PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

WALORY PRZYRODNICZE I PRZEMIANY
KOMPLEKSÓW JEZIORNO-TORFOWISKOWYCH
POLESKIEGO PARKU NARODOWEGO
Piotr SUGIER 1 , Andrzej RÓŻYCKI 2
1 Zakład Ekologii, Instytut Biologii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, ul. Akademicka 19, 20-033
Lublin; piotr.sugier@poczta.umcs.lublin.pl
2 Poleski Park Narodowy, ul. Lubelska 3a, 22-234 Urszulin; andrzej.rozycki@poleskipn.pl
Słowa kluczowe: Poleski Park Narodowy, jeziora, makrofi ty, różnorodność, gatunki rzadkie
Charakterystyka geochemiczna kompleksów jeziorno-
-torfowiskowych
Jeziora łęczyńsko-włodawskie stanowią jedyną w Polsce grupę jezior położonych
poza zasięgiem ostatniego zlodowacenia (WILGAT 1954). Decydującą rolę
w rozwoju ich mis jeziornych odgrywały specyfi czne warunki hydrogeologiczne
obszaru, uwarunkowane zarówno tektoniką podłoża skalnego, jak i bardzo
złożoną ewolucją geologiczno-geomorfologiczną Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego
(HARASIMIUK i WOJTANOWICZ 1998). Płytkie i rozległe misy jeziorne
oraz misy współczesnych torfowisk, a także drobne formy bezodpływowe charakterystyczne
dla obszaru Poleskiego Parku Narodowego mogą być związane
genetycznie z procesami degradacji wieloletniej zmarzliny u schyłku ostatniego
okresu glacjalnego – termokrasem płytkim (WOJTANOWICZ 1994). Wyniki datowań
osadów dennych jezior i mis torfowiskowych określają początkową fazę ich
rozwoju na okres około 12 500 lat temu (BAŁAGA i in. 1993; BAŁAGA 2007).
Wszystkie jeziora Parku są elementem składowym wielkoobszarowych
kompleksów torfowiskowych wypełniających dno rozległych zagłębień. Górnokredowe
wapienie margliste pokryte są kilkunastometrową serią osadów plejstoceńskich
(BURACZYŃSKI i WOJTANOWICZ 1981). Zagłębienia w osadach plejstoceńskich
wypełnione są organogenicznymi osadami torfów i torfów podścielonych
gytią, w obrębie jezior – gytią, a w przypadku jeziora Moszne – gytią na torfi e.
Zróżnicowanie miąższości osadów wynika z ukształtowania stropu podłoża mineralnego,
urozmaiconego licznymi zagłębieniami (BAŁAGA i in. 1993). Jeziora
PPN należą do grupy jezior o płaskich misach, wyścielonych osadami organicznymi,
których miąższość w większości z nich kilkakrotnie przekracza głębo-