PDF do pobrania - LV Zjazd Polskiego Towarzystwa Botanicznego

30 Dan WOŁKOWYCKI
KORNIAK 1992, 1998; KORNIAK i HOŁDYŃSKI 2001; KRUSZELNICKI 2008). Znacznie
lepiej poznane jest zarówno sąsiednie Pojezierze Litewskie (m.in. SOKOŁOWSKI
1973, 1988a, 1988 (1990), 1996; PODBIELKOWSKI i TOMASZEWICZ 1981; CZERWIŃ-
SKI 1986; KŁOSOWSKI 1986−1987, 2002; KARCZMARZ I SOKOŁOWSKI 1988; KAWE-
CKA 1991; JUTRZENKA-TRZEBIATOWSKI i in. 2002; PAWLIKOWSKI 2008a, b, c), jak
i obszar całej Litwy (Flora... 1993, 1996, 2003; Lietuvos raudonoji... 2007).
Co zrozumiałe, największą uwagę geobotaników przyciągały obszary puszcz
i rozległych kompleksów mokradeł o stosunkowo nieznacznym stopniu przekształcenia
przez człowieka. W związku z tym najlepiej poznana jest przyroda
Puszczy Białowieskiej, która od wielu dziesięcioleci skupia uwagę badaczy nie
tylko z miejscowego ośrodka, ale także z innych części kraju i z całej Europy
(m.in. PACZOSKI 1930; MATUSZKIEWICZ 1952; FALIŃSKI 1966; Park Narodowy...
1968; SOKOŁOWSKI 1995a, 2004; Białowieski Park... 2009), żeby wymienić tylko
monografi e o charakterze kamieni milowych w drodze ku pełnemu poznaniu
szaty roślinnej Puszczy. Inne obszary daleko jej pod tym względem ustępują,
choć mniej lub bardziej wyczerpujące i aktualne opracowania różnych elementów
szaty roślinnej objęły sporą grupę spośród nich − Kotlinę Biebrzańską (m.in.
PAŁCZYŃSKI 1975; WERPACHOWSKI 2000; Kotlina Biebrańska... 2004a; Przyroda
Biebrzańskiego... 2005), dolinę Bugu (m.in. ĆWIKLIŃSKI i GŁOWACKI 2000),
Polesie (m.in. FIJAŁKOWSKI 1959, 1994−1995; PARFENOV 1983; FIJAŁKOWSKI
i in. 2002), Puszczę Knyszyńską (m.in. Puszcza Knyszyńska 1995; SOKOŁOWSKI
1995b). Natomiast szata roślinna doliny Narwi poznana jest tylko wyrywkowo
(m.in. SOKOŁOWSKI 1988b; SOLON i in. 1990; WOŁKOWYCKI i in. 2003; Narwiański
Park... 2004b; WOŁKOWYCKI 2006), a wiele spośród północnych i wschodnich
części Mazowsza – poza samą aglomeracją warszawską (m.in. NOWAK 1983;
SUDNIK-WÓJCIKOWSKA 1987; Środowisko przyrodnicze... 1989; CHOJNACKI 1991)
oraz Puszczą Kampinoską (m.in. LEŚNIAK i in. 1998; Kampinoski Park... 2003),
pozostaje do dziś niemal białymi plamami na mapie wiedzy o fl orze i roślinności
kraju, podobnie jak takie regiony Niziny Północnopodlaskiej, jak Wysoczyzna
Kolneńska oraz Wzgórza Sokólskie.
Ponadto szata roślinna pogranicza Europy Środkowej i Północno-Wschodniej,
dzięki swemu zróżnicowaniu i stosunkowo niewielkim przeobrażeniom
antropogenicznym, wciąż pozostaje tematem wielu intrygujących, bardziej teoretycznych
problemów badawczych. Nierozstrzygnięte pozostają genetyczne
i taksonomiczne kwestie związane z niektórymi wikaryzującymi gatunkami roślin.
Krytycznej rewizji wymagają poglądy na temat zróżnicowania roślinności
mszarów i mechowisk. Na nowoczesną syntezę, godzącą odmienne podejścia
metodyczne stosowane w Polsce, na Białorusi i na Litwie i uwzględniającą zarówno
lokalne, jak i szersze ujęcia, czeka także roślinność lasów regionu.