PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

Mało znane parki i zieleńce Warszawy jako rezerwuary dzikiej przyrody 109
koszenia. Natomiast rozprzestrzeniają się lub stabilizują w ostatnim ćwierćwieczu
gatunki okrajków z rzędu Glechometalia, jak: kuklik leśny Geum urbanum,
bluszczyk kurdybanek Glechoma hederacea, czosnaczek pospolity Alliaria petiolata,
łoczyga pospolita Lapsana communis. Stanowią one podstawową grupę
roślin w runie zadrzewień i w okrajkach. Przypuszczalnie jest to efekt niewielkiej
konkurencji ze strony gatunków leśnych. Leśne geofi ty, w szczególności
ziarnopłon wiosenny Ficaria verna, zwiększają pokrycie. W wyraźnej regresji
jest trędownik bulwiasty Scrophularia nodosa. Związane jest to z wczesnoletnim
koszeniem. Ziarnopłon bez szkód rozwija się wiosną przed koszeniem, a trędownik
tylko w miejscach, gdzie nie jest uszkadzany w trakcie koszenia. Udział
gatunków typowych trawników jest względnie stabilny. Zwiększyło się jedynie
pokrycie gatunków wydepczyskowych, jak babka większa Plantago major. Tłumaczyć
to można stałym wzrostem liczby użytkowników parku i w konsekwencji
– większym wydeptywaniem i ubijaniem podłoża.
Przeprowadzone po 1990 roku badania nad znaczeniem pielęgnacji wykazały,
że jej intensyfi kacja zasadniczo prowadzi do spadku różnorodności i zmniejszenia
liczby gatunków niesynantropijnych (SIKORSKI – materiały niepublikowane).
Ponadto nie odnotowano w parku gatunków rzadkich i podlegających
ochronie. Częstym zjawiskiem jest natomiast utrzymywanie się dziczejących
gatunków uprawowych, np. poziomeczki indyjskiej Dueschnea indica i śniedka
zwisłego Ornithogalum natans, które zaadaptowały się do prowadzonych w parkach
zabiegów pielęgnacyjnych.
Podstawą ochrony zasobów roślinności naturalnej i wprowadzonej do parku
jest zachowanie warunków siedliskowych w niezmienionym stanie. W szczególności
dotyczy to miejsc narażonych na oddziaływanie znajdujących się w bezpośrednim
sąsiedztwie dużych inwestycji, jak stadion narodowy wraz z infrastrukturą.
W celu ochrony zasobów parku zaproponowano monitorowanie zmian za
pomocą szeregu wskaźników geoekologicznych, dostarczających danych o stanie
i zagrożeniach obiektu (JACKOWIAK i in. 2008).
Park Natoliński – roślinność parków kształtowanych na kanwie
naturalnych lasów
Park Natoliński, będący jednocześnie rezerwatem „Las Natoliński” i obszarem
Natura 2000, jest największym parkiem w Warszawie (105 ha), położonym
w mniejszej części na wysoczyźnie i w większej na tarasie doliny rzecznej. Park,
zwany pierwotnie Bażantarnią, powstał na bazie zwierzyńca, założonego tu z inicjatywy
króla Jana III Sobieskiego w drugiej połowie XVII wieku. Został utworzony
na powierzchni zajętej w dużej części przez las. Obecnie w parku znajduje
się 106 pomników przyrody – starych dębów w wieku ponad 300 lat, będących