PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

214 Bogdan JAROSZEWICZ
Narewki oraz w uroczyskach Berezowe Lado, Wilcze Bagno, Dziki Kąt i Czerlon
(KWIATKOWSKI 1994).
Przeważająca część omawianego terenu leży w dorzeczu Narwi i jej dopływów,
z których największym jest Narewka. Południowa część Puszczy Białowieskiej
leży w dorzeczu Leśnej Prawej, która jest dopływem Bugu. Północny
kraniec Puszczy Świsłockiej, sąsiadującej z Puszczą Białowieską na Białorusi,
należy do dorzecza Niemna (poprzez rzeki Świsłocz i Roś). Natomiast na wschód
od Puszczy Białowieskiej bierze początek rzeka Jasiołda, należąca do dorzecza
Dniepru i zlewni Morza Czarnego. Wszystkie rzeki w regionie mają bardzo
mały spadek (np. średni spadek Narewki wynosi 0,35 m·km –1 biegu), w związku
z czym wody płyną bardzo wolno, szeroko się rozlewają i silnie zabagniają swoje
doliny. W okresie letnim niektóre strumienie (np. Orłówka) wysychają na części
swojego biegu lub nawet na całości (PIERZGALSKI i in. 2002). Na omawianym
terenie, poza niewielkimi okresowymi oczkami wodnymi i śródleśnymi bagnami,
nie wykształciły się naturalne zbiorniki wód stojących. Największy sztuczny
zbiornik wodny w regionie – Zalew Siemianówka, o powierzchni około 3250 ha,
leży u północnego skraju Puszczy Białowieskiej i jest zasilany przez Narew.
Klimat regionu Puszczy Białowieskiej jest przez wielu autorów charakteryzowany
jako „przejściowy”, ponieważ w zależności od układu cyrkulacji mas
powietrza w charakterystykach poszczególnych lat przeważają wartości typowe
dla klimatu umiarkowanego kontynentalnego lub klimatu (sub)atlantyckiego.
GÓRNIAK (2000) kwalifi kuje obszar Puszczy Białowieskiej i jej przedpola do Regionu
Podlaskiego, który odznacza się najsilniej zaznaczonymi cechami klimatu
kontynentalnego. Subregion Bielski, z wyodrębnionym obszarem Puszczy Białowieskiej,
wyróżnia się specyfi cznymi warunkami wilgotnościowymi i strukturą
wiatrów, wynikającymi z klimatycznej roli dużych i zwartych kompleksów
leśnych.
Średnia roczna suma opadów atmosferycznych w Białowieży wynosi 627,5 mm
(dla lat 1950–2003). Charakterystyczne dla tego terenu jest stosunkowo regularne
występowanie posuch w okresie wegetacyjnym (średnio blisko 4 na rok), co
bardzo silnie wpływa na stan drzewostanów (BOCZOŃ 2006). Długość zalegania
pokrywy śnieżnej wynosi w Puszczy średnio 88 dni, przy czym w niektórych
latach może ona zalegać nawet 197 dni. Grubość pokrywy śnieżnej wynosi przeciętnie
18 cm, a maksimum (95 cm) zanotowano w okresie zimowym 1969/1970.
Z reguły pokrywa śnieżna nie zalega przez całą zimę, lecz jest przerywana okresami
bezśnieżnymi.
Średnia temperatura powietrza lat hydrologicznych 1950–2003 w Puszczy
Białowieskiej wyniosła 6,8°C, z najchłodniejszym 1996 rokiem (5,0°C) i najcieplejszym
1989 rokiem (8,9°C). Podobnie jak na innych obszarach średnie
roczne wartości temperatury wykazują w ostatnim półwieczu wyraźną tendencję