Rapport definitief herziene versie - Ivo Giesen

Ongerichte informatie
4.3.6 Aangaande de aansprakelijkheid voor het geven van onjuiste algemene informatie
(voorlichting) aan burgers is de nodige literatuur en jurisprudentie aangetroffen. Het gaat
hier om het verstekken van ongerichte informatie. Geheel duidelijk is de postitie van de
overheid in deze echter niet. Wel wordt aangenomen dat voor het geven van algemene
inlichtingen geen aansprakelijkheid kan worden aangenomen, omdat daarvoor concrete
toezeggingen noodzakelijk zijn. 62 De aansprakelijkheid is dan in feite geen andere dan die
voor het geven van individuele inlichtingen. Daaraan ligt ten grondslag de gedachte dat
informatieverstrekking voor bestuursorganen niet onaantrekkelijk zou moeten worden
gemaakt, zodat zij alleen summiere informatie zouden willen verstrekken. 63 Toch heeft die
gedachte niet zonder meer ingang gevonden en met name niet indien de algemene
informatie zonder voorbehoud is verstrekt. 64 Daarmee zal de overheid aansprakelijk
kunnen worden gehouden voor door haar gegeven onjuiste of onvolledige algemene
voorlichting, ook zonder dat individuele toezeggingen zijn gedaan. Er bestaat zelfs
jurisprudentie die ervan uitgaat dat op (algemene) inlichtingen eerder gerechtvaardigd
vertrouwen kan worden gebaseerd dan op individuele inlichtingen. 65 Dat is met name het
geval indien sprake is van ondubbelzinnige uitlatingen. Een burger mag blijkens die
jurisprudentie op dergelijke (algemene) informatie afgaan en op hem rust geen verdere
onderzoeksplicht. 66 Dit in tegenstelling tot op verzoek verstrekte informatie. Daarbij kan,
zoals hiervoor al werd aangegeven, immers van een burger in een aantal gevallen worden
verwacht dat hij de gegeven informatie controleert. Wel is het zo dat algemene informatie
door een burger niet steeds zonder meer op zijn situatie kan worden toegepast en hij
daarmee niet altijd op die informatie kan afgaan. Naarmate de informatie derhalve minder
precies en daarmee meer dubbelzinnig wordt, zal een burger daaraan minder vertrouwen
kunnen ontlenen. Het is waarschijnlijk dat deze lijn wordt doorgetrokken, met name op
gevallen waarin de voorlichting betrekking heeft op (de voorbereiding of inhoud van) het
eigen beleid of op regelgeving van de overheid.
4.3.7 Voor zover (gerichte of ongerichte) onjuiste informatie is gegeven waarop een burger mag
afgaan, speelt het vereiste (2) van toerekenbaarheid, zoals dat is neergelegd in de art.
6:74 en 6:162 BW, naar het zich laat aanzien geen zelfstandige rol (van betekenis) meer
voor de vaststelling van aansprakelijkheid. 67 De rechtvaardiging daarvoor wordt met name
62
. CRvB 10 december 1998, RSV 1999, 147; NO 1 juli 1999, JB 1999, 424; HvJ EG 8 februari
2000, AB 2000, 154.
63
. Bijvoorbeeld Van Meegen 2001, p. 24. Vergelijk NO 27 januari 1999, JB 1999, 62.
64
. Vergelijk ook in die zin Nicolai 1998, p. 178.
65
. Zie CRvB 25 januari 2001, JB 2001, 77. Vergelijk AR RvS 23 augustus 1978, AB 1978, 473;
CBB 30 januari 2001, AB 2001, 101 m.nt. JHvdV (UMCU/Minister van Economische Zaken).
66
. CRvB 25 januari 2001, JB 2001, 77. Deze uitspraak had betrekking op een (algemene)
informatiebrochure over de rechtspostitie van ambtenaren.
67
. Zie voor de aansprakelijkheid voor vernietigde beschikkingen onder meer HR 9 mei 1986, NJ
1987, 252 (Staat/Van Gelder Papier); HR 26 september 1986, NJ 1987, 253 m.nt. MS
34