Leer en Lewe - AH Bogaards

More documents

Recommendations

Info

die saak in hierdie belydenisskrifte reeds so gesê en bely word dat die Kerk later nie veel meer gedoen het as om hierdie algemene belydenisskrifte nader toe te lig nie. Daarom bou ons drie Formuliere hierop voort. Dit word ook uitdruklik gesê in art. 9, Nederlandse Geloofsbelydenis: Om dié rede neem ons in hierdie saak geredelik die drie geloofs-belydenisse aan, naamlik, van die Apostels, van Nicea en van Athanasius. Dan word in die Ned. Geloofsbelydenis in art. 8–11 oor die Drie-eenheid gehandel. Eers dat God een in Wese is en nogtans in drie Persone onderskeie; dan word die bewys uit die Heilige Skrif gelewer; verder word die Godheid van Christus en ook die Godheid van die Heilige Gees bely. In Sondag 1 van die Heidelbergse Kategismus word die Vader, die Seun en die Heilige Gees genoem. In Sondag 7–22 word breedvoerig oor die Drie-eenheid gehandel wanneer gespreek word oor God, die Vader, en ons skepping, God, die Seun, en ons verlossing, God, die Heilige Gees en ons heiligmaking. Die Dordtse Leerreëls 3 sê dat die eniggebore Seun van God van een selfde ewige en oneindige Wese is met die Vader en die Heilige Gees (II, 4). Aan hierdie enige God, Vader, Seun en Heilige Gees kom eer en heerlikheid toe in ewigheid (V, 15). C. DIE STRYD TEEN DIE LEER VAN DIE DRIE-EENHEID VAN GOD Hierdie leer het in die loop van die eeue baie bestryding ondervind. Baie dwalinge en ketterye begin juis hier. En dan moet ons nog uiters versigtig wees en ons nie deur die skyn laat mislei nie, omdat die name Vader, Seun en Heilige Gees wel gebruik word. Daar was baie bestryders, maar hoe hulle ookal verskil, ons kan twee hoofrigtinge onderskei: die een rigting wil die drie Persone handhaaf ten koste van die eenheid; die ander rigting wil die Eenheid handhaaf ten koste van die drie Persone. 1. Hulle wat die drie Persone wil handhaaf ten koste van die eenheid Arius 4 het geleer dat alleen die Vader die ongeborene is; die Seun is die eerste Skepsel wat deur die Vader, geskape is voor Adam. Hy het ontstaan voor die wêreld, maar bestaan nie van ewigheid af nie – later het die Vader Hom tot die "Godheid" verhef. Die Seun is dus meer as die skepsele, as die engele en mense, maar Hy is minder as die Vader. Hy staan tussen God en mens in. Nou spreek dit vanself dat daar in hierdie denkrigting baie variasies moontlik is: 'n Mens kan die Seun baie naby die Vader of baie naby die mens plaas. Wanneer 'n mens die Seun naby die Vader plaas, loop jy 'n kans om tenminste nog "ortodoks" genoem te word deur dié mense wat dit mooi vind. Maar dit is ook nie reg nie. Athanasius het gesê dat dit onmoontlik is om dan salig te word. Wanneer 'n mens weer die Seun dig by die mens plaas, kom jy tereg in die modernistiese kamp. Nou kan ons ook verstaan hoe groot die betekenis van die stryd was tussen die Homo-ousiane teen die Homoi-ousiane. Eersgenoemde staan op die grondslag van Gods Woord en van die belydenis van die Kerk – hulle sê dat die Seun gelyk (homos) is aan die Vader. Vandaar die naam Homo-ousiane. Die homoi-ousiane leer, naastenby soos Arius, dat die Seun nie gelyk is aan die Vader nie, maar lyk soos (homoios) die Vader. Vandaar die naam homoi-ousiane. 3 Dordtse Leerreëls. Sien hfst. I, aant. 7. 4 Arius.‘n Dwaalleraar uit die vierde eeu n.C. wat die Godheid van Christus geloën het. 52
