PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

150 Piotr SUGIER, Andrzej RÓŻYCKI, Radosław DOBROWOLSKI
rejestrowano zespół Scorpidio-Utricularietum minoris z dominacją torfowców
kończystego Sphagnum fallax i szpiczastolistnego S. cuspidatum. Zewnętrzny
pas roślinności torfowiska o maksymalnej szerokości kilkudziesięciu metrów
w części północnej tworzyły zarośla wierzbowe Salicetum pentandro-cinereae.
Fitocenozy situ rozpierzchłego Epilobio-Juncetum effusi stanowiły płaty roślinne
przy przejściu w zbiorowiska porastające już gleby mineralne (PASZEWSKI
i FIJAŁKOWSKI 1971).
Omawiane zbiorowiska roślinne można zlokalizować również dzisiaj (tab.
1). Na torfowisku dominują jednak płaty zespołu Ledo-Sphagnetum magellanici,
których siedliska są okresowo podtopione (ilustr. 20). W omawianych fi tocenozach,
zlokalizowanych w centralnej jego części, znacznym zwarciem wyróżnia
się warstwa krzewów z dominującą sosną. Bliżej okrajków frekwencja sosny
maleje, zwiększa się natomiast udział brzóz. W warstwie runa o pokryciu do
70% licznie występują krzewinki żurawiny błotnej Oxycoccus palustris, bagna
zwyczajnego Ledum palustre i borówki bagiennej Vaccinium uliginosum. Zwarty
kobierzec tworzy warstwa mszysta, osiągająca pokrycie do 100%, złożona
głównie z torfowców – magellańskiego Sphagnum magellanicum i ostrolistnego
S. capillifolium. W miejscach przesuszonych pojawia się wrzos pospolity Calluna
vulgaris (IZDEBSKI i FIJAŁKOWSKI 2002).
W wyniku sukcesji drzew, głównie sosny i brzóz, coraz większą powierzchnię
zajmują zbiorowiska boru bagiennego Vaccinio uliginosi-Pinetum, przed laty
spotykane jedynie na najmniej uwilgotnionych wschodnich fragmentach torfowiska
(PASZEWSKI i FIJAŁKOWSKI 1971), obecnie także w znacznym oddaleniu od
jego krawędzi. Natomiast mineralne obrzeża zajmują fi tocenozy boru wilgotnego
Molinio-Pinetum, z dominacją trzęślicy modrej w warstwie zielnej (IZDEBSKI
i FIJAŁKOWSKI 2002).
Podobnie jak w wielu innych regionach kraju, także i tutaj w związku
z działaniami melioracyjnymi doszło do obniżenia zwierciadła wód podziemnych
i przesuszenia fragmentów torfowiska, ich mineralizacji oraz zarastania głównie
wierzbą i brzozą (KARBOWSKI 1997). W związku z tym założono przetamowania na
rowach melioracyjnych, w celu podniesienia poziomu wód gruntowych. W obrębie
samego torfowiska zabiegi ochrony czynnej, trwające od 1997 roku, polegają
przede wszystkim na usuwaniu podrostu i nalotu, głównie brzozy omszonej Betula
pubescens i brodawkowatej B. pendula, które są zagrożeniem dla rzadkich gatunków
fl ory torfowiskowej (RADWAN i in. 1999; RÓŻYCKI i SOŁTYS 1999). Działania te
wyraźnie zmieniły strukturę pionową zbiorowisk roślinnych oraz ich fi zjonomię
(ryc. 2 i 3). We fragmentach, gdzie prowadzone jest cięcie, większą ilościowością
i żywotnością wyróżnia się wełnianka pochwowata Eriophorum vaginatum. Rejestruje
się także większe pokrycie krzewinek i warstwy mszystej (SUGIER – materiały
niepublikowane).