Rapport definitief herziene versie - Ivo Giesen

voorwaarden en risico's van de aangeboden dienst 558 of om een beleggingsadvies dat later
verkeerd uitpakt. Een beleggingsadvies komt soms terecht bij derden en de vraag is of
dan tegenover die derden aansprakelijheid ontstaat. Tenslotte volgen concluderende
opmerkingen.
8.6.2 Banken nemen een belangrijke plaats in in de hedendaagse maatschappij. Ze zijn
toonaangevend wanneer het gaat om allerhande financiële kwesties, zodat veel gewicht
wordt toegekend aan informatie die van banken afkomstig is. Bij de beoordeling van de
aansprakelijkheid van de bank gaat de aandacht derhalve met name uit naar de gevallen
waarin afgegaan wordt op onjuiste informatie. 559 De parallel met de positie van de
overheid die informatie verstrekt, is hier vrij duidelijk aanwezig. Immers, net zoals ‘de
overheid’ is de bank een ‘machtige’ partij ten opzichte van de meeste van haar
wederpartijen, in elk geval haar particuliere cliënten, en verstrekt zij veelvuldig en ook
ongevraagd informatie. De parallel is overigens ook interessant omdat er de laatste jaren
nieuw beleid ontwikkeld is omtrent de informatie-verschaffing door financiële
dienstverleners, zoals banken. Deze zijn, kort gezegd, verplicht ervoor te zorgen dat de
burger in voldoende mate in staat is een afweging te maken bij de aanschaf van financiële
producten (een vorm van ‘informed consent’ derhalve). De eigen verantwoordelijkheid van
de burger ten aanzien van de omgang met dergelijke producten vindt volgens de regering
zijn basis in de adequate informatie-verschaffing. 560 Een overheid die dit beleid ten aanzien
van anderen (in dit geval de banken) voorstaat, zal echter in beginsel ook zelf aan de
nodige eisen moeten voldoen als het om haar ‘product’ gaat, zo lijkt het, waarbij dan
overigens nog nader moet worden bekeken wat in deze vergelijking als product van de
overheid moet worden beschouwd.
8.6.3 De grondslag voor aansprakelijkheid van de bank zal in eerste instantie gevonden worden,
voor zover het om een cliënt gaat, in de regeling voor de toerekenbare tekortkoming in de
nakoming. Onder omstandigheden zal een cliënt haar vordering echter ook, net zoals de
derde, kunnen baseren op een onrechtmatige daad. 561 Verder is van belang dat de bank
volgens de rechtspraak een bijzondere zorgplicht heeft vanwege haar maatschappelijke
functie, als zijnde een professionele en deskundige dienstverlener. 562 Deze zorgplicht, die
ook ten opzichte van derden geldt, 563 vloeit voort uit de algemene eisen van redelijkheid
558 . Barendrecht/Van den Akker 1999, nr. 196.
559 . Net zoals bij de accountantsaansprakelijkheid, lijken de overige soorten
belangenschendingen, welke hier op zich wel een rol zouden kunnen spelen (denk aan de
privacy-inbreuk of de reputatieschending die bijvoorbeeld van onjuiste kredietinformatie kan
uitgaan), van ondergeschikt belang te zijn, zodat wij daar verder aan voorbij gaan.
560 . Zie hierover Kamerstukken II, 26.676, nr. 1, p. 1, op basis waarvan allerlei vormen van
informatieplichten op de bancaire dienstverleners komen te rusten. Vgl. ook Molenaar 1995,
p. 107.
561 . Frielink en Hoff 1996, p. 40.
562 . HR 26 juni 1998, NJ 1998, 660 nt. C.J. van Zeben (Van de Klundert/Rabobank); Van Dam
2000, nr. 1515; Barendrecht/Van den Akker 1999, nr. 232.
563 . Zie bijvoorbeeld Van Dam 2000, nr. 1515.
168