Dit is duidelik dat wanneer 'n mens hierdie beskouing toegedaan is, jy miskien 'n bietjie verder as 'n ander kan gaan, maar dat daar geen werklike keer is op die verkeerde pad nie. Tussen die verskillende opvattinge in hierdie rigting is daar wel 'n graadverskil, maar geen wesensverskil nie. Selfs die gebruik van die Naam van die Drie-eenheid by die doop bied geen waarborg dat saam met die Christelike Kerk, die Drie-eenheid van God bely word nie. 'n Mens kan die name Vader, Seun en Heilige Gees wel gebruik sonder om in die Drie-eenheid te glo. By die Remonstrantse Broederskap word byvoorbeeld die trinitariese doopsformule vry algemeen gebruik, terwyl hulle twyfel aan die leer van die Drie-eenheid. En dit gebeur terwyl die belydenis van die Drie-eenheid vir die Christelike Kerk fundamenteel is. So kan dit dus gebeur dat in 'n Kerk waarin leervryheid is, iemand gedoop word met die bekende formule, terwyl in daardie Kerk die leer van die Drieeenheid van God geloën word. Indien ons dus die doop as wettig wil erken, moet dit nie net met die trinitariese formule bedien word nie, maar moet daardie kerk die Drie-eenheid van God ook inderdaad bely. 2. Hulle wat die eenheid wil handhaaf ten koste van die drie Persone Sabellius 5 het geleer dat Vader, Seun en Heilige Gees verskillende name is vir een en dieselfde Persoon, wat Hom in verskillende tye en op verskillende maniere geopenbaar het. So sou God Hom dan eers by die skepping geopenbaar het as Vader; daarna het Hy Hom as Seun geopenbaar by die verlossing; eindelik het Hy Hom in die heiligmaking geopenbaar as die Heilige Gees. Hierdie beskouing laat nie reg geskied aan die Bybelse leer van drie Persone nie. Ons wil dit met 'n paar voorbeelde toelig: Dawid is koning van die volk Israel, man van Bathseba en vader van Israel; tog is dit een en dieselfde persoon. Die son is 'n hemelliggaam, 'n ligbron en 'n warmtebron, maar dit is een en dieselfde son. Net so leer die Sabellianisme dat God een en dieselfde Persoon is wat Hom nou as Vader, dan as Seun en dan as Heilige Gees openbaar. Hierdie dwaling het baie kwaad gedoen. Vra aan 'n Sabellianis: is die Seun waaragtig God?, dan sal hy daarop van harte "ja" antwoord en is party mense heeltemal tevrede. Maar hulle vergeet dan dat ons hier te doen het met 'n bestryder van die leer van die Drie-eenheid – hulle laat hulle mislei deur woorde. Ons moet die vraag aldus stel: is Christus die tweede Persoon van die Goddelike Wese, self waaragtig en ewig God – dan sal die eerlike Sabellianis "nee" antwoord. Op hierdie standpunt kan 'n mens feitlik sê dat die Vader, draende die Naam Seun, op Golgotha gely het. (Die sg. Patripassianisme). Daarom moet ons baie versigtig wees wanneer iemand die name Vader, Seun en Heilige Gees gebruik en daarmee die ontologiese Drie-eenheid loën dat God in Homself, in sy Wese, die Drie-enige God is en in die plek daarvan stel 'n openbarings drie-eenheid. Die opvatting van dr. Karl Barth is moeilik om weer te gee. Hy wil nie spreek oor drie Persone nie, maar oor drie "Synswyses". Hy sê ook dat God Homself telkens in 'n ander gestalte openbaar. Hy is nou die Een en dan weer die Ander. In 'n debat in Genève het Barth gesê: My teologie sou Sabelliaans genoem kon word. In elk geval gebruik hy, by die leer van die Drie-eenheid, telkens uitdrukkinge wat in die rigting van die Sabellianisme wys. Ons mag nie die drie Persone handhaaf ten koste van die Eenheid en ook nie die Eenheid handhaaf ten koste van die drie Persone nie. Daarteenoor hou ons ons aan 5 Sabellius. Hy het in die derde eeu n.C. die waarheid van die Drie-eenheid geloën deur te sê dat Vader, Seun en Heilige Gees maar net verskillende name is vir een Goddelike persoon wat Hom in verskillende tye op verskillende maniere geopenbaar het. 53
Page 1 and 2: Gepubliseer op: Deur Christus Allee
Page 3 and 4: INLEIDING TOT DIE AFRIKAANSE VERTAL
Page 5 and 6: VOORWOORD BY DIE VYFDE DRUK Met gro
Page 7 and 8: 1. God die Vader ..................
