Leer en Lewe - AH Bogaards

waarin die Goddelike Outeur, die Heilige Gees, gestaan het tot die deur Hom
gebruikte openbaringsorgane: die profete en apostels. Daaroor loop die gevoelens
baie uiteen en is daar groot verskil van opinie. Ons vind:
Die Meganiese Opvatting wat die eenvoudigste is en die mense wat deur die
Heilige Gees gebruik is, sien as blote masjiene. Die Heilige Gees het gedikteer en die
skrywers hoef niks anders te gedoen het as om letterlik op te teken wat aan hulle
voorgesê is nie. Die Heilige Gees het hulle gebruik soos 'n fluit waarop gespeel of
soos 'n tikmasjien waarop getik word. Nou is daar inderdaad gedeeltes van die
Heilige Skrif wat letterlik voorgesê is. Wanneer Johannes briewe moet skrywe aan
die sewe gemeentes van Klein-Asië, dan sê Christus by elke brief: "skryf aan die
engel van die gemeente" (Openb. 2 en 3). Maar dit was 'n hoë uitsondering. God
werk nie so meganies nie en skuif nie die persoonlikheid van die skrywers opsy nie.
Hul persoonlikhede was geheel en al in sy diens. Daarom skryf Jesaja heeltemal
anders as Amos – Amos, die herder, gebruik beelde wat hy aan die landelike lewe
ontleen het. So het ons ook van die een Evangelie vier verskillende beskrywinge;
daar is verskil in taal en styl. Dus is die selfwerksaamheid van die skrywers nie
uitgesluit soos die meganiese opvatting leer nie.
Die Dualistiese Opvatting. Dit splits die Bybel in twee. (Duo beteken twee;
dualisties – tweeslagtig) Hier word skeiding gemaak tussen die godsdienstig-sedelike
gedeelte van die Bybel en die geskiedkundige gedeeltes. Hulle sê: 'n Geskiedkundige
gedeelte of boek is nie geïnspireer nie, maar 'n godsdienstige gedeelte wel. So is die
Psalms en die Bergpredikasie wel geïnspireerd.
Hierdie opvatting word ook genoem die fundamentele, omdat daarvolgens alleen die
fundamentele gedeeltes van die Skrif geïnspireerd is.
Ons mag egter nie hierdie skeiding maak nie. Die Heilige Skrif is een organisme
waaruit niks gemis kan word nie. Ook die geskiedenis in die Heilige Skrif is
Openbaringsgeskiedenis. Die Here Jesus wys, byvoorbeeld, op gedeeltes van hierdie
geskiedenis – die koper slang, Jona wat drie dae en nagte in die ingewande van die
vis was, die weduwee van Sarfath, Naäman die Siriër, die koningin van Skeba ens.
Trouens, wie hierdie metode voorstaan, kan, wanneer hy eers begin het om krities te
sif, dalk nooit weer ophou nie. Omdat die mens self wil uitmaak watter gedeelte van
die Bybel vir hom gesag het, hou die een 'n bietjie groter Bybel oor as die ander.
Hierdie opvatting is verdedig deur die Sociniane 6 en Remonstrante 7 en deur baie
modernistiese teoloë, maar dit is in stryd met die gebruik wat van die Skrif gemaak
is deur die Here Jesus, die apostels en die hele Christelike kerk.
Die Dinamiese Opvatting leer dat nie die Skrif nie, maar die persone feilbaar
geïnspireer is. Dunamis beteken krag, dit wil sê, die skrywers het volgens hierdie
beskouing goddelike kragte ontvang. Die inspirasie staan dan op een lyn met die
illuminasie (verligting); die gedrywe word deur die Heilige Gees met die leiding deur
Hom. Inspirasie is dan eenvoudig verligting van die verstand, sodat daar net 'n
graadverskil is tussen die bybelskrywers en die gewone gelowiges. Daarom is daar
ook nie wesens verskil nie, maar slegs 'n graadverskil tussen 'n brief van Paulus en
6 Sociniane. ‗n Ketterse rigting uit die tyd van die Kerkhervorming wat o.a. die waarheid van
God se Driëenheid en die inspirasie van die Bybel deur die Heilige Gees loën.
7 Remonstrante. Volgelinge van Arminius, ‗n teologiese professor in Nederland wat o.a. die
waarheid van die Uitverkiesing geloën het en wie se optrede aanleiding gegee het tot die hou
van die Dordtse sinode van 1618/19 waar die Dordtse Leerreëls opgestel is om sy dwalinge te
weerlê en die suiwer waarheid ooreenkomstig die Bybel duidelik in die lig te stel.
23