PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

52 Anna ANDRZEJEWSKA i inni
Wśród zbiorowisk nieleśnych dużą rolę odgrywają łąki i turzycowiska.
W klasie Phragmitetea największe powierzchnie zajmują szuwary turzycy zaostrzonej
Caricetum gracilis, turzycy błotnej Caricetum acutiformis i turzycy
sztywnej Caricetum elatae, a w miejscach o zaburzonych stosunkach wodnych
także zbiorowiska z trzcinnikiem lancetowatym Calamagrostis canescensis.
W związku z zaniechaniem użytkowania na łąkach o różnej wilgotności dominującą
rolę pełni zespół śmiałka darniowego Deschampsietum caespitosae. Z najcenniejszych
zespołów łąkowych, uznanych w Polsce za zagrożone, występują
tu: łąki rajgrasowe Arrhenatheretum elatioris, zmiennowilgotne łąki trzęślicowe
Molinietum caeruleae i ziołorośla Valeriano-Filipenduletum (MICHALSKA-HEJDUK
2001). Wśród torfowisk mszysto-turzycowych z klasy Scheuchzerio-Caricetea
najczęściej spotykanym zespołem jest Carici-Agrostietum caninae. Rzadkością
są fi tocenozy wysokotorfowiskowe z klasy Oxycocco-Sphagnetea. W mozaice
roślinności psammofi lnej udział swój mają psiary, wrzosowiska i murawy. Na
obszarach wydmowych jedynie na niewielkich płatach pozbawionych drzewostanu
wykształciły się murawy napiaskowe Spergulo morisonii-Corynephoretum
i ciepłolubne ze związku Koelerion glaucae.
Pomimo niewielkiej powierzchni, jaką zajmują w Parku wody (0,4% powierzchni),
stwierdzono 24 zespoły roślinności wodnej i nadwodnej. Mimo stopniowego
zaniku rolnictwa na terenie Puszczy ciągle jeszcze dużą grupę stanowią
zespoły segetalne i ruderalne.
Badania fl ory i roślinności Puszczy Kampinoskiej
Puszcza Kampinoska od dawna była obiektem zainteresowań fl orystów, choć
początkowo jako część „okolic Warszawy”. Najstarszym znanym opracowaniem
jest „Catalogus plantarum...” M. BERNHARDI (1652). Następni fl oryści, którzy badali
te tereny to takie sławy, jak: B.W. JASTRZĘBOWSKI (1829, 1890), J. WAGA
(1847, 1848), J. ROSTAFIŃSKI (1872, 1873, 1886), K. ŁAPCZYŃSKI (1882, 1890),
F. BŁOŃSKI (1888, 1889, 1890, 1892, 1896), H. CYBULSKI (1894, 1895, 1896)
i J. KOŁODZIEJCZYK (1921, 1922).
Kompleksowe badania fl ory i roślinności Puszczy jako pierwszy przeprowadził
R. Kobendza (ryc. 2), których rezultatem było fundamentalne dzieło
„Stosunki fi tosocjologiczne Puszczy Kampinoskiej” (1930). Po II wojnie światowej
nastąpił znaczny rozwój badań nad szatą roślinną Puszczy. Pełen wykaz
publikacji, liczący ponad 6285 pozycji, można znaleźć w bibliografi ach Puszczy
Kampinoskiej (BOBIŃSKI i FERCHMIN 2006; FERCHMIN 2006, 2009) i na stronie
KPN: http://www.kampinoski-pn.gov.pl/. Jednak z opracowań najważniejszych
wymienić tu wypada prace J. Zielińskiej o porostach i J. Mickiewicz o msza-