Page 9 and 10: (d) Die wederkoms om te oordeel ...
Page 11 and 12: 1. Die Roomse Kerk leer die transsu
Page 13 and 14: verstaan ons dat die wêreld deur d
Page 15 and 16: kennis van God nie. Daar is geen na
Page 17 and 18: geopenbaar het en daarna deur die h
Page 19 and 20: die vrugte sou nie tot volle wasdom
Page 21 and 22: 2. Die inspirasie (a) betekenis van
Page 23 and 24: waarin die Goddelike Outeur, die He
Page 25 and 26: inspirasie gegee as hy sê: "Onder
Page 27 and 28: waarheid? het vir ons geen normatie
Page 29 and 30: Nou kan die Woord ook gebring word
Page 31 and 32: watter vrae en probleme hy ook gest
Page 33 and 34: elydenisskrifte? Is hulle nie oorbo
Page 35 and 36: II OOR GOD A. DIE WESE VAN GOD 1. D
Page 37 and 38: daar is tot die absolute Idee, wat
Page 39 and 40: nie - ons moet sy Naam reg gebruik
Page 41 and 42: dieptes van God en ons ontvang alle
Page 43 and 44: Die Deïsme 7 leer dat God nie met
Page 45 and 46: waaragtige God en die ewige lewe."
Page 47 and 48: God is vir ons verborge. Jesaja 10:
Page 49 and 50: III DIE DRIE-EENHEID VAN GOD A. WAT
Page 51: Die gawes word deur die Gees gegee;
Page 55 and 56: 2. God die Seun Die Heilige Skrif l
Page 57 and 58: E. DIE SONDE TEEN DIE HEILIGE GEES
Page 59 and 60: het. Hy het die gedagtes van God in
Page 61 and 62: (2 Timotheüs 1:9). Niemand was sy
Page 63 and 64: V DIE UITVERKIESING A. DIE UITVERKI
Page 65 and 66: onsterflikheid ontvang. Christus st
Page 67 and 68: uitverkorenes. Ook die volgende hoo
Page 69 and 70: anke. Die verwerping gaan oor die i
Page 71 and 72: supralapsarisme nie lastig geval en
Page 73 and 74: verwerping is vir Christus en die v
Page 75 and 76: omdat dit God is wat in ons werk be
Page 77 and 78: VI DIE SKEPPING A. GOD HET DIE WÊR
Page 79 and 80: waarin hulle saad is. En dit was so
Page 81 and 82: Ons hou dus vas aan die geskiedkund
Page 83 and 84: Wet van die Here ontvang deur die e
Page 85 and 86: VIII DIE SKEPPING VAN DIE MENS A. G
Page 87 and 88: word tot kennis na die beeld van sy
Page 89 and 90: Sodoende word die voorsienigheid va
Page 91 and 92: deïsme wil met 'n beroep op God se
Page 93 and 94: 3. Die regering Die Kategismus sê
Page 95 and 96: van God gebring en dan voer God sy
Page 97 and 98: X DIE SONDE A. DIE OORSPRONG VAN DI
Page 99 and 100: mag jy nie eet nie; want die dag as
Page 101 and 102: In die gerig lê daar egter ook ryk
Page 103 and 104:
stof, in die materie as sulks sit n
Page 105 and 106:
toegereken het, is ons in sonde ont
Page 107 and 108:
het nie. Die ewige dood bestaan daa
Page 109 and 110:
(die Kerk) gereed te maak vir die B
Page 111 and 112:
verbondskind, Isak. Tog mag hy nie
Page 113 and 114:
nie. Wie die verbond van genade sui
Page 115 and 116:
XII DIE MIDDELAAR VAN DIE GENADEVER
Page 117 and 118:
pleegvader van ons Here Jesus; lg.
