PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

168 Piotr SUGIER, Andrzej RÓŻYCKI
70
60
50
40
30
20
10
0
-10
-20
-30
Karane Moszne Dugie ukie
Ryc. 4. Zmiany procentowego udziału kompleksów zbiorowisk roślinnych w latach 1952–1997 (LO-
RENS i SUGIER 2002, zmienione): A – hydromakrofi ty wynurzone (Potametea) oraz szuwar (Phragmition
i Magnocaricion), B – powierzchnia lustra wody bez roślinności wynurzonej i szuwarowej, C – roślinność
torfowiskowa bez udziału krzewów, D – roślinność torfowiskowa z małym udziałem krzewów
(< 30%), E – roślinność torfowiskowa z dużym udziałem krzewów (> 30%), F – roślinność łąkowa
(Molinio-Arrhenatheretea), G – roślinność krzewiasta (Alnetea glutinosae), H – roślinność leśna,
I – pola oraz pastwiska i nieużytki
Zmiany wynurzonej roślinności wodnej oraz szuwarowej najbardziej widoczne
są w jeziorze Łukie. W zarastaniu tego akwenu istotną rolę odgrywa osoka
aloesowata, gatunek, którego fi tocenozy zdecydowanie dominują i zwiększają
swój areał w fi tolitoralu. W pozostałych jeziorach od wielu lat obserwuje się
prawie zupełne pokrycie przez roślinność makrofi tową. Na przestrzeni ostatnich
lat rejestruje się jednak zmiany związane z ustępowaniem zespołów ramienic.
W jeziorze Moszne, występujące jeszcze pod koniec lat dziewięćdziesiątych
ubiegłego wieku płaty z dominacją ramienicy Chara delicatula zostały zastąpione
przez pokrywające aktualnie niemal całą powierzchnię tego akwenu fi -
tocenozy wywłócznika Myriophylletum spicati. Podobne zmiany, a mianowicie
zanik fi tocenoz budowanych przez ramienice i opanowanie zbiornika przez osokę
aloesowatą oraz nymfeidy, miały miejsce w jeziorze Karaśne. Najbardziej
stabilny wydaje się być fi tolitoral Jeziora Długiego ze zdecydowaną dominacją
fi tocenoz wywłócznika kłosowego, których areał w ostatnich latach znacznie się
powiększył.
Wzrost areału roślinności szuwarowej, głównie oczeretu jeziornego Scirpetum
lacustris, skrzypu bagiennego Equisetetum fl uviatilis oraz trzciny Phragmitetum
australis, świadczy o postępującym procesie zarastania tafl i jezior
oraz zmianach ich powierzchni (SUGIER i POPIOŁEK 1995, 1999; SUGIER i LORENS
2000). Podobną sytuację obserwuje się na innych akwenach Pojezierza Łęczyń-
A
B
C
D
E
F
G
H
I