak die saligheid wat Hy ons meedeel. Want dit is sigbare waartekens en seëls van
'n inwendige en onsigbare saak deur middel waarvan God in ons werk deur die krag
van die Heilige Gees. So is dan die tekens nie tevergeefs en ledig om ons te bedrieg
nie, want hul waarheid is Jesus Christus, sonder wie hulle niks sou wees nie. Verder
is ons tevrede met die getal van die sakramente wat Christus, ons Meester, vir ons
verorden het, wat nie meer as twee is nie, naamlik die sakrament van die Doop en
van die Heilige Nagmaal van Jesus Christus."
In die Heidelbergse Kategismus word oor die sakramente gehandel in Sondag 25 –
30. In S. 25 oor die sakramente as sulks, in S. 26 – 27 oor die Heilige Doop en in S.
28 – 30 oor die heilige Nagmaal. In vr. 66 word gevra: Wat is Sakramente? En dan
volg die mooi antwoord: Die sakramente is heilige en sigbare waartekens en seëls
deur God ingestel om ons deur die gebruik daarvan die beloftes van die Evangelie
des te beter te laat verstaan en te verseël; naamlik dat Hy ons vanweë die enige
offerande van Christus, wat aan die kruis volbring is, vergewing van sondes en die
ewige lewe uit genade skenk.
A. DIE WESE VAN DIE SAKRAMENTE
In die naam sakrament vind ons die Latynse woord sacrare, om te heilig, 'n middel
waarmee iets geheilig word. Die sakramente behoort tot die genademiddele. Ons
behou hier die naam wat in die loop van die tyd burgerreg gekry het.
Die saak wat hier in die eerste plek van belang is, is die in- stelling van die
sakramente deur Christus. As ons die saak hier reg beskou, sal hulle die regte plek in
ons Kerklike lewe inneem. Ons wil naamlik waak teen 'n besondere
sakramentsteologje waarin die Christelike sakrament agter die algemene sakrament
of sakramentaliteit staan. Dit gaan by die sakramente nie om 'n aanraking met dinge
uit die aardse werklikheid sodat die aardse werklikheid die dieper agtergrond vir ons
sakramente word nie. Nee, God het die besondere sakramente gekies en Hy het
hulle ingestel. Daarom het God die aardse element wat daarin is in Sy handelinge
opgeneem en God het die tekens daargestel as 'n getuienis van Sy betroubare
beloftes. Soms, soos in die geval van die doop en die besnydenis, het God bestaande
gebruike geneem en in aansluiting daarby die sakramente vir Sy volk ingestel.
Hoofsaak is dus dat die sakramente deur God ingestel is. Hulle is nie die vrug van
menslike vinding nie, maar kom uit die hand van die Here wat deur die sakramente
iets aan ons wil sê en op die beloftes van die Evangelie wil wys.
In die geval van die Doop word aan ons gesê dat Christus hierdie uitwendige
waterbad ingestel en daarby beloof het dat ek net so seker met sy bloed en gees
gewas is van die onreinheid van my siel, dit is van al my sondes, as wat ek uitwendig
gewas is met die water wat die onsuiwerheid van die liggaam wegneem (H. Kat. vr.
183