Page 119 and 120:
5. Die Middelaar is waaragtig God D
Page 121 and 122:
vra of hulle in die kudde varke mag
Page 123 and 124:
Name vir ons sê wie Hy is en wat H
Page 125 and 126:
ons met sy Woord en Gees regeer en
Page 127 and 128:
verlaat en die gestalte van 'n dien
Page 129 and 130:
verkeer het. Die feit dat Christus
Page 131 and 132:
(c) Sit aan die regterhand van God
Page 133 and 134:
alle skepsele, groot en klein, die
Page 135 and 136:
Christus het aan die aartsvaders en
Page 137 and 138:
teruggegryp na wat verby is en die
Page 139 and 140:
Fariseërs spreek Hy oor die sabbat
Page 141 and 142:
met die toorn van God oor ons sonde
Page 143 and 144:
Christus baie wonderwerke verrig. T
Page 145 and 146:
Sy linkerhand is, sal Hy sê: "Gaan
Page 147 and 148:
verheerlik. As ons dit doen, sal oo
Page 149 and 150:
6. Nuanseringe Ons moet stry teen e
Page 151 and 152:
alleenlik ver-soening aanbring sond
Page 153 and 154:
XIII DIE HEILSORDE Die Heilsorde is
Page 155 and 156:
objektief en histories reeds bestaa
Page 157 and 158:
Christus ontwil: laat julle met God
Page 159 and 160:
mens. Die rank wat in die Wynstok b
Page 161 and 162:
God in Sy Woord geopenbaar het. En
Page 163 and 164:
wilslewe. 'n Gelowige voel anders,
Page 165 and 166:
ekering het ook om die volgende red
Page 167 and 168:
het die swart keursteen van veroord
Page 169 and 170:
onverdienstelike diens-knegte, want
Page 171 and 172:
geloof ingeplant is, geen vrugte va
Page 173 and 174:
uit die geloof, volgens die Wet van
Page 175 and 176:
dat hulle is en altyd sal bly ware
Page 177 and 178:
B. VERSAMELING EN VERGADERING Die K
Page 179 and 180:
en lewe van die Kerk en van die gel
Page 181 and 182:
Die Heidelbergse Kategismus stel di
Page 183 and 184:
XV DIE SAKRAMENTE Ons Nederlandse G
Page 185 and 186:
geskrifte gevoeg word." Ook in Gods
Page 187 and 188:
die besnydenis en die pasga. Beide
Page 189 and 190:
XVI DIE HEILIGE DOOP A. DIE BETEKEN
Page 191 and 192:
D. DIE KINDERDOOP Die kinderdoop wo
Page 193 and 194:
hom getuig en vir hom 'n reuk van d
Page 195 and 196:
gevier word wanneer die kerkraad te
Page 197 and 198:
1. Die Roomse Kerk leer die transsu
Page 199 and 200:
XVIII DIE LEER VAN DIE LAASTE DINGE
Page 201 and 202:
eerste opstaan, daarna sal ons wat
Page 203:
eindig, die opstandingsliggaam is s
show all

Leer en Lewe - AH Bogaards